Boğaz gözaltında
Radar
kuleleri, İstinye'deki merkezden yönetilecek. Operatörler bir saat çalışıp
iki saat dinlenecek. Merkez inşaatının yüzde 95'i bitti.
Radar kulelerinin inşaatı tamam, sıra donanımda. Halen 'Rus dürbünü'yle
korunan Boğaz'da yedi-sekiz ay sonra 'balık sıçrasa radara yakalanacak ve
kazalar azalacak'
Boğazlar'daki gemi trafiğini düzenleyecek ve güvenliği sağlayacak olan
radar kulelerinin yüzde 95'i tamamlandı.
Radar sistemi, teknik ekipman da montajının da yapılmasından sonra 2003'ün
şubat ya da mart ayında hizmete girecek. Kıyı Emniyeti ve Gemi Kurtarma İşletmeleri
Genel Müdürü Hücum Tulgar, sivil toplum kuruluşlarından gelen 'İstanbul'un
estetiği bozulacak ve radyasyon yayılacak' eleştirilerine, "Sistem
sayesinde Boğaz'da bir balık kafasını dışarı çıkartsa haberimiz olacak.
Kuleler, Boğaz'ın broşları" yanıtını veriyor.
İstanbul ve Çanakkele Boğazı' ndaki gemi trafiğini ve güvenliğini sağlamak
amacıyla 2001 yılı başında temeli atılan 'Türk Boğazları Gemi Trafik Yönetim
ve Bilgi Sistemi Projesi'nde (GTYBS) sona yaklaşıldı. Tulgar, İstanbul'da
sekiz radar kulesi ile İstinye'deki merkez inşaatının yüzde 95'inin, Çanakkale'deki
beş kule ile merkez inşaatlarının ise yüzde 98'inin tamamlandığını söyledi.
Rumelikavağı ve Garipçe'deki 15 metrelik kule inşaatlarının bittiğini
belirten Hücum Tulgar, şöyle dedi:
"Ağustos sonuna kadar tüm inşaat tamamlanmış olacak ve teknik donanımın
montajı için ABD'li Lockheed Martin Overseas Co. şirketine teslim edilecek.
2003 Ocak ayında montajın da bitmesinin ardından yapılacak deneme
testlerinden sonra sistem şubat ya da mart ayında yüzde 100 devreye girecek.
Boğaz'ı bugüne kadar ilkel yollarla, ellerimizde Rus dürbünleriyle
koruyorduk. Boğazlar artık teknolojiyle korunacak. Hollanda ve Pire limanları
bizim kurduğumuz bu sistemi örnek alıyor. Ancak bu sistemi yine de kılavuzluk
hizmetleri, römorkör ve eskort hizmetiyle destekleyeceğiz."
33.4 trilyona mal oldu
Toplam maliyeti 20 milyon doları (yaklaşık 33.4 trilyon lira) bulan projeyle
Boğazlarda gemi kazalarının yüzde 70 azaltılması hedefleniyor.
Radar sistemi, akıntı ölçerle gemi kaptanları
için büyük önem taşıyor. 7 mil (bir deniz mili 1852 metre) hızla giden
bir geminin 8 mil hızındaki akıntıya girmesi sonucu meydana gelen dümen
kilitlenmesi gibi tehlikeler, akıntı ölçerler sayesinde kaptana verilecek
gerekli bilgilerle engellenecek. Ayrıca sürekli yön değiştiren rüzgârlara
ve sert hava koşullarına maruz kalan Boğazlar, meteoroloji bilgi
sistemleriyle de devamlı takip altına alınacak.
24 saat gözaltı
Kulelerin tepelerine yerleştirilecek üçlü kamera sistemi ise Boğaz'ı gözaltına
alacak. Biri renkli, biri siyah-beyaz biri de gece kamerası olacak sistem
sayesinde Boğaz'daki her olay saniyesi saniyesine kaydedilecek. Kameralarla yarım
milden 10 santimetre, 2 milden 40 santimetre büyüklüğündeki bir yazı
okunabilecek.
Kameralarla Boğaz'ın sularından kafasını dışarıya çıkaran bir balığı
görmek mümkün olduğu gibi, denizi kirleten ve hatalı yol alan gemiler de
tespit edilecek.
Radar sistemiyle Boğaz içindeki büyük küçük tüm gemiler saniye saniye
takip edilecek ve yönlendirilebilecek. Bu sayede bir süre önce Laila adlı
gece kulübü ve Kız-kulesi önünde meydana gelen kazaların tekrarı
engellenecek.
İstanbul Boğazı'ndaki sekiz insansız kule,
İstinye'deki merkezden kontrol edilecek. Merkeze yedi izleme sistemi kurulacak.
Operatörlerin çalışma saatleri bir saat iş, iki saat dinlenme şeklinde düzenleniyor.
Merkezde operatörlerin iki saatlik dinlenme molaları için yataklı, banyolu
kamaralar yapıldı. Teras katı kafe şeklinde düzenlenecek.
Geminin rotasından çıkması, hızını artırıp azaltması, önündeki
gemiye tehlikeli olacak şekilde yaklaşması, yanlış manevra, çevre kirliliği
gibi 250 ayrı detay, sistem tarafından tespit edilerek alarm sistemiyle operatörü
uyaracak. Bu sistemle operatörün dikkatsizliği de engellenecek.
Tepkilere yanıt
Hücum Tulgar, radar kulelerinin 'Boğaz'ın estetiğini bozduğu ve çevreye
radyosyon yaydığı' şeklindeki iddialara şu sözlerle yanıt veriyor:
"Aslında sivil toplum kuruluşlarının bu tür tepkileri iyi oluyor. İşimize
olduğundan daha çok önem veriyoruz. Kulelerimizin estetik yapıları bence çok
güzel.
İspanya'daki sistemin kuleleri düz bir beton yığını şeklinde. Bizdekiler
ise bir yarışma sonucunda belirlendi. Boğaz'daki yapı kirliliğine baktığımızda
kulelerin güzellik kattığına inanıyorum.
'Boğaz'ın broşları'
Radarlarımız sadece denize dönük ve 2-3 millik. Radarların yaydığı
radyasyon miktarı, şehir hatları vapurlarındaki radarların yaydığı
radyasyonun yalnız üçte biri. Sağlık açısından hiçbir tehlikesi yok. Boğaziçi
köprüsü ilk yapıldığı zamanlarda da çok tepki göstermiştik. Şimdi köprü
için Boğaz'ın gerdanlığı diyoruz. Bu kuleler ise Boğaz'ın broşları
olacak." İstanbul Boğazı'ndaki sekiz kulenin yapımını 'Fermanlı', Çanakkale'deki
beş kulenin yapımını ise 'Şentürk' adlı inşaat şirketleri üstlendi.
ABD'li şirket kuracak
Kulelerin teknik donanımını ABD'li Lockheed Martin Overseas Co. şirketi
yapacak. Şirket inşaatları teslim aldıktan sonra İstinye ve Çanakkale Akbaş'taki
merkezlere izleme sistemlerini kuracak. Teknik donanıma radar cihazları,
meteorolojik ve hidrografik algılayıcıları, hassas uydu konum belirleme
sistemi, gece ve gündüz 24 saat izleme yapacak kamera sistemi, haberleşme teçhizatı,
elektronik harita gösterim ve bilgi sistemi, kayıt ve denetim birimleri, akıntı
ölçerler ve GPR sistemli gemilere yardımcı olabilmek için iki 'dGPR' destek
sistemi dahil. Entegre olabilme özelliğine sahip sistemle, bu sistemin
uygulandığı tüm limanlarla bağlantı sağlanacak. Ayrıca İstinye'deki
sistem kullanılmaz hale gelirse, Çanakkale'den İstanbul Boğazı'nı kontrol
etmek mümkün.
Radkal
|