|
İnsansız kuleler
Taşıdığı bu çok büyük risklere karşın bugün
Türk Boğazları'nda gemi trafik düzeni son derece ilkel metotlarla, çağımız
teknolojisinin çok dışında kalmış araç, gereçlerle yapılıyor. Türkiye,
Uluslararası Denizcilik Örgütü'ne (IMO) 1998 yılında verdiği; ''En kısa
zamanda Türk Boğazları'ndan asgari risk ile geçişi sağlayacak modern bir
sistemin kurulacağı'' sözünü (eğer yine bir aksilik çıkmazsa) 2003'ün
ilk aylarında yerine getirecek. IMO'ya vaat edilen ve şu günlerde çoğunun
inşası biten, hele hele Kız Kulesi'nin karşısında tüm ''sevimsizliğiyle''
yükselen ''Gemi Trafik Yönlendirme ve Bilgilendirme Sistemi'' nin kısaca VTS
olarak adlandırılan radar kulelerinin temeli ancak 2000 yılının Ocak ayında
atılabildi. Denizcilik Müsteşarlığı tarafından projenin elektrik ve
elektronik sistemlerin temini ile ilgili olarak çıkılan ihaleyi ABD'de konuşlu
Lockheed Martin şirketi aldı, inşaat ve alt yapı ile ilgili ihaleyi ise
Denizcilik Müsteşarlığı adına Çanakkale ve İstanbul bölgeleri ayrı ayrı
olmak üzere Bayındırlık ve İskan Bakanlığı gerçekleştirdi. 13 adet
kulenin inşaatı gecikmeli olarak sürdü. 2002 yılının Ocak ayında devreye
girmesi planlanıyordu ancak bitirilemedi.
Neden bitirilemedi
Temel açıldıktan sonra kazık çakılması gereği ortaya çıktı. Bu kazıklar
ve temel izolasyonu nedeniyle keşif bedeli arttı. Bunun üzerine tasfiye işlemleri
yapıldı. 2002 yılı Nisan ayında ikmal inşaatı ihalesi yapıldı. Sistem 1
yıl gecikmeli olarak ancak bu yılın sonlarında hizmete girecek. VTS projesi
kapsamında İstanbul ve Çanakkale Boğazları bölgelerinde birer adet olmak
üzere iki Trafik Kontrol Merkezi, İstanbul'da 8 adet ve Çanakkale'de 5 adet
olmak üzere 13 adet Trafik Gözetleme İstasyonu inşa edildi. Bu istasyonlar
tamamen insansız olarak çalışacaklar. Sistem, başta radar cihazları olmak
üzere; meteorolojik ve oşinografik algılayıcılar, uydu konum belirleme
sistemi, 24 saat izleme yapabilen kameralar, sayısal haberleşme teçhizatı,
elektronik harita gösterimi ve kayıt denetim sistemlerinden ibaret. Tüm algılayıcılardan
gelen bilgiler Trafik Kontrol Merkezi'nde bilgisayar ortamında toplanacak ve değerlendirilecek.
Ve gerekli bilgiler ve tavsiyeler boğazdan geçiş yapmakta olan gemilere anında
aktarılacak ve boğazların yaklaşma sularından itibaren gemilerin bütün
hareketleri izlenecek ve kaydedilecek. Böylece bir kaza durumunda geminin
nerede hata yaptığını veya hatanın kimde olduğunu çok sağlıklı bir şekilde
saptamak mümkün olacak. Ayrıca geçiş yapmakta olan bir geminin, sintine
basmak ve çöp dökmek gibi istenmeyen hareketleri de anında tespit
edilebilecek. Sistemin üreteceği bilgilerden ihtiyaç duyan tüm kamu ve özel
kuruluşlar da faydalanabilecek.
Cumhuriyet
|
