Marmara, 12 bin yıl önce
tatlı su gölüydü
Avrupa'da 16'ncı Yüzyıl'da başlamasına rağmen Türkiye'de
ancak 1990'lı yıllarda başlayan deniz araştırmaları sayesinde Marmara
Denizi'nin tarihi yazılıyor.
1999 depreminden sonra MTA Sismik 1 ve Çubuklu gemileriyle başlayan araştırmalar
zinciri kapsamında geçtiğimiz yıl Türkiye'ye gelen ünlü araştırma
gemisi Marion Dufresne'in ön çalışma sonuçlarına göre Marmara 12 bin yıl
öncesine kadar bir tatlı su gölüydü.
Çalışmaların koordinatörlüğünü yapan TÜBİTAK MAM (Marmara Araştırma
Merkezi) Başkanı Prof. Dr. Naci Görür, Marion Dufresne Gemisi'nin topladığı
örneklerin Marmara'nın 27 bin yıl öncesi hakkında bilgi verdiğini söyledi.
Prof. Dr. Görür, şunları söyledi:
‘‘Bu örneklerin en alt katmanında tatlı su ve kara canlılarının
fosillerine rastlandı. Baktığımızda dönemin buzul çağına denk geldiğini
görüyoruz. Bu dönemde Marmara bir tatlı su gölü halindeydi, denizle bağlantısı
yoktu. Bu göle akan akarsular da vardı. Göl tabii ki şimdiki Marmara'nın sınırlarından
daha küçüktü. Araştırmalarda tuzlu suyun, yani denizin Marmara'ya 12 bin yıl
önce, buzulların erimesi döneminde geldiğini gördük. Ege'den gelen su,
Marmara'nın sınırlarını büyütmüş, akarsu yatakları da deniz tabanında
kalmış.’’
Marmara Denizi'nde 60-100 metreden alınan karotları (örnekleri)
‘‘Marmara Denizi'nin tarih kitabı’’ olarak niteleyen Prof. Dr. Görür,
‘‘Artık denizin hikayesinin kurgusu oluşmaya başladı. Bilimsel veriler
bize buralarda neler yaşandığını gösteriyor’’ dedi. Prof. Dr. Görür,
karotlardaki katmanlarda denizin ortasında bulunmaması gereken çakıl gibi
katmanların yer aldığını, bunların da yaşanan depremleri gösterdiğini
anlattı. Karotlarla yapılan tarihlendirmenin, bilinen depremleri işaret ettiğini
belirten Prof. Dr. Görür, şunları söyledi:
‘‘Tuzla açıklarında, Boğaz'a yakın bir deniz kayması tespit ettik.
Tarihlendirme bizi 1509 depremine götürdü. Bu kayma bize 1509'da Boğaz'ı
etkileyen bir tsunami yaşandığını gösterdi. Şimdi hangi depremde
neresinin kırıldığını ya da bir başka deyişle hangi kırığın ne zaman
deprem ürettiğini araştırıyoruz.’’
Hürriyet
|