|
Dünya Mirası
Listesi'ne dokuz yeni bölge eklendi
 Dünya
Mirası Komitesi'nin 24 -29 Haziran tarihleri arasında Budapeşte'de gerçekleştirilen
yıllık buluşmasında listeye dokuzu yeni, ikiside geliştirilmiş toplam
onbir bölge eklendi. Dünya Mirası Listesi'nde şu an 125 ülkeden "öne
çıkan evrensel değer" olarak kabul görmüş 730 yer bulunmakta.
Dünya mirası geleneği kırkıncı yılına
girerken sayısı artmakta olan yeni yerler, çoğunlukla şehir manzaraları ve
insanoğluyla doğal çevresi arasında süregelen karşılıklı etkiyi yansıtan
kırsal manzaralar olarak karşımıza çıkıyor. Bu ikincisine örnek olarak bünyesinde
pek çok şato, tarihsel kasaba ve üzümbağı bulunduran, doğal bir manzaraya
sahip Orta Ren Vadisi, tarih, efsane ve yaratıcı sanatlarla sıkı bir bağa
sahip. Bir diğeri ise üzümbağlarının karmaşık desenler oluşturduğu,
birleşmiş mahzenlerin, tarlaların ve köylerin bulunduğu Macaristan'daki
Tokaji Şarap Bölgesi.
Yeni tanınmaya başlanan kentsel miras olarak
ise, geleneksel teknikler ve materyallerle Hollanda mimari tasarımlarını
resmeden Surinam'daki Paramaribo'nun Tarihi Şehir Merkezi. Yaşayan şehir
modern ekonomik ve sosyal gereklilikleri, tarihsel kimliğiyle ve orijinalliğiyle
çelişmeden karşılıyabiliyor. Benzer olarak, Sicilya'nın güneydoğusunda
bulunan ve 1693'deki büyük bir depremin üzerine özenle yeniden inşa edilmiş
olan Val Di Noto'nun Geç Barok Kasabası da günün mimari stilini temsil
etmekte.
Kentsel mirasımız aynı zamanda, eski Maya'nın
başkent yaşamı hakkında çok etkili resimler veren, olağanüstü iyi bir şekilde
korunmuş Eski Maya şehri Kalakmul (Meksika) gibi zamanda donmuş hazineleri de
içermekte.
Ayrıca listeye yeni eklenenler arasında
Afganistan'ın ilk Dünya Mirası olan, Orta Asya'daki mimari ve artistik geleneğin
doruğa çıktığı, 12. yy Minaresi ve Jamarkeolojik kalıntıları
bulunmakta. Bölge aynı zamanda ülkenin yıllardır içinde bulunduğu çatışma
ve kararsızlık sebebiyle tehlikede olan Dünya Mirası Listesi'ne de yazıldı.
Dünya Mirası Listesi'ne yeni eklenen üç büyük
tek tanrılı dinin barışca beraberliğine tanıklık eden Mısır'daki Saint
Catherine Bölgesi kültürel mirasın barış ve uzlaşmacı yönünü yansıtıyor.
6. yy Saint Catherine Ortodoks manastırı Horeb Dağı'nın eteklerinde
bulunuyor. Aynı zamanda müslümanlar, burada Musa Peygamber'in Emir
Kitabeleri'ni aldığına inanıyorlar .
Yeni eklenen 9 bölge şöyle:
Minare ve Jam
Arkeolojik Kalıntıları (Afganistan)
Jam'in 65 m yüksekliğindeki hoş minaresi ziyaretçisini 12. yy'a geri götürüyor.
Minarenin etrafındaki özenli tuğla örgüsü, çatısını örten mavi
kiremitleri, bu bölgenin sanatsal ve mimari gelenek açısından doruğa çıktığını
gösteriyor. Bu eser, Ghur Bölgesi'nin ortasında yükselen iki dağın arasındaki
vadide yer alıyor.
Saint
Catherine Bölgesi (Mısır)
St. Catherine Ortodoks Manastırı, Eski Ahitte Musa Peygamber'in "Emir
Kitabelerini" aldığı yer olan Horeb Dağı'nın eteklerinde yer alıyor.
Bu bölge tümüyle üç dünya dini için de mukaddes olarak biliniyor. En eski
manastır olarak bilinen bu bina 6. yy'da kurulmuş ve halen işlevini sürdürmekte.
Manastır'ın duvarları ve binaları Bizans Mimarlığı'nın belirgin özelliklerini
taşıyor. Ayrıca manastır değerli Hıristiyan el yazmaları ve ikonlarına
evsahipliği yapıyor.
Stralsund
ve Wismar 'ın Tarihi Merkezi (Almanya)
Almanya'nın kuzeyinde Baltık Denizi kıyısında yer alan Ortaçağ kentleri
olan Wismar ve Stralsund 14. ve 15. yy'da Hanseatic Birliği zamanında ana
ticaret kentleriydi. 17. ve 18. yy.'a gelindiğinde İsveçliler'in yönetim ve
Almanlar'ın saldırılarına karşı savunmak için kullandıkları şehir
konumuna geçtiler. Bölge, Baltık Bölgesi'nde karakteristik bina tiplerinin
ve gotik tuğla tekniklerinin oluşmasına katkıda bulunmuştur. Merkezde pek
çok tuğladan yapılmış katedral, Stralsund Belediye Binası, konutlar ve
ticari binalar bulunuyor.
Orta
Ren Vadisi (Almanya)
Orta Ren Vadisi, kalelerin, tarihi şehirlerin, üzüm bağlarının yer aldığı
65 km uzunluğundaki ve heyecan verici doğallıktaki peyzajıyla insanlık
tarihini canlandırıyor. Ayrıca tarih ve efsaneyle çok sıkı bir şekilde bağ
kurmuş ve yüzyıllar boyunca yazarlar, sanatçılar, besteciler üzerinde
etkili olmuştur.
Tokaji
Şarap Kültürü Bölgesi (Macaristan)
Tokaji'nin kültürel peyzajı bu bölgedeki alçak tepelerde ve vadilerde uzun
yıllardan beri devam eden şarap üretim geleneğini gözler önüne seriyor.
Üzümbağlarının, çiftliklerin, evlerin, küçük şehirlerin karışık
dokusu ile derin şarap mahzenlerinin bağlantısı meşhur Tokaji şaraplarını
her yönüyle resmediyor.
Bodh
Gaya'daki Mahabodhi Tapınak Kompleksi (Hindistan)
Mahabodhi Tapınak Kompleksi Buda'nın hayatıyla ve kısmen de Buda'nın
aydınlanma seviyesine ulaşmasıyla ilgili olan dört kutsal merkezden biri
olarak tanınıyor. Kompleksteki ilk tapınak, İmparator Asoka tarafından M.Ö
3. yy'da inşaa edilmiştir. Tamamen tuğladan inşa edilmiş en eski Buda tapınaklarından
olan bu bina 5. yy ya da 6.yy'da yapıldığı sanılıyor. Tapınak halen
Hindistan'da bulunuyor.
Geç
Barok Şehri olan Güneydoğu Sicilya'daki Val di Noto (İtalya)
Güneydoğu Sicilya'da bulunan sekiz şehir; Caltagirone, Militello Val di
Catania, Catania, Modica, Noto, Palazzolo, Ragusa and Scicli 1693'te meydana
gelen depremden sonra yeniden inşaa edilmiş. Yapılanlar, hatırı sayılır
teşebbüsün, yüksek seviyede mimari ve sanatsal başarının göstergesidir.
Aynı zamanda döneminin geç barok stilini barındıran bölge, ayrıca kentsel
tasarım açısından belirgin buluşlar ortaya koyuyor.
Eski
Maya Şehri Calakmul, Campeche (Meksika)
Güney Meksika'da, Tierras Bajas tropik ormanlarında kurulmuş önemli bir
Maya Şehri olan Calakmul, 12 yy'dan fazla bir süre bölgenin tarihinde önemli
bir rol oynamıştır. İyi korunmuş, etkileyici strüktürü ve karakteristik
planıyla, eski Maya Başkentindeki yaşamdan adeta canlı bir resim veriyor.
Paramaribo
Tarihi Şehir Merkezi (Surinam)
Paramaribo Güney Amerika'nın tropik kıyılarında yer alan 17. ve 18.
yy'da kurulmuş eski bir Hollanda koloni şehridir. Bu merkezin, orjinal ve
karakteristik sokak planları günümüze kadar hiç bozulmadan gelmeyi başarmış.
Binalar, Hollanda mimarisi'ni, geleneksel ve teknik malzemelerle yapılışını
resmediyor.
Genişletilen Eklenen Bölgeler:
Budapeşte,
Tuna kıyıları, Gotik Buda Kalesi çevresi (Macaristan)
Roma Şehri olan Aquincum kalıntılarını ve Gotik Buda Kalesi çevresini
içeren Dünya Mirası Bölgesi, Andrássy Caddesi'ni (1872-85) ve Millennium
Metrosu'nu (1893-96) içerecek şekilde genişletildi. O zamanın teknik
faaliyetleri uygulanarak geliştirilen planlama çözümleri, modern toplumun
gereksinimlerini yerine getirmektedir.
Cocos
Adası Ulusal Parkı Marina Bölgesi (Kosta Rika)
Cocos Adası Ulusal Parkı, 1997 km²'lik Marina Bölgesi'ni de içine
alacak şekilde genişletildi.
Türkiye'den Dünya Mirası Listesi'nde
Bulunan Yerler:
1985 İstanbul
Tarihi Yarımada
1985 Göreme Milli
Parkı ve Kapadokya
1985 Divriği Ulu
Cami ve Şifahanesi
1986 Hattuşaş
1987 Nemrut Dağı
1988 Xanthos-
Letoon
1989
Hierapolis-Pamukkale
1994 Safranbolu
1998 Truva
Arkeolojik Alanı
Arkitera
|
