Hazine gecekondu müzede
'Karun gibi zengin' deyişinin kaynağı olan
Lidya Kralı Kroisos dönemine ait hazine hâlâ Uşak'taki gecekondu gibi bir müzede
sergileniyor. 5 yılda 100 bin turist çeken hazine, müzesini tam bulacakken bu
kez de SİT engeline takıldı.
Dünyaca ünlü ''Karun Hazinesi'' Uşak'ta
gecekondu sergilemeden hâlâ kurtarılamadı. Uşak Valisi Ayhan Çevik ,
hazinenin adına uygun görkemli bir müzeye kavuşmasının bu kez ''SİT
engeline takıldığını'' söyledi.
Dünya dillerine ''Karun gibi zengin'' özdeyişinin
geçmesine neden olan, ataları ilk sikkeyi icat eden Lidya Kralı Kroisos
(Karun) dönemine ait anıt mezarlardan (tümülüs) soyulan hazine, 1966-68 yılları
arasında ABD'ye kaçırılarak New York Metropolitan Sanat Müzesi'ne (MET) 1.7
milyon dolara satılmıştı. Yayınımız üzerine, Türk hükümetinin 1987'de
New York Federal Mahkemesi'nde açtığı dava kazanılmak üzereyken MET dava
sonucunu beklemeden İÖ 6. yy'a ait yaklaşık 350 kadar yapıttan oluşan
hazineyi 1993'te Türkiye'ye geri vermek zorunda kalmıştı.
Hazine önce Ankara'da sergilenirken gecekondudan
farksız Uşak Müzesi'nin yerine yenisinin yapılması gündeme gelmişti. Her
ikisi de boş olan, cumhuriyet dönemi mimari özelliklerini taşıyan adliye
binası ile yanındaki cezaevinin müzeye dönüştürülmesi düşünülmüştü.
Bir başka projede ise yanındaki boş alan da eklenerek müzenin büyütülmesi
öngörülmüş, bu amaçla bütçeye ödenek konulmuştu. Ancak hazinenin geri
getirilmesi ile öğünen kültür bakanları, daha sonra müze olgusunu ihmal
etmişlerdi. Bu nedenle Türkiye'ye dönüşü 10 yıla yaklaşan Karun
Hazinesi, Uşak'ta gecekondudan farksız bir müzede sergileniyor. Hazinenin bir
bölümünü New York'ta sergilendiğinde gören bir yabancı arkeoloğun
''Hazine keşke orada kalıp bütünüyle sergilenseydi, böyle sefil olmasaydı''
dediğini anımsıyoruz.
Uşak Valiliği, İstanbul-Ankara yolu üzerinde
bir alana yeni müze yapımı için bir proje hazırlatmış, arazi sahibi de bu
amaçla 5 dönümlük bir yeri bağışlamıştı. Ancak bu yerin SİT bölgesi
kapsamında olduğunu öne süren müzede görevli bazı arkeologlar projeye karşı
çıkarak konuyu İzmir 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma
Kurulu'na götürmüşlerdi. Kurul kararı ile alanda yapılan sondajda, çevreden
yağmur sularının akıntıları ile gelen, yerel olmayan, bazı eski seramik
parçaları bulunmuştu. Ancak bununla da yetinmeyen arkeologlar, konuyu Manisa
İdare Mahkemesi'ne de götürmüşlerdi.
Konu hakkında Vali Çevik şu açıklamayı yaptı:
''Müze alanının SİT bölgesi içinde olmadığına inanıyor, yetkililerin
vereceği kararı bekliyoruz.'' Karun Hazinesi'nin Türkiye'ye getirilmesinde önemli
rol oynayanlardan biri olan Uşak Müze Müdürü, Arkeolog Kazım Akbıyıkoğlu
, hazine adına uygun bir müzenin yapımının gecikmesinden duyduğu üzüntüyü
belirtmekle yetindi. Akbıyıkoğlu, hazineyi görmek amacıyla beş yılda müzeyi
yaklaşık yüz bin yerli ve yabancının gezdiğini söyledi.
Cumhuriyet
|