Boğazlar'dan VTS'li geçiş
için geri sayım
Türk Boğazları'nda güvenli gemi geçişi sağlamak amacıyla ilk ihalesi
1991 yılında yapılan Türk Boğazları Gemi Trafik ve Bilgi Sistemi (VTS)
projesi, 12 yıllık bir serüvenin ardından Nisan 2003 tarihinde devreye
girecek. VTS Sistemi ile ilgili ilk çalışma 1990 yılında Türkiye Denizcilik İşletmeleri'nce
(TDİ) yapıldı. TDİ, biri 1991, diğeri de 1994 yılında olmak üzere iki
kez ihaleye çıktı, ancak bu iki ihaleden de sonuç alınamadı.
Bunun üzerine 1996 tarihinde Bakanlar Kurulu kararıyla proje Denizcilik Müsteşarlığı'na
devredildi ve 1998 yılında Başbakanlık Genelgesi ile Türk Boğazları Proje
Ofisi oluşturuldu.
Ofis'in yaptığı çalışmalar sonucu projenin hayata geçirilmesi içinetüd,
elektrik eloktronik ve inşaat işleri olmak üzere 3 aşamalı bir ihaleye çıkıldı.
Yapılan ihale sonunda etüd projesini İstanbul Teknik Üniversitesi Savunma
Vakfı, elektrik elektronik kısmını da Amerikan Loocheed Martin Overseas
firması kazandı. İstanbul Boğazı'na yapılacak 8, Çanakkale Boğazı'na
yapılacak 5 kule ile her iki ile yapılacak kontrol merkezi inşaatları da Bayındırlık
Bakanlığı'nca ihale edildi.
Kule inşatlarının temelinin Ocak 2001 tarihinde atılmasıyla birlikte,
projenin 2002 yılı başında hizmete girmesi öngörüldü. Ancak,Türkiye'de
yaşanan ekonomik kriz, hava koşulları ve projede yapılan ilaveler nedeniyle
bu süre ilk önce Temmuz 2002, daha sonra da 2003 yılı başına ertelendi.
Bu arada, VTS sisteminin 1991 yılında yapılan ilk ihalesinde, dikilecek 40
kulenin maliyeti 200 milyon dolar olarak öngörülürken, 1999'da 13 kuleye
indirilen sistemin maliyeti 28 milyon dolar olarak belirlendi. Ancak daha sonra
yapılan ilaveler ve müteahhit değişiklikleri ile bu miktar 40 milyon dolara
çıktı.
Başbakanlık Başdanışmanı emekli Koramiral Turhan Özer, İstanbul Boğazı'nda
inşa ettirilen 8 radar kulesinden 6'sının tamamlandığını, 2'sinde ise pürüzler
bulunduğunu söyledi.
Kandilli'de yaptırılan kuleyle ilgili armatör Uğur Mengenecioğlu ile bir
itilafın bulunduğunu ifade eden Özer, Mengenecioğlu'nun 3-4 kez mahkemeye başvurarak
inşaatı durdurmaya çalıştığını kaydetti.
Özer, mahkemenin, kule inşaatının işadamının arazisine tecavüz etmediği
ancak izdüşümde bir tecavüzün sözkonusu olduğu kararına vardığını
belirterek, bunun üzerine kulenin saçaklarının yıkıldığını anlattı.
Mengenecioğlu'nun devlete yardımcı olmadığını dile getiren Özer,
''Kendisinin 2.5 metre devlet arazisine tecavüz ettiği tespit edildi. Bizim
kulenin izdüşümüne itiraz ediyor. 4 aydır uzlaşmak için çalışıyoruz,
ama bir sonuç alamadık. Kule inşaatı bütün olumsuzluklara rağmen
bitirilecek'' diye konuştu.
Turhan Özer, Ahırkapı'daki kulenin ise bodrum katının su alması
nedeniyle bir sorun yaşandığını, yüklenici firmanın bunu gidermeye çalıştığını
bildirdi. Kulelerin inşaatının bu ay sonu itibariyle elektrik elektronik
tesisatı yapacak olan Amerikan firmasına paket halinde teslim edileceğini de
ifade eden Özer, şöyle devam etti:
''Firma biri Çanakkale'de olmak üzere 2 ekip halinde donanımı yapacak. Çalışmaların
5-6 ay süreceğini bize ilettiler. Bir aksilik olmazsa VTS Sistemi en geç
Nisan 2003'te geçici kabulü yapılacak.
VTS Sistemi'nin gecikmesindeki en büyük engel ekonomik kriz, hava koşulları
ve projeye yapılan yeni ilavelerdir. Normalde, sistemin devreye girmesi 13 ay
gecikti.''
Hürriyet
|