|
Boğaz'da küçük
gemiler öne geçti, trafik sıkıştı
Boğazlardan yılda 110 milyon tonu aşan petrol geçişini frenleyecek yönetmelik
ve uygulama ortalığı karıştırdı. Yönetmelik küçük ve tehlikesiz
gemilere geçiş önceliği verince, büyüklerin bekleme süresi arttı, trafik
sıkıştı. 50'den fazla gemi geçiş için kuyruk yaptı.
Bakü-Ceyhan'a temel atan devlet, Türk Boğazları'nın güvenlik
tedbirlerini de artırdı. Önceki gün uygulamaya alınan yeni Boğaz Deniz
Trafik Düzeni Tüzüğü, tehlikeli yük taşıyan gemilerin geçişlerini
zorlaştırdı. Yeni uygulama nedeniyle Boğaz girişinde bekleme yapan gemi sayısı
bir anda 50'yi aşınca, Deniz Ticaret Odası (DTO) yeni uygulamaya karşı çıktı.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkan Vekili de olan DTO Başkan
Vekili Halim Mete, yeni uygulama başlar başlamaz boğazda 50 gemilik kuyruk
oluştuğunu belirterek, ‘‘Uluslararası geçiş yolu kuralları Uluslararası
Denizcilik Örgütü tarafından belirlenmiştir. Elbette Türkiye ulusal
kararlar alabilir ancak bu kararlar geçişi engelleyemez. Yeni uygulama ile
istenen belge sayısı 10'u aştı. Sanki geçiş izni değil de teşvik belgesi
verecekler. Dünyada bu belgelerin istendiği başka ülke yok’’ dedi. Türk
Boğazları'ndan geçişi düzenleyen deniz trafik düzeni tüzüğünün oluşturulması
amacıyla yıllardır uluslararası çapta uğraş verdiklerini anlatan Halim
Mete şöyle konuştu: ‘‘Trafik ayrım şemalarının tesisi ancak IMO onayı
ile oluyor. Temeli uluslararısı sözleşmenin 10'uncu maddesidir. 1994'te
trafik ayırım şemaları yürürlüğe girdi. Eş zamanlı olarak milli
mevzuat hazırlandı ve tüzük, kurallar ve tavsiyeler de yayınlandı. O zaman
bile petrol geçişini önlemekle suçlanmıştık ve biz de güvenlik nedeniyle
bu önlemleri aldığmızı, uluslararası hukuka uygun olarak bunu yaptığımızı
söylemiştik. Şimdi başlatılan uygulama sayesinde uluslararası bir kampanya
ile karşı karşıya kalacağız. Montrö Sözleşmesi bile gündeme
getirilecek.’’
Denizcilikten Sorumlu Devlet Bakanı Ramazan Mirzaoğlu ise yeni uygulamayı
savundu ve bunun zorunlu olduğunu söyledi. Mirzaoğlu, uygulamanın birçok özelliği
ile milli bir mesele olduğunu belirterek şunları söyledi: ‘‘Evet, Türk
Boğazları'nda yeni uygulama esasları tesbit ettik. Buna göre önce küçük
gemiler geçecek. Sonra orta büyüklükte olanlar ve en son olarak da büyükler
ve tehlikeli yük taşıyanlar geçecek. Bundan önceki uygulamada önce gelen
önce geçiyordu. Şimdi biz Boğaz güvenliğini esas alan yeni uygulama başlattık.
Çünkü Türk Boğazları'ndan yılda 110 milyon ton ham petrol geçiyor. Bakü-Ceyhan'dan
bir yılda geçecek petrolün 50 milyon ton olduğu düşünülürse Boğazlarımız
şu anda iki Bakü-Ceyhan kadar olmuş.’’ Mirzaoğlu, İstanbul'daki 10
milyon insanın can emniyeti ve çevre kirliliği riskini yok etmek için Boğazlardan
tehlikesiz yük taşıyanların geçişine öncelik verdiklerini söyledi.
Montrö de Boğazların emniyetini istiyor
Denizcilikten Sorumlu Devlet Bakanı Ramazan Mirzaoğlu, yeni uygulamanın Montrö
Sözleşmesini gündeme getireceği yolundaki eleştiriyi şöyle yanıtladı:
‘‘Montrö'ye göre İstanbul uluslararası gemi trafiğine açık ama
emniyetli geçiş olmak kaydıyla. Eğer biz tedbir almazsak şu andaki petrol
ve tehlikeli madde geçiş miktarı ikiye katlanır. O zaman da kaza riski iki
misli artar. Bizim amacımız İstanbul Boğazı'nı tehlikesiz yük taşıyanlar
için cazip hale getirmektir. Tabii ki aynı zamanda da tehlikeli yük taşıyanlara
karşı da emniyeti sağlamaktır. Bu devletin kararıdır.’’ Mirzaoğlu,
tehlikeli yük taşıyanların geçişinin gecikmesinin de boğazların emniyeti
için gerekli normal bir sonuç sayılması gerektiğini söyledi.
Hürriyet
|
