Kilitli türbelerin çinileri sır
oldu
Ayasofya’nın
ziyarete kapalı türbelerindeki çiniler teker teker kayboluyor. Bazı kayıp
çiniler Louvre Müzesi’nde sergileniyor!
Dünyanın sekizinci harikası olmaya aday Ayasofya’nın türbelerinde 16.
yüzyıl İznik çinilerinden yüzlercesi kayıp. Sökülen bir kısım çinilerin
yerlerine ise sahteleri konmuş. Uzun yıllar restorasyon yüzü görmeyen türbelerde
kabaran çiniler koli bantlarıyla yapıştırılmış. Sultan II. Selim, III.
Murad ve III. Mehmed türbelerindeki çiniler belki bu yıl içinde belki de 100
sene önce kayboldu. Bunu bilen yok. Çünkü türbeler yıllardır kapalı. Kültür
Bakanı durumun "araştırılması" talimatını verdi.
‘Çiniler zimmetleniyor'
Yıllardır kilitli duran kapılar Milliyet için açılırken, Ayasofya’daki
türbelerden sorumlu arkeolog Süleyman Eskalen, üzücü durumu şöyle anlattı:
"Çinilerin bir envanteri de yapılmamış. Sadece türbe eşyaları, şamdan,
kandil, askı topları, sandukalar zimmetlendi. Yerlerine imitasyonları konan
çiniler bir iki tane değil. Pano halinde değiştirilmiş. Ancak ne zaman değiştirildiğini
bilmiyorum. Kaybolan çinilerin kaydı yok. Durumunu bildirdik. Röleve Müdürlüğü
‘Yeni ihaleye koyarız’ diye yıllarca oyaladı."
Geri isteyen çıkmadı
Ayasofya Müzesi’nde geçmiş dönemde müdürlük yapan Veli Yenisoğancı,
Ali Kılıçkaya ve halen müdür yardımcısı olan Suat Kongaz tarafından hazırlanan
"Ayasofya" kitabında II. Selim türbesinden çalınan çinilerden bir
kısmının Fransa’daki Louvre Müzesi’nde olduğu ileri sürülüyor.
Kitapta şöyle yazıyor: "Giriş kapısının iki yanında çiçek ve
dallarla bezeli çini panolar konmuştur. Soldaki pano aslının taklididir. Aslı
Louvre Müzesi’nde bulunmaktadır." Bu ciddi iddia müze görevlilerince
ortaya atılmış ancak eserler Louvre Müzesi’nden resmi olarak istenmemiş.
Görevli, antikacı çıktı
Müzede bir ilginç olay da 1998’de yaşanmış. İddiaya göre, Ayasofya
mihrabından kaybolan bir çini hakkında müze çalışanları soruşturma geçirmiş.
Soruşturma sırasında müze görevlilerinden bir kısmına çini panoyu ödeme
cezası çıkmış. Bir müze yetkilisinin de Kapalıçarşı’da antikacı dükkânı
olduğu soruşturma sonucunda tespit edilmiş.
Milliyet
|