|
Arkeolojik tahribatın boyutları
korkunç
Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri (TAY) Projesi kapsamında İç Anadolu Bölgesi'ndeki
arkeolojik yerleşim yerlerinin ele alındığı keşif gezisi sonucunda hazırlanan
''Türkiye Arkeolojik Tahribat Raporu 2002'' açıklandı. Rapor aralarında
UNESCO'nun da bulunduğu 515 kurum ve kuruluşa gönderildi.
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Lokali'nde düzenlenen basın toplantısında
TAY Proje Koordinatörü Oğuz Tanındı, yaptığı konuşmada, çeşitli üniversitelerden
ve üniversite dışı insanların biraraya geldiği bağımsız bir ekip olarak
Türkiye'nin arkeolojik yerleşmelerinin envanterini çıkarttıkları çalışmanın
10. yılına girdiğini belirterek, bu çalışmalarını 2 yıldan bu yana da
kurdukları ''Tarih Arkeoloji Sanat ve Kültür Mirasını Koruma Vakfı''
(TASK) çatısı altında sürdürdüklerini söyledi.
3 Yıllık Keşif Çalışması
Yaklaşık 3 yıldan bu yana sürdürdükleri TAY araştırma gezilerinde şimdiye
kadar Marmara, Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin ardındangeçen
yıl da İç Anadolu Bölgesi'nin ele alındığını anlatan Tanındı, bu çalışmalarda
şimdiye kadar bin 459 yerleşmenin incelendiğini ve bunların bin 317'sinde
tahribatın saptandığını bildirdi.
Tanındı, 58 bin 298 kilometre yol katederek gerçekleştirdikleri çalışmada
gözlemledikleri tahribatı 7 bin 664 dia, 12 bin 467 dijital fotoğraf ve 153
saatlik filmle belgelediklerini söyledi.
Gelecek yıl ise Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgesinin taranacağını dile
getiren Tanındı, elde ettikleri verileri ''www.tayproject.org'' web sitesinde
yayınladıklarını anlattı.
Tanındı, sitede 6 bin 500 yerleşim yerinin fotoğrafının ve bunlarla
ilgili tahribat raporunun yer aldığını belirterek, amaçlarının arkeolojik
yerleşmelerle ilgili eksiksiz bir veri tabanı oluşturup, bu bilgileri
kamuoyuna açmak olduğunu söyledi.
''Türkiye'nin gelişmesinin engellenmemesi ancak kültür ve tabiat varlıklarının
da korunması'' düşüncesine sahip olduklarını ifade eden Tanındı, ''Bunun
için neyin nerede olduğu bilinmeli, tahribatı belirlenmeli ve koruma altına
alınmalı'' diye konuştu.
Tanındı, İlk Tunç Çağı'na kadar olan döneme ait yerleşimlerin
taranmasının tamamlanmasının ardından sonraki dönemlere ait yerleşim ve
eserlerin de başka ekiplerce araştırılacağını, bu çalışmaları yürütmek
için parasal desteğe ihtiyaçlarının bulunduğunu söyledi.
Tahribatın Boyutu
Türkiye'deki tahribatı ''çok korkunç'' diye değerlendiren Tanındı,''Türkiye'deki
arkeolojik tahribat yoğun, yaygın ve sürekli. Bölgesel ya da belirli yerleşmelere
yönelik değil. Biz burada konuşurken bile en azından 10-15 höyük bir
greyderin, bir definecinin kepçesi, kazmasıaltında yok oluyor'' dedi.
Daha sonra dia gösterisi eşliğinde Oğuz Tanındı tarafından özetlenen
raporda, Haziran-Ekim 2002 döneminde gerçekleştirilen çalışmada TAY
ekibinin İç Anadolu Bölgesi'nde 20 bin 27 kilometre yol yaptığı ve 515
yerleşim yerinin tarandığı belirtildi.
Rapora göre, bu yerlerden 439'undaki tahribat belgelendi. Bu tahribatların
149'u tarım, 83'ü yapılaşma, 83'ü definecilik ve kaçak kazı, 55'i define
ve tarım, 22'si tarım ve yapılaşma, 17'si define ve yapılaşma, 15'i yol,
12'si doğal, 2'si maden ve ocak, 1'i de baraj yapımından kaynaklandı
Hürriyet
|
