Bu ödenekle zor biter
Yüzde 20'si tamamlanan Beydağ ve Yortanlı Barajı için 300 trilyon
gerekirken 1 trilyon gelecek. 35 trilyon bekleyen İzmir Adliye Sarayı'na ise
6.5 trilyon verilecek. Hastane ödeneği ise belirsiz...
İzmir'in acil kaynak bekleyen onlarca yatırımı bulunurken, Ankara'dan ilk
gelen haberler umut vermedi. Ege'nin verimli topraklarını suya doyurup, 5 bin
çiftçi ailesinin geçimini sağlamak için kurulan ve Ege ekonomisine büyük
katkı sağlaması beklenen Beydağ ve Yortanlı Barajı'nın bitirilmesi için
300 trilyon lira gerekirken, önümüzdeki günlerde kesinleşmesi beklenen DSİ
bütçesinden bu iki yatırıma 1 trilyon lira ayrıldı.
Böylece 9 yıldır devam eden baraj projelerinin bu hızla 300 yılda
tamamlanması mümkün olurken, İzmir'de acil ödenek bekleyen 9 hastane
projesinin akıbeti de henüz belli değil. 20 yıla yaklaşan İzmir Çevre
Yolu için 250 milyon dolar gerekirken bu yıl 40 milyon dolar gelecek. 35
trilyon liranın gerektiği Adliye Sarayı için ise 6.5 trilyon liralık bir
rakamın İzmir'in cebine gireceği öğrenildi. Sadece 2 İzmirli üyenin
bulunduğu Plan Bütçe Komisyonu, diğer yatırımlarla ilgili ödeneği önümüzdeki
hafta netleştirecek.
Yatırımlar kısıldı
Uzun yıllardır Ankara'ya gönderdiği vergi miktarının karşılığını
alamayan İzmir'in kaderi 2003 bütçesinde de değişeceğe benzemiyor.
Komisyonda muhalefet partili 2 üyeyle temsil edilen İzmir'in acil para
bekleyen yatırımları çürümeye terk edilirken, umutlar yine bir başka
bahara kaldı. TBMM'de son şekli verilen 2003 bütçesinin yatırım
kalemlerine göre dağılımı yavaş yavaş netleşmeye başladı. Sağlık
Bakanlığı bütçesinin binde 7, Kültür Bakanlığı bütçesinin binde 2.5
olduğu varolan tüm yatırımların üzerinde faiz ve savaş yükünün bulunduğu
2003 bütçesi Maliye Bakanlığı tarafından TBMM'ye getirildi. Bütçenin
Nisan başında Meclis'ten çıkması bekleniyor.
Ege çiftçisi Ankara'dan müjdeli haber beklerken, gelen haberler yine
karamsarlık yarattı. IMF'ye verilen faiz dışı fazla hedefi, Körfez Savaşı
ve süregelen ekonomik kriz, Beydağ ve Yortanlı Barajları'nın tamamlanmasını
yine geri plana itti. 1993 yılında 730 milyar lira keşif bedelle ihale
edilen, 18 bin 200 hektar alanı sulaması planlanan Beydağ Barajı'nın
bitirilmesi için şimdi 263 trilyon lira gerekiyor. Küçükmenderes Beydağ
Projesi'nin bir diğer ayağı olan ve aynı yıl 240 milyar liraya ihale edilen
Yortanlı Barajı için gereken para ise 30 trilyon lira.
CHP'lilerin önergesi
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndan her iki proje hakkında gelen haberler bu yıl
için ayrılan paranın 1 trilyon lira olduğu yönünde birleşiyor. Ancak 1
trilyon lira her iki barajın yapımında şu an gelinen noktanın korunması için
bile güçlükle yetecek durumda. Plan ve Bütçe Komisyonu'nda İzmir'i temsil
eden iki CHP'li Milletvekili Hakkı Akalın ve Kemal Anadol, bu iki barajın yapımı
için ayrılan paranın 83 trilyon liraya çıkarılması için komisyona önerge
verirken, ödenek miktarına AKP'li üyeler karar verecek.
Yaklaşık 20 yıl önce projesi hazırlanan İzmir-Aydın Çevre Yolu ve
Kent İçi Geçişleri Projesi'nin en geç 1999 yılında tamamlanması planlanıyordu.
Ard arda gelen hükümetler bu projeyle ilgili birçok söz vermesine karşın,
iş paraya gelince cimri davranma yolunu seçti. Öyle ki, ödeneksizlik yüzünden
proje bir ara Balçova'da donduruldu. Genellikle müteahhit firmanın bulduğu dış
kaynaklı kredilere Hazine'nin garanti vermesiyle gereken para sağlandı.
Ancak, "Taşıma suyla dönen değirmen" gün geldi durdu. Geçtiğimiz
hükümet döneminde bizzat Ulaştırma Bakanı'nın "Geldi geliyor"
haberleri verdiği para bir türlü İzmir'e ulaşamadı. AKP Hükümeti'nin Bayındırlık
Bakanı Zeki Ergezen, Karşıyaka Tünelleri'nin bitmesi için gereken 40 milyon
doların 2003 yılı içinde kullanılacağını belirtirken, bu yolun
Bornova'ya bağlanması için gereken 200 milyon doların akıbeti belli değil.
Ölü hastaneler
Temelleri yıllar önce büyük umutlarla, davullu zurnalı törenlerle atılan
Buca, Dikili ve Aliağa Devlet Hastaneleri ile Bergama, Bayındır, Tire,
Menemen ve Kiraz Devlet Hastaneleri ek binaları da ödenek kurbanı oldu.
Temelleri 1991-1996 tarihleri arasında atılan ve o günkü keşif bedelleri
proje yılındaki kurla 365 milyon doları bulan hastane binalarının hiç biri
tamamlanamadı. Bazılarının inşaatı temel çukuruyla kaldı, bazılarının
inşaatı su basmanı seviyesine kadar yapılabildi, yapımı ödenek bulundukça
ite kaka yürütülenler ise "Bitti, bitiyor" umudu yaşattı ama
hizmete açmak mümkün olmadı. Temellerinin atıldığı yılda bitirilmesi
halinde en fazla 5.5 trilyon liraya malolacak hastaneler bugüne kadar bunun
fazlası parayı yuttu, ama biri bile bitirilip hizmete açılamadı. "Ha
bugün ha yarın" diyerek hastane bekleyen özellikle ilçelerinde devlet
hastanesi bulunmayan Bucalı, Dikilili ve Aliağalı vatandaşlar yıllardır
aynı hayalkırıklığını yaşarken tepkiler de büyük oldu. CHP İzmir
Milletvekili Hakkı Akalın bu konuyla ilgili Bakan Recep Akdağ'a yanıtlanmak
üzere bir soru önergesi verdi. Hastanelere 2003 bütçesinden ayrılan pay
merak ediliyor.
Çiçek de söz verdi
Temeli atıldığı günden bu yana 13 yıl geçen İzmir Adliye Sarayı’nın
bitirilmesi için bugünün rakamlarıyla 35 trilyonluk bir paraya gereksinim
bulunuyor. 59. AKP hükümeti tarafından, 9. Adalet Bakanı olarak atanan Cemil
Çiçek, kendinden önceki bakanlar gibi, adliyenin bu yıl sonunda bitirileceğine
dair söz verirken, 2003 yılında Adliye Sarayı inşaatı için ayrılan paranın
6.5 trilyon lira civarında olduğu belirtiliyor.
Yeni Asır
|