Eritrai antik kenti için yeni umut
İzmir’in Çeşme İlçesi Ildırı Köyü’ndeki ünlü Eritrai Antik
Kenti’nde kazıların yeniden başlaması amacıyla çalışmalar yapılıyor.
İsviçre’nin İzmir Fahri Konsolosu ve Ege Ekonomisini Geliştirme Vakfı
(EGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Yüce, “İsviçre’den arkeolojik ve
finansal destek sağlamak amacıyla yaklaşık 1 yıldır süren çalışmalarımızın
meyvesini almaya başladık” dedi.
İsviçre’nin İzmir Fahri Konsolosu ve Ege Ekonomisini Geliştirme Vakfı
(EGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Yüce, yaptığı açıklamada, Çeşme
Belediye Başkanı Faik Tütüncüoğlu ve Kaymakam Mehmet Baygül’ün talebi
üzerine durdurulan kazılar konusunda çalışma başlatıldığını söyledi.
İsviçre’nin Bern Üniversitesi Arkeoloji bölümünden iki profesörün
Eritrai’da incelemeler yaptığını belirten Yüce, “İsviçre’den
arkeolojik ve finansal destek sağlamak amacıyla yaklaşık 1 yıldır süren
çalışmalarımızın meyvesini almaya başladık” dedi. Eritrai’ın çok
önemli bir yerleşim bölgesi olduğunu belirten Yüce, şöyle devam etti: “Çeşme
Ildırı’da, Ekrem Akurgal tarafından yürütülen Eritrai kazılarından önemli
buluntular elde edildi ve depolarda saklanıyor. Fakat uzun yıllardır kazı
yapılmamış.
Eritrai önemli yerleşim bölgesi, fakat arkeolojik açıdan Türkiye’nin
en zor bölgesi. Köyün altı tamamen Eritrai şehri. Köyün bulunduğu alan
1. derece SİT olduğu için köylüler de çok zarara uğradı. Çivi çakamıyor,
oda ilave edemiyorlar, evlenecek çocuklarına ev yapamıyorlar.” Eritrai’da
Bern Üniversitesi ekibinin kazı yapabilmesi için 1-1,5 yıl içinde sonuç alınabileceğini
ve kazıların 50 yıl sürebileceğini belirten Yüce, kazıların Çeşme’de
kültür turizmine de katkı sağlayacağını söyledi. Yüce, “Anfitiyatro gün
ışığında, eski agora bakımsız, etrafı tarla oldu. Eğer Eritrai’da kazılar
başlar ve toprak altında tarihi kent yeniden günışığına çıkarılırsa
çok şey değişir” dedi.
Antik kent Eritrai
İzmir Kültür Müdürlüğü tarafından onarım ve çevre düzenleme işi
2003 yatırım programına alınan Eritrai antik kenti, Çeşme’nin 20
kilometre kuzeydoğusunda bulunuyor. Ildırı Köyü’nün antik dönemdeki adı
olan Eritrai’ın, Yunanca’da ‘kırmızı’ anlamına gelen ‘Erythros’
sözcüğünden türediği ve kent toprağının kırmızı renginden dolayı
‘Kızıl Kent’ anlamında kullanıldığı tahmin ediliyor. Bir başka
varsayımda ise kentin adını ilk kurucusu Giritli Rhadamanthes’in oğlu
Erythro’dan aldığı belirtiliyor. 1366’da Türk Egemenliğine girdikten
sonra da ‘Erythre, Rhtyrai, Lythri’ gibi değişik adlar alan yöre, 16. yüzyıldan
sonra ‘İlderen ve Ildırı’ adlarıyla anılmaya başlıyor.
Şehirde 1963-1966 yılları arasında Prof. Hakkı Gültekin ve sonraları
Prof. Ekrem Akurgal başkanlığında kazı çalışmaları yapıldı. İlk önce
M.Ö. 3. Yüzyıl sonralarında yapıldığı sanılan Akropol’ün kuzey yamaçlarındaki
antik tiyatro toprak altından çıkarıldı. Akropolün en yüksek düzlüğünde
yapılan kazılarda da, Athena tapınağına ait kalıntılar bulundu. Kentin
etrafının 5 kilometre uzunluğunda surla çevrili olduğu anlaşıldı.
Tiyatro kısmen açığa çıkarıldı. Kazı çalışmalarında, akropolde M.Ö.
6. ve 7. yüzyıldan kalma çanak, çömlek, taş ve topraktan figürler
bulundu.
NTVMSNBC
|