AKP kıyıları da satacak
AKP hükümeti, orman arazilerinin ardından kıyıları
da satılığa çıkarmak için anayasa değişikliğine hazırlanıyor.
Anayasanın ''kıyılardan yararlanma'' başlığıyla düzenlenen 43.
maddesinde yapılması planlanan değişiklikle ''kıyılarla sahil şeritlerinde
belli araziler üzerinde kişiler lehine mülkiyet hakkı'' getirilmesi öngörülüyor.
Hükümet, bu değişiklikle 27 tersane, 156 iskele ve liman, 14 yat limanı ve
128 balıkçı barınağını satmayı planlıyor.
Anayasanın ''kıyılardan yararlanma'' başlığıyla düzenlenen 43.
maddesinin satışa engel olduğunu dikkate alan hükümet, konuyu Bakanlar
Kurulu'nun gündemine de taşıdı. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım 'ın
konuyla ilgili yaptığı çalışmalar Bakanlar Kurulu'nun bilgisine sunulurken
anayasa değişikliği yapılması yönünde karar alınmasının ardından hazırlanan
öneri, AKP grubunda imzaya açıldı. Ulaştırma Bakanı Yıldırım, anayasa
değişikliğiyle liman, tersane ve marinaların satılacağını söyledi.
Hükümetin değiştirmeyi planladığı anayasanın 43. maddesi, şu hükümleri
düzenliyor: ''Kıyılar, devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Deniz, göl,
akarsu kıyılarıyla, deniz ve göllerin kıyılarını çevreleyen sahil şeritlerinden
yararlanmada öncelikle kamu yararı gözetilir. Kıyılarla sahil şeritlerinin,
kullanış amaçlarına göre derinliği ve kişilerin bu yerlerden yararlanma
imkân ve şartları kanunla düzenlenir.''
Anayasa değişikliği önerisinde ise söz konusu maddenin son fıkrasının
''Kıyılarla sahil şeritlerinin, kullanış amaçlarına göre derinliği, kişilerin
bu yerlerden yararlanma imkân ve şartları ile yukarıdaki ilkelere aykırı
olmamak kaydı ile belli araziler üzerinde kişiler lehine mülkiyet hakkı
tesisinin esas ve şartları, kanunla düzenlenir'' biçiminde değiştirilmesi
öngörülüyor.
AKP hükümeti, bu düzenlemeyle bugüne kadar en fazla 49 yıllığına ''işletme
hakkı devri'' yle özelleştirilebilen liman, tersane ve marinaları mülkiyetiyle
birlikte öncelikli olarak kullanıcılarına satışını planlıyor.Hükümet,
bu satışlarla milyarlarca dolarlık bir kaynak bekliyor. Bu tesislerin dağılımı
ise şöyle:
Tersaneler: Özel kişilerin işlettiği 24, devletin işlettiği de 3 olmak
üzere toplam 27 tersane bulunuyor.
Limanlar: 21'i İzmit Körfezi, 11'i denizcilik işletmeleri, 7'si devlet
demiryolları, limanlar ve Hava Meydanları Genel Müdürlüğü, 2'si Tüpraş,
2'si BOTAŞ, 22'si diğer kuruluşlar, 50'si belediye ve il özel idareleri,
62'si de özel sektörün işletmesinde olan 156 liman bulunuyor.
Yat limanı ve balıkçı barınağı: 14 yat limanı ve 128 balıkçı barınağı
yer alıyor. Anayasa değişikliğinin genel gerekçesinde, anayasanın 43.
maddesindeki hükümlerle ''kıyılarda özel mülkiyetin tesis edilip
edilemeyeceği, edilirse bunun hangi koşul ve sınırlar içerisinde olacağının
tam olarak açıklığa kavuşturulamadığı'' belirtilerek şöyle denildi:
''Bu yerlerden yararlanmada, öncelikle kamu yararının gözetileceği
belirtildiğine göre, buradaki yararlanmanın kıyının ortak kullanımını
sağlayıcı ve kolaylaştırıcı olması, yararlanma, tesis kurma biçiminde
ise bu tesislerin kamuya açık veya kamu yararını gerçekleştirmeye yönelik
bulunması zorunludur. Anayasanın açık hükümleri ve Anayasa Mahkemesi'nin
bu hükümlerden ne anlaşılması gerektiği yönündeki içtihadı karşısında,
yasayla farklı bir düzenlemenin getirilmesi imkânı bulunmamaktadır. Mevcut
anayasal ve hukuki durum karşısında özel mülkiyet yasağına belirli
istisnalar getirilmesi gerekli görülmektedir.''
Cumhuriyet
|