Çalınan tarih satılıyor
Müzayede evi, Abdülaziz'in annesine ait bir Kuran'ı, 1570-80 tarihli İznik
sürahisini ve Yeni Cami hünkâr mahfili İznik çinilerinin üçünü açık
arttırmaya çıkarıyor. Müzayedenin en ilginç yapıtını İspanya'da 11.
yy'da İslam devleti Emevilerden kalma horoz biçimindeki bir havuz fıskıye başı
oluşturuyor.
Bir süredir yağmalanan Yeni Cami hünkâr mahfili İznik çinilerinden
üçünün de aralarında bulunduğu Selçuklu ve Osmanlı yapıtları Londra'da
'tokmak' altında.
Osmanlı İmparatorluğu kurulmadan önce Konya'da 1270 yılında Selçuklu
ustalarca yapılmış bir ahşap kapı 400 bin dolar (yaklaşık 660 milyar
lira) tahmini değerle satışa çıkıyor.
Müzayedede ayrıca Osmanlı Padişahı Abdülaziz' in annesine ait eşsiz
bir Kuran'ın 240 bin dolara (yarım trilyon lira), bir İznik sürahisinin de
160 bin dolara (270 milyar lira) satılabileceği öngörülüyor. Christie's Müzayede
Evi'nin 29 Nisan'daki ''İslam Sanatı" açık arttırımına katılan 192
parça arasında 1650 yıllarında İstanbul Yeni Cami ve Hünkâr Mahfili için
özel yapılmış İznik çinilerinden üçünü de satışa çıkardı.
Müzayedenin en ilginç yapıtını İspanya'da 11. yy'da İslam Devleti
Emevilerden kalma horoz biçimindeki bir havuz fıskıye başı oluşturuyor. 1
milyon sterline (yaklaşık 2 trilyon 560 milyar lira) alıcı bulması beklenen
42 cm yüksekliğinde, bronz üstüne altın kaplama (tombak) horozun mermerden
bir havuz çanağını süslediği biliniyor. Pek çok Selçuklu ve Osmanlı yapıtının
yer aldığı açık arttırmaya çıkan Konya'dan gitme ahşap kapının ''eşi''
Berlin'de bir müzede, ''benzeri'' ise Konya'da Mevlana Müzesi'nde bulunuyor.
Cevizden kazıma tekniği ile yapılan bu kapının iki kanadında bütünleşen
çokgen geometrik ve çiçek süslemeler yer alıyor. 19. yüzyıl sonu ile 20.
yüzyıl başında Türkiye'ye sıkça giden Avrupalı mühendis bir işadamının
ailesince satışa çıkarıldığı söylenen bu kapı 165x1155 cm boyutlarında
olup üzerinde ''Akıllı adam, deneyimlerden ders alandır. Cahil ise sonuçların
ne olacağını düşünmeyen bir kişidir'' sözleri yazılı.
Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk büyük hat ustası olarak kabul edilen
Amasya (1429 - ?) doğumlu ''Ibn-al-şeyh al-Amasi'' olarak tanınan Şeyh
Hamdullah' ın elinden çıkan bir Kuran ise müzayedenin bir başka gözdesi.
2. Beyazıd' ın padişah olması üzerine İstanbul'da saraya baş hat ustası
olarak alınan Şeyh Hamdullah'ın Amasya günlerinde yazıldığı bilinen bu
Kuran'ın sahibinin 2. Sultan Mahmut' ın eşi, Abdülaziz'in annesi Pertevniyal
Hanım 'a ait olduğu saptandı.
Cumhuriyet
|