II. Abdülhamid’in çiftliğini müzeye
dönüştürme projesi SİT’e takıldı
II. Abdülhamid’in çiftlik olarak kullandığı tarihi bina SİT engeline
takıldığı için müzeye dönüştürülemiyor. Bir çivi bile çakılamayan
bina harap bir şekilde yıkılmayı bekliyor. Tarihi binanın restore
edilmesiyle ilgili olarak 3 defa proje hazırlanmasına rağmen SİT alanı olduğu
için olur alınamamış.
İzmir’in Torbalı ilçesinde II. Abdülhamid’in çiftlik olarak kullandığı
tarihî binanın müze ya da kültür evine dönüştürülmesi, SİT engeli yüzünden
gerçekleşemiyor. Şu an harap bir vaziyette kendi kaderine terk
edilen çiftlikle ilgili Torbalı Belediyesi’nin restorasyon projesinden başka
herhangi bir çalışma yapılmamış. 1934 yılında hazine adına tescil
edilen ve belli bir süre askerlik şubesi olarak kullanılan tarihî bina iki yıl
önce Kültür Bakanlığı’na devredilmiş.
Torbalı’ya bağlı Yeniköy ve Özbey köyü arasında bulunan bir tepede
Erken Tunç Çağı’nda kurulduğu tespit edilen Metropolis ana tanrıça
kenti kazılarında çıkarılan eserlerin, ilçede mevcut bir müze olmadığı
için İzmir Arkeoloji Müzesi’nde muhafaza edildiğini belirten yetkililer, söz
konusu çiftliğin müze haline getirilmesiyle bu eserlerin Torbalı’da
sergilenmesinin mümkün olacağını ifade ediyorlar.
Metropolis kazı çalışmalarını Kültür Bakanlığı ve Dokuz Eylül Üniversitesi
adına Philip Morris–Sabancı ortaklığının sponsorluğunda yürüten Dokuz
Eylül Üniversitesi öğretim üyelerinden Arkeoloji ve Metropolis Kazı Başkanı
Prof. Dr. Recep Meriç “Çıkardığımız eserleri Torbalı’da mevcut biz müze
olmadığı için İzmir Arkeoloji Müzesi’nde muhafaza ediyoruz.” dedi.
Torbalı’da II. Abdülhamid’in çiftliği olarak bilinen tarihî binanın
restorasyonu için önceki yıllarda bir proje hazırladıklarını ve SİT alanında
bulunduğu için bazı engellere takıldığını ifade eden Meriç, bu çiftliğin
mutlaka bir kültür sarayı olarak değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Tarihî binaların kullanıldığı sürece muhafaza edilebileceğine değinen
Meriç, bu çiftliğin müze olarak faaliyete geçirilmesi halinde
Metropolis’e olan ilginin daha da artacağını kaydetti.
Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız Torbalı Kaymakamı Cezmi Batuk,
“çiftliğin müze olarak değerlendirilmesi ve bu projenin bir an önce gerçekleştirilmesi
gerektiğini” dile getirdi. Torbalı Belediye Başkanı Hasan Karatoklu ise
bina belediyeye ait iken 2–3 defa proje hazırladıklarını; fakat çiftlik SİT
alanında olduğu için hazırladıkları projeye ‘olur’ alamadıklarını
aktardı. Projenin belediye imkanlarıyla hayata geçirilmesi mümkün olmadığı
için kültür evi ya da müze yapılması kaydıyla binayı Kültür Bakanlığı’na
devrettiklerini belirten Karatoklu, virane halinde bulunan bu tarihî binaya iki
yıldır bakanlığın ilgi göstermemesinin kendilerini üzdüğünü söyledi.
Philip Morris–Sabancı sponsorluğunda kazı çalışmaları yürütülen
Metropolis, M.Ö. 3. yy’da, Helenistik dönemde en hızlı gelişmeyi yaşayan
kent olarak biliniyor. Roma ve Bizans döneminde şehirleşmesini sürdüren
Metropolis, 14. yy’da Aydınoğulları Beyliği topraklarına dahil olmuş.
Osmanlı döneminde Kızılhisar olarak bilinen Metropolis kazı çalışmalarında,
Helenistik–Roma döneminden kalma 900 kişi kapasiteli tiyatro, teras evler,
meclis binası, hamam, tuvalet, stoa, akropol, Bizans kalesi ve Bizans kilisesi
yapıtlarına ulaşılmış bulunuyor.
Zaman
|