Yine okul çöktü!
Doğaya uymayanı doğa çarpar. İzmit'te de çarpar, Adapazarı'nda da,
Yalova'da da, Avcılar'da da çarpar. Gider gecenin karanlığında Bingöl'de
de çarpar. Bingöl'de çok yüksek değil orta şiddette (6.4) deprem oldu,
yine okul çöktü.
Kentin hastanesi duruyor.
Yatılı okul yıkıldı.
Devlet, kendisine emanet edilen öğrencileri çürük binasının altında
ezdi. 194 öğrenciyi beton, demir, cam, kapı, pencere, pervaz, kiriş enkazı
arasından çıkarmaya çalışıyor askerler. Bu yatılı okulu yapan müteahhit,
muhtemelen bölgenin önde gelen inşaat şirketlerinden birinin sahibidir.
Acaba ihaleyi nasıl aldı?
Yüzde kaç kırımla aldı?
Kullandığı beton sınıfı neydi?
Biliniyor ki, kamu ihalelerinde yüzde 50, yüzde 60 kırımlar yapıp, bu büyük
kırımlarla binayı "deprem dayanıklılığı ölçülerine göre
yapmak" mümkün olmadığı, işçilikten, malzemeden, betondan çalıntılar
yapıldığı için yıkılıyor binalar.
Bu basit gerçek biliniyor.
Fakat 2001 yılının Haziran ayında çıkartılan "Yeni Yapı Denetim
Yasası"nda kamu inşaatları "denetim dışında kalırlar" diye
madde konuluyor, konulabiliyor. Yer sarsıntılarında en büyük insan kaybının
kamu binalarında olduğu her deprem sonrasında ortaya çıkmasına rağmen,
neredeyse tamamı zelzele kuşağında olan ülkede 17 kentte kamu binalarını
denetim dışında tutan yasa yapılabiliyor.
Doğaya uymayanı...
Doğa böyle çarpıyor.
Bingöl'de bundan 32 yıl önce de orta şiddette bir deprem olduğunu yazıyor
arşivdeki gazete küpürleri... Ve 32 yıl önceki bu depremde de kentin yerle
bir olduğu kederli, acılı, kahrolmuş insan yüzlerini gösteren fotoğraflar
altına yazılmış haberlerden okuyabiliyorsunuz.
32 yıl sonra aynı sonuç...
Afet yönetmeliği, kamuya ait inşaatlarda kullanılan beton sınıfının
"C-20" olması gerektiğini şarta bağlamış. Yani kullandığınız
betonun her bir santimetrekaresi 200 kilo yük çekmesi gerekir. 2001 yılında
Türkiye'deki üniversitelerin Yapı Elemanları Kürsüsü'nün bütün başkanları
toplandılar, "betonda yeni kalite deklarasyonu" yayınlayarak, "Ülke
topraklarının deprem kuşakları üstünde oturması nedeniyle C-20 beton sınıfının
yeterli olmayacağını, C-30'a çıkartılması gerektiğini" açıkladılar.
Türkiye Hazır Beton Birliği ile İTÜ Dinar, Kocaeli, Yalova, Avcılar
depremlerinden sonra yıkılan kamu binalarında olması gereken C-20 beton
kalitesinin ne olduğunu laboratuvarlarda incelemeye aldılar.
Şu sonuçları buldular
Dinar'da adliye binası
C-5 betonla yapılmış.
Dinar Lisesi
C-9 betonla yapılmış.
Müftülük binası
C-10 betonla yapılmış.
Avcılarda apartman
C-4 betonla yapılmış.
Çınarcık'ta okul
C-5 betonla yapılmış.
Yalova'da site
C-9 betonla yapılmış.
Ve yıkılmışlar...
Arkalarında yüzlerce ölüm...
Necati Doğru - Sabah
|