|
Denetimin adı var
Uzmanlar, Yapı Denetim Yasası'nın her türlü suistimale açık olduğunu
ileri sürüyor. Yasada detay eksiklikleri var. Çok iyi yönetmelikler çıktı
ama uygulanamıyor. Bingöl faciası da denetim eksikliğinden kaynaklandı
Bingöl'de meydana gelen 6.4 şiddetindeki deprem, 57'nci Hükümet döneminde
yürürlüğe giren Yapı Denetim Yasası ile ilgili tartışmaları yeniden gündeme
getirdi. İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Ankara Şubesi Başkanı Kemal Türkaslan,
Yapı Denetim Yasası'nda detay eksiklikleri olduğunu belirterek, 'Çok iyi yönetmelikler,
çıkıyor ancak uygulanmıyor' dedi. Türkaslan'a göre, beş üyeden oluşan
Yapı Denetim Komisyonu, Türkiye genelinde denetleme yapmak ve yapı denetim şirketlerine
gerekli belgeleri vermekle yükümlü ama, ağır bürokratik işlemler denetim
görevini yapamasını frenliyor ve sistem her türlü suiistimale açık.
Sorumluluk süresi 15 yıl
Türkaslan şunları söyledi: Yapı Denetimi Yasası'ndan önceki yasada da birçok
eksiklikler vardı. Bunların düzeltilmesi için İMO olarak sürekli uyarılarda
bulunduk. Ama Midyat'a pirince giderken evdeki bulgurdan olduk. Yeni yasayla, düzeltilmesini
beklediğimiz birçok konu birer birer iptal edildi. İnşaatın kontrolünü
bir şahıs yapıyordu. Çıkarılan yeni yasayla bir şirkete dönüştürüldü,
yani kurumsallaştırıldı. Yasaya göre, yapı denetim şirketleri, yapıdan
15 yıl sorumlu oluyor ve
15 yılın sonunda hiç bir sorumlulukları kalmıyor. Bu çok büyük bir
yanlış, garanti süresi gibi. Depremin ne zaman olacağı belli değil ki,
buna neden süre koyuyorlar.
Hazır numunelerle test
Yapı denetim şirketleri, fenni mesullerin yaptığı işlerin biraz kapsamlısını
yapıyor. Örneğin betondan numune alınması ve labaratuvarlarda denetlenmesi
gibi maddeler var. Ancak numunelerin adı var, kendisi yok. Laboratuvar raflarından
hazır numuneler indirilerek deneyler yapılıyor ve rapor veriliyor. Yapı
denetimi doğrudan mühendis ve mimarların konusu. Mühendis ve mimarların
bulunduğu kurumlar da meslek odalarıdır. Yeni yasa meslek odasına tepki
yasası olduğu için meslek odasını tamamen bir kenara attılar. Yapı
denetim şirketlerinin mühendis ve mimarları belgeyi Bayındırlık Bakanlığı'ndan
alıyorlar. Oysa çağdaş ülkelerin hepsinde bu belgeyi doğrudan meslek odası
veriyor. Bizde de öyle olmalı.
Denetleyenin denetimi yok
Yapı denetim şirketlerinin de kağıt üzerinde değil yerinde denetlenmesi ve
çalışmalarının izlenmesi gerekir. Bayındırlık Bakanlığı'nda yapı
denetim şirketlerini denetleyen 5 kişilik bir Yapı Denetim Komisyonu var.
Onun dışında başka kimse denetleme yapamıyor. Komisyonun görevleri arasında
yapı denetim şirketinin kuruluş belgelerini onaylamak, bunlara bakmak, artı
bir yığın soruna cevap vermek var. 5 kişi nasıl olur da Türkiye genelinde
tüm denetim şirketlerini denetler? Sonuç olarak yapı denetim şirketlerinin
de denetimi doğal olarak yapılamıyor.
Yasa güdük çıktı
İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Ankara Şubesi Başkanı Türkaslan, 'Yasayı
uygulayan Bayındırlık Bakanlığı'ndan bile bu yasaya tepki var' diyerek
bunların düzeltilmesi için alt birimlerde çalışmalar başlatıldığını
açıkladı. Türkaslan, 'Yasanın şantiye şefliğinin olmaması gibi detay
eksikleri de var. İnşaatın her aşamasını denetleyen ve her birimde mesleğin
kendisiyle ilgilenen kişilerin mutlaka bulunması gerekir. Para alışverişiyle
ilgili, arsa sahibi, mal sahibi, müteahhit ve yapı denetim kuruluşu var.
Bunların arasında da sorunlar var. Bunların düzenlenmesi lazım. Yasa bu
haliyle güdük yasa durumunda' dedi.
Akşam
|
