Restorasyonuna 1 trilyon harcandı;
ama hâlâ harap
Vakıflar
Haftası, 20. defa kutlanıyor. Ünlü Türk gezgini Evliya Çelebi’nin
‘seyahat emrini’ aldığı (meşhur rüyasını gördüğü) yer olan İstanbul
Eminönü’ndeki Ahi Çelebi Camii’nin restorasyonu başlayalı tam 13 yıl
oldu.
1480’de inşasına başlanan ve birkaç yıl içerisinde bitirilen caminin
1990’da başlayan restorasyonu için şimdiye kadar 1 trilyon liraya yakın
para harcanmış; ancak camiye dışarıdan bakıldığında hiç insan eli değmemiş
gibi. Vakıflar İstanbul Bölge Müdürü Dr. Adnan Ertem, caminin hâlâ
metruk halde olmasını, her gün Haliç’e kaymasına ve uzun yılların verdiği
tahribe bağlıyor.
Etrafı Eminönü Belediyesi tarafından otopark olarak kullanılan caminin
kubbesi çökmek üzere, kubbe ve duvarlarında otlar yeşermiş. Sıvaları dökülmüş,
taşları erimiş. Haliç temizlenirken yapılan hafriyat sırasında ve yeni
Galata Köprüsü’nün kazıkları çakılırken meydana gelen sarsıntılar
sebebiyle Ahi Çelebi Camii’nde, dibine doğru 3 metre, Haliç’e doğru da 1
metre civarında bir kayma olmuş. Caminin minaresi de eğik. Dışarıdan bakıldığında
içler acısı bir durumda olan Ahi Çelebi Camii’nin iç mekanı da dışı
gibi. Caminin süslemeleri dökülmüş, çinileri çalınmış, hat yazılarından
neredeyse eser yok. Eminönü’ndeki Ahi Çelebi Camii sadece bir örnek. Bu
yapı gibi Türkiye’de binlerce tarihî eser var, restore edilmeyi bekleyen.
Buna, restorasyonlarına başlanmış; ancak bitirilmeyen yüzlercesi daha
eklenebilir. Bütün bunlar göz önünde bulundurulduğunda Ahi Çelebi’nin
şanslı bile olduğunu söylemek mümkün. Niye mi? Bundan böyle Ahi Çelebi’nin
restorasyonunu ‘hayrına’ Kerem İnşaat yürütecek. Caminin temelini sağlamlaştırmak
için çalışmalar yapan firma yetkilileri, birkaç yıl içinde tarihî
caminin restorasyonunun bitirileceğini söylüyor.
Restorasyonu müteahhit uzattı
Vakıflar İstanbul Bölge Müdürü Dr. Adnan Ertem, “Vakıflara yeni vizyon
getireceğiz.” diyor. Ertem, vakıfların gelirinin yıllık 45 trilyon olduğunu,
bunun 38 trilyonunun restorasyonlar için harcandığını belirtiyor. Ertem,
bitmeyen restorasyonlarla ilgili ise şu bilgileri veriyor: “Geçmiş kamu
yasaları bizim elimizi kolumuzu bağlıyor. Bir de restorasyonu yapan müteahhitlerin
para kazanmak amacıyla restorasyonu uzatma çabası var tabii. Yine kazandığımız
paraları faize yatıramıyoruz, yasa buna engel. Eğer faize yatırabilsek, her
yıl birkaç eser yenileriz.”
Zaman
|