|
Antik sponsorlar...
İzmir'in Torbalı ilçesindeki Metropolis Ana Tanrıça
Kenti, Anadolu'da 2 bin 300 yıl önce 'sponsorluğun' varlığını gösteriyor.
Metropolis Ana Tanrıça Kenti, tiyatrosundaki protokol koltukları, büyük
masraf ve işçilikle yapılmış meclis binasıyla günümüzdeki kentlerle
benzerlikler gösteriyor. Kazılarda çıkarılan sütunların üzerindeyse
bunları yaptırıp kente bağışlayanların isimleri yazılı.
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölüm
Başkanı Prof. Dr. Recep Meriç başkanlığındaki kazı heyeti, 1989'dan beri
Metropolis'te çalışıyor. Kentte teras evler, meclis binası, stoa,
hamam-cimnazyum ve akropol bölümlerinin bir kısmıyla 4 bin kişilik
tiyatronun tamamı gün ışığına çıkarılmış durumda. Ana Tanrıça
'Meter Gallesia'ya adanan kutsal mağara da antik kente 5 kilometre uzakta
bulunuyor.
İşte Metropolis protokolü
Anadolu'da diğer antik kentlerde, örneğin Efes'te, Helenistik döneme ait
eserlerin üstü hep Roma Dönemi'yle örtülmüşken şimdilik yüzde 10'u gün
ışığına çıkarılabilen Metropolis, sadece Helenistik çağa ait olan
ender kentlerden biri...
Erozyonla üzeri örtüldüğü için çok iyi korunan tiyatronun olağanüstü
bir akustiğe sahip olduğuna dikkat çeken Prof. Meriç, tiyatroda beş soylu
koltuğu bulunduğunu belirtti. Prof. Meriç, "Şu anda koltuklardan dördü
tiyatroda, birisi müzede. Bu koltuklarda kentin ileri gelenleri başrahipler ve
diğer kentlerden konuklar oturuyordu. Bugünün vali, belediye, başkanı ve
garnizon komutanı gibi" dedi.
'Stoa' sohbetleri
Antik kentte ortaya çıkarılan ilginç bölümlerden biri de 'Stoa'. Bir araya
gelip sohbet eden kent halkını güneşten ve yağmurdan koruyan 70 metre
uzunluğunda, 10.5 metre genişliğindeki bu bölüm 19 sütunla ikiye ayrılıyor.
Prof. Meriç, bugün beş metrelik sütunlardan sadece ikisinin ayakta kaldığını
anlattı: "Metropolis zengin bir kentti ve yurttaşları da kentlerinin güzelliği
için cömert davranmış. M.Ö 3'üncü yüzyılda yapılan stodaki sütünlara
katkıda bulunmuşlar. Sütunlardan birisinin üzerinde 'Demetrios oğlu
Hharesios bu sütunu Metropolis halkı için diktirdi' ifadesi yer alıyor. Ayrıca
heykel kaidelerinin üzerinde kente katkı yapanların heykellerinin dikildiği
belirtiliyor."
Meriç, tiyatroda koç, dana gibi hayvan motiflerinin yer aldığı üç sunağın
çok iyi korunduğunu anlatırken "Kurban hayvanların başında süsler
var. Bu, Anadolu'daki kurban süsleme âdetinin ne kadar eski olduğunu gösteriyor"
diye konuştu.
Metropolis kazıları Kültür Bakanlığı, Dokuz Eylül Üniversitesi, Torbalı
Belediyesi, Metropolis'i Sevenler Derneği'nin (MESEDER) katkıları ve Philip
Morris Sabancı'nın sponsorluğunda yürütülüyor.
Radikal
|
