|
Müteahhitlerin kültür vurgunu
Tarihi yeniden canlandırmak için ihale alan firmaların kendi ceplerini
doldurduğu belgelerle kanıtlandı. Düşük bedelle ihale alan bazı firmalar
sürekli artırımla trilyonluk vurgun yaptı.
Kültürel mirasa sahip çıkmakla görevli olan Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın
son beş yılda açtığı bazı ihaleler, müteahhitler için vurgun kapısı
oldu. Müze, anıt, kütüphane ve orkestra binalarının restorasyonunu düşük
bedellerle alan firmalar, sürekli bedel artırımına giderek trilyonlarca
liralık vurgun yaptı. İhalelere mercek altına alan müfettişler ise işten
el çektirildi. Müfettişler, İkinci Meclis Binası İhalesi'nde Delta İnşaat'ın,
Adnan Ötüken Kütüphanesi İhalesi'nde NİFEM'in, Çanakkale Anıtlar İhalesi'nde
Delta'nın, Emirgan Şerifler Yalısı İhalesi'nde FRG Şirketi'nin, Sümela
Manastırı İhalesi'nde ise Alay İnşaat'ın haksız kazanç elde ettiğini
belgelerle gözler önüne serdi. Müfettişler ihale almış görünen 14 inşaat
şirketinin resmi kayıtlarını bulamadı.
Yüzde 160'lık artış
Vurgunlar tek tek yerlerinde tespit edildi. Onarım yerine perde, vitray ya da
radyatör kapağı alındığı belgelendi. Raporlarına göre, İkinci Meclis
Binası'nın çevre düzenlemesi için 280 milyar lira keşif bedeliyle işe başlayan
Delta Firması, işi bir türlü bitiremedi. Ama maliyet sürekli arttı. Artış
oranı, keşif bedelinin yüzde 160'ı oldu. Adnan Ötüken Halk Kütüphanesi'nin
onarım ve restorasyonu için 2001'de 169 milyar 491 milyon lira keşif
bedeliyle yola çıkıldı. Bu iş de zamanında tamamlanamadı. Ancak bu süre
içinde pek çok kez revize edilen ihale bedeli yaklaşık 7 kat arttı. Müteahhit,
milyarla ifade edilen işi trilyona bitirdi. Cumhurbaşkanlığı Senfoni
Orkestrası (CSO) Binası'nda yapılan çifte vurgun da belgelendi. Adının açıklanmasını
istemeyen bir bakanlık müfettişi, '12 metrekarelik oda için 500 milyar lira
harcanmış görünüyor. Bugünkü fiyatla 1 trilyon lira eder' dedi.
Fatura sahteciliği
CSO İhalesi'nde fatura sahteciliği yapıldığı da ortaya çıkarıldı.
Raporda, 'İstihkak ödemeleri genellikle faturalı özel imalatlara dayandırılarak
çok yüksek miktarda yapılmıştır. Müfettiş raporlarına göre, 121 milyar
740 milyon liralık Çanakkale Anıtları İhalesi, 170 milyar bedelli Emirgan
Şerifler Yalısı İhalesi ve 126 milyar 90 milyon lira bedelli Sümela Manastırı
İhaleleri'nde bedel artışları yüzde 100 olarak gerçekleşti. Raporda,
ehliyetsiz müteahitlerin tarihi eserlere verdikleri zararlar kapsamında,
restorasyonlarda kulllanılan malzemelerin ya kaçak ya da kalitesiz olduğuna
da yer verildi.
Akşam
|
