750 yıllık yanlışlık
Erzurum’un simgelerinden Çifte Minareli Medrese’nin Selçuklu değil, İlhanlılar
döneminde yapıldığı belirlendi. Medresenin yapım tarihi ile ilgili yanlışlığın,
Kanuni Sultan Süleyman döneminde tutulan vakfiye kayıtlarından kaynaklandığı
bildirildi. Erzurum Müze Müdürü Mustafa Erkmen, Çifte Minareli
Medrese’nin geçmişte Vakıflar ve belediyenin sorumluluğunda olduğunu,
birkaç ay önce Müze Müdürlüğü’ne devredildiğini söyledi. Medresenin
yapım tarihi ile ilgili tespit çalışması yaptıklarını bildiren Erkmen,
‘’Eserin Selçuklu üslubu ile İlhanlılar döneminde yapıldığı
sonucuna vardık’’ dedi.
Kanuni’den kalma hata
Kanuni Sultan Süleyman döneminde hazırlanan vakfiye kayıtlarında medresenin
Selçuklular’dan kaldığının yer aldığına dikkati çeken Erkmen, şunları
söyledi: ‘’Bu dönemde hazırlanan vakfiye kayıtlarında Erzurum’daki
eserlerin birçoğunun Selçuklular’dan kaldığı kayıt altına alınmış.
Kitabesi bulunmayan medresenin de Selçuklular tarafından yapıldığı
kaydedilmiş. Bu dönem tutulan vakfiye kayıtlarında yanlış yapılmış. İlhanlılar’dan
kalan kitabesi bulunan eserler bile Selçuklu olarak kayıt altına alınmış.
Güvenli olmayan bu vakfiye kayıtları nedeniyle Çifte Minareli Medrese’nin
yapımı 1253 yılı olarak tarihlendirilmiş.’’ ‘’1250’li yıllarda
Çifte Minareli Medrese’nin Selçuklu Sultanı Alaeddin Keykubad’ın kızı
Hüdavent Hatun tarafından yaptırıldı’’ şeklindeki bilginin yanlış
olduğunu anlatan Erkmen, kitabesi olmayan medresenin mimari, süsleme ve yazı
stilleri ile o dönemdeki tarihi olaylara göre bu dönemden kalmasının mümkün
olmadığını ifade etti.
İlhanlılar devrinde yapılmış
Medresenin 1250’li yıllardaki mimari stile uymadığını vurgulayan Erkmen,
bilimsel çalışmalara göre, medresenin yapım tarihinin 1290’lı yıllara
denk düştüğünü anlatarak, şöyle devam etti: ‘’Çifte Minareli
Medrese’nin yapım tarihi ile ilgili tespit çalışmalarımız sürüyor.
Fakat 1290’lı yıllarda yapıldığı ve o dönem bölgede İlhanlı egemenliği
olduğu biliniyor. İlhanlılar döneminden kalan bu eser Selçuklu üslubu, Türk
insanının emeği ile yapılan bir Türk mimari örneğidir.’’
Sanat Tarihçisi Prof. Dr. Haluk Karamağaralı tarafından yazılan bir
makalede de, Çifte Minareli Medrese’nin İlhanlılar döneminden kaldığı
belirtiliyor. ‘’Erzurum’daki Hatuniye Medresesi’nin Tarihi ve Banisi
Hakkında Mülâhazalar’’ başlıklı makalesinde Prof. Dr. Karamağaralı,
Çifte Minareli Medrese olarak anılan medresenin kitabesinin mevcut olmadığını
belirterek, Ruslar’ın 1829 yılında Erzurum’u işgalinden sonra medrese üzerinde
bulunan çift başlı kartal ile kitabesinin sökülerek götürüldüğü
iddialarını da kaynaklarla çürütüyor.
Türkiye
|