'Tarihi Kentler' çoğalıyor...
Avrupa Tarihi Kentler Birliği'nin de üyesi olan Türkiye Tarihi Kentler
Birliği'ne katılabilmek için, belediyelerin kültürel mirası koruma çalışmalarını
başlatması ve bu konuda istekli olduklarını meclis kararına yansıtmaları
gerekiyor...
Kuruluşunun 3. yılını 29-30 Mayıs 2003 tarihindeki uluslararası ''Bursa
Buluşması'' nda kutlayan Tarihi Kentler Birliği (TKB), 1 Haziran 2003 günü
yapılan ''Birlik Meclisi'' toplantısında da 15 yeni üyelik başvurusunu
karara bağlamıştı...
''Üyelik kriterlerine'' uygun oldukları Danışma Kurulu ve Birlik Encümeni'nce
de rapora bağlanan bu yeni kentlerle birlikte, TKB'nin üye sayısı da 114'e
ulaşmış oldu.
Yine kurallar gereğince; ''kentlerini ve koruma çalışmalarını'' TKB
Genel Kurulu'na sunmaları gereken yeni belediyeler, bu görevlerini ise 10-13
Temmuz 2003 günlerindeki ''Van Buluşması'' nda yerine getirdiler...
''Somut olmayan kültürel miras'' temasıyla gerçekleşen Van
etkinliklerine gelecek yazılarda değineceğim. Aynı buluşmaya katılarak,
TKB'nin giderek yaygınlaşan ''yurt düzeyinde kimlikli kentleşme'' yürüyüşünde
de yer almaya başlayan bu belediyeler ile meclis kararındaki ''üyelik gerekçeleri''
özetle şöyle:
Bodrum (Muğla): Kentin antik Halikarnas yerleşmesi olmasının yanı sıra
geleneksel dokuyu koruma konusundaki 1970'lerde başlayan çabaları da dikkate
alınarak, TKB üyeliği olumlu görüldü.
Tire (İzmir): Özgün tarihi ve kültürel dokusunun yaşatılması çabalarının
yanı sıra aynı zamanda TKB üyeleri olan Ödemiş ve Birgi ile birlikte ''K.
Menderes kültür ve çevre havzasını'' oluşturmaları da dikkate alınarak;
TKB üyeliğine kabul edildi.
Alacahöyük (Çorum): Anadolu uygarlıkları tarihindeki çok özel yeri önem
taşımakla birlikte; yerel yönetimin özellikle tarihi kent dokusunu yeterince
gözetmeyen eski imar anlayışını terketme niyetini desteklemek üzere, TKB
üyeliği yararlı görüldü.
Ahlat (Bitlis): Bulunduğu bölgede çok önemli ve ''anıtsal'' kimlik taşıyan
tarihi odak noktası olması dikkate alınarak; buna yakışır bir kentsel yapılanma
konusundaki hassasiyetin TKB üyeliğiyle daha da etkin olabileceği düşüncesiyle
üyeliği uygun bulundu.
Akçaabat (Trabzon) : Karadeniz bölgemizdeki özgün sivil mimari örneklerinin
mahalle ölçeğinde korunduğu ender yerleşmelerden biri olması ve bunlar
arasındaki ''Orta Mahalle'' nin de SİT statüsünde yaşamını sürdürmesi
çabası dikkate alınarak; TKB üyeliği gerekli görüldü.
Beymelek (Kale-Antalya): Üniversite ile (YTÜ) işbirliği içindeki tarihi-
mimari doku tespit ve yaşatma çabaları da dikkate alınarak TKB üyeliği
olumlu görüldü.
Sinop (Merkez): Kentin tarihsel derinliği ile Karadeniz kıyı kuşağı
yerleşmeleri arasındaki anıtsal konumu dikkate alınarak; ayrıca ''Kaleyi ve
eski cezaevi binasını'' yaşatma projeleri gibi girişimleri de desteklenmek
üzere, TKB üyeliğine kabul edildi.
Eskigediz (Kütahya): Tescilli kültür varlığı yapılarının kent bütünü
ve dokusu içinde korunmalarının sürdürülmesi ile birlikte diğer tarihsel
ve kültürel kimlik değerlerinin yaşatılması yönündeki çabalara da katkıda
bulunulacağı dikkate alınarak; TKB üyeliği yararlı görüldü.
Çorum (Merkez): Bulunduğu yöredeki tarihsel yerleşme izlerinin, Anadolu
uygarlıkları içinde merkez ve belirleyici odaklardan biri olması ve böyle
bir kimlikle korunmasının ulusal ve ''evrensel'' değeri de dikkate alınarak;
TKB üyeliği yararlı görüldü...
Aksaray (Merkez): Kendine has tarihsel kimlik değerleri ve özellikle il
olduktan sonraki yeni idari merkez yapılanmalarından kaynaklanan imar yoğunlaşmasında
bu değerlerin korunmasının daha da önem kazandığı dikkate alınarak; TKB
üyeliğine kabul edildi.
Şahinbey (Gaziantep): Büyükşehir bütünündeki tarihi merkezin ve yoğun
eski dokunun bulunduğu ilçenin belediyesi olması ve tarihi Kale ile çevresindeki
anıtsal- sivil yapıların korunmasına yönelik yerel sorumlulukların odağında
bulunması dikkate alınarak; ayrıca ''Mimarlar Odası'' ile diğer sivil
kuruluşlarla, bu konudaki işbirliği süreci değerlendirilerek; TKB üyeliği
olumlu görüldü.
Erbaa (Tokat): Kentin ''Kelkit havzasındaki'' tarihi ve kültürel
odaklardan biri olması ve çevresiyle birlikte oluşturduğu uygarlık ve çevre
değerlerinin yaşatılması çabalarındaki gelişmeler de dikkate alınarak;
TKB üyeliği yararlı görüldü.
Uşak (Merkez): Kentin Ege bölgesindeki antik çağdan günümüze gelen
hemen tüm dönemlere ait yerleşme alanlarının merkezinde olması; doğrudan
kendi taşıdığı tarihsel kimlik değerleri ve ''Cumhuriyet dönemine'' olan
kültürel katkıları dikkate alınarak; TKB üyeliği olumlu görüldü.
Osmangazi (Bursa): Büyükşehir bütünü içindeki tarihi dokunun ve kültürel-
mimari mirasın önemli bir bölümünü barındıran bölgelerdeki yerel
sorumlulukları dikkate alınarak ve bu değerlerin korunmasına yönelik başlatılan
çalışmalar da birlikte değerlendirilerek, TKB üyeliğine kabul edildi.
Kadıköy (İstanbul): İstanbul'un Suriçi'nden bile daha eski bir yerleşme
alanı olarak (Kalkedon) önem taşıyan; ayrıca özellikle son dönem Osmanlı
ve erken Cumhuriyet dönemi kentsel mirası açısından özgün bir kimlik taşıyan
bu ilçenin kimi koruma karşıtı imar ve kentsel yapılanma süreçlerinden
bir an önce uzaklaşabilmesine katkıda bulunulabilmesine de olanak sağlanabilmesi
açısından TKB üyeliği yararlı görüldü....
Cumhuriyet - Oktay Ekinci
|