|
İzmir'de 'Evlere Şenlik'
Yılların ''rant planları'' yüzünden eski evlerini apartmanlara kurban
eden kentlerimizde ''kalanı kurtarma'' çabası hızla yaygınlaşıyor...
Özellikle Tarihi Kentler Birliği 'ne (TKB) üye belediyelerin ve kimi ''kültür
militanı'' valilerimizin kolları sıvadıkları kentlerdeki koruma ve
restorasyon uygulamaları, tek yapı ölçeğinden kentsel doku iyileştirmelerine
kadar değişik örneklerle yaşama geçiriliyor...
Bunlar arasında İzmir Büyükşehir Belediyesi 'nin uygulamaları ise
sadece ''korumayla'' sınırlı olmayan, ''tarihi kent kimliğinin'' yeniden
kazanılmasını ve ''toplumsal duyarlılığın yükseltilmesini'' de
hedefleyen bir ''projeler demeti'' şeklinde yürütülüyor...
Örneğin, vaktiyle kent kültürüne özverili katkılarda bulunmuş İzmirlilerin
yaşadıkları binalara ''onları anımsatan vefa plaketleri'' asılırken
apartmanlar arasında kalmalarına rağmen yıkılmadan kullanılan eski evlerin
sahiplerine de bu direnişlerine ''saygı'' ve kent adına ''teşekkür'' ödülleri
düzenleniyor.
Böylesi bir anlayışın ''yeni kuşak İzmirlilerde'' zengin kent tarihi
bilgileriyle de donanarak güçlenmesi için 2 yıldır sürdürülen
''Kentliliseli'' programında ise yaklaşık 4 bin lise öğrencisi ''Smyrna'dan
günümüze'' uygarlık birikimlerini öğrenip sertifikalarını aldılar.
Yine belediyenin ''Kent Kitaplığı'' dizisinde 50'yi aşkın yayın ve artık
bir ''kıyı parkı'' olan Kordonboyu 'ndaki çok sayıda açık hava sergisiyle
aynı bilgiler daha da geniş kitlelere de kazandırılmış oluyor... Şimdi
benzer bir ''halk galerisi'' de geçen yıl tiyatro, konser ve sinema gösterileriyle
ilk kez ''kültür ve sanatla'' buluşturulan efsanevi Kadifekale 'deki tarihi
sarnıç yapısında tasarlanıyor...
Kentin 5000 yıllık geçmişini ''daha da eskilere'' götüren kazıların
başlatıldığı antik Agora ve çevresindeki koruma planlamasının hedefi de
''binyılların belleğini geleceğe taşımak'' ...
Dokuz Eylül Ünivresitesi plancıları ile Konak Belediyesi bu çabayı
''Kemeraltı'nı Koruma ve Yaşatma Projesiyle'' sarmalıyor... Benzer şekilde
aynı geçmişin diğer tanığı ''Bayraklı'' nın bir ''tarih parkı'' şeklinde
kentle buluşarak yaşatılması ise körfezin liman bölgesi için geçen yıl
düzenlenen uluslararası fikir projesi yarışmasında ödül alan planların
temel kararını oluşturdu...
Mahallenin güzelleri...
Bütün bu örneklere koşut olarak kimi tarihi yapıtların da doğrudan
restorasyonunu üstlenen belediyenin, kentteki hemen tüm tarihi okul binalarının
bakım ve onarımını sağlamasıyla birlikte yürüttüğü bir proje daha var
ki onun da adına ''Evlere Şenlik'' dediler...
Alsancak semtindeki eski İzmir sokaklarında geçen yıl başlatılan, bu yıl
da Karataş, Göztepe ve Halil Rıfat Paşa 'da sürdürülen projeyle, kentin
''bakımsız kalmış tarihi yüzü'' kucaklanıyor...
Sahiplerinin olanağı olmadığı için ya da ''terk edilmişlikten'' ötürü
bozulan ve hatta yıkılmaya yüz tutan eski evlerin cephelerine ve gerekirse çatılarına,
duvarlarına ''el atan'' bakım ve onarım ekipleri, yine DEÜ uzmanlarıyla işbirliği
içinde ve Koruma Kurulu 'ndan da gerekli izinleri alarak ''mahallenin güzellerini''
bu kez ''bakımlı ve sağlıklı'' olarak yeniden kentle buluşturuyor...
Aynı kapsamdaki son örnek olan, Mithatpaşa Caddesi 'nde yan yana sıralanmış
''Karataş 7 Evler'' in, yaz başındaki ''metruk ve harap'' görüntüleri ile
şimdiki ''şen-şakrak'' yüzlerini kıyaslayan bir broşürü, belediyede bu
uygulamaları üstlenen ''İZBETON'' şirketi hazırlamış... Adı bile
''beton'' olan bir altyapı kuruluşunun, ''betonlaşmaya inat'' gerçekleştirdiği
bu kültür hizmetiyle gurur duyması ise belki de projenin en anlamlı kazanımı...
Şimdi sırada ise Varyant 'ın üstünden Karşıyaka'yı ve denizi seyreden
''Halil Rıfat Paşa Evleri'' var... Bakalım gece aydınlatmasıyla da birlikte
nasıl şenlenecekler ve özellikle körfezden kente bakarken İzmir peyzajı içindeki
''kimlikli yerlerini'' nasıl alacaklar?..
Cumhuriyet - Oktay Ekinci
|
