|
'Tarihi, saray entrikası yedi'
TBMM'ye bağlı Milli Saraylar'daki 'milli kayıp' açıklandı. Sadece
Dolmabahçe Sarayı'ndan 50 yılda 60 bini aşkın kayıtlı obje kayboldu.
'Karakalem tablo' sanılan eser fotoğraf çıktı
TBMM bünyesindeki Milli Saraylar Daire Başkanlığı'na (MSDB) bağlı
saray, müze, kasır ve fabrikalarda oluşan yolsuzluk, kayıp ve tahribatın
bilançosu çıkarıldı. 'Milli kayıp' trilyonları bulurken, en büyük zarar
Dolmabahçe Sarayı'nda.
TBMM Başkanı Bülent Arınç ve TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı
Bilim Kurulu, 'Çürüyen Halılar' meselesiyle gündeme gelen Dolmabahçe Sarayı
Muayede Salonu'nda dün bilgilendirme toplantısı yaptı. Gazetecilere galoş
dağıtılan toplantıda, Arınç, "Biz buraların sahibi değil, emanetçisiyiz.
Halka ait olan bir şeyi halktan saklama devri artık geride kalmıştır"
diye konuştu.
Arınç, bir soru üzerine "İhmaller olmuştur, göz ardı edilmiştir. Ve
bildiğiniz gibi, saraylar da entrikanın bol olduğu yerlerdir. Geçmişte de böyleydi,
şimdi de böyledir" dedi. Toplantıda özellikle Dolmabahçe'ye eğilen Arınç,
şu özet bilgileri verdi:
Dolmabahçe Sarayı'ndaki 1952 tarihli ilk sayımda 10 bin 281 'tarihi', 62
bin 380 'demirbaş' olmak üzere, toplam 72 bin 661 eşya kaydedildi. Şu anda 3
bin 161 parça tarihi, 8 bin 180 parça demirbaş olmak üzere, toplam 11 bin
342 parça eşya, vekâleten Dolmabahçe Sarayı Müdürlüğü'nü yürüten
Dr. Pelin Aykut Saçaklı'nın üzerinde gözüküyor. Saçaklı ise 22 Ağustos
2003 tarihinde görevinden alındı.
1952 envanterinde yer alan 'Zonaro'ya ait suluboya kır manzaralı tablo
1993'ten itibaren kayıp. Sarayda, K 279 envanter numaralı eserin orijinal
karakalem çalışması değil, sanatçının yağlıboya tablosunun bir fotoğrafı
olduğu anlaşıldı. Sarayda 192 adet imzasız tablo bulunuyor.
Nisan 2003'te Muayede Salonu'nda bulunan altı tarihi halı, pilastik
borulardan sızan yağmur suyuyla ıslandı ve çürümeye başladı. İhmali görülen
yedi görevliden altısı görevinden alındı, daire başkanı ise istifa etti.
2001 yılında iç hizmetler biriminde bir eleman uzmanların bilgisi dışında
tarihi yün Uşak halısını temizlemek istedi. Ciddi bir tahribat tespit
edilmedi.
Dolmabahçe Sarayı'ndan 1924-1930 arasında Bakanlar Kurulu kararıyla on
binlerce parça eşya çeşitli kamu kurumlarına gönderildi. Bunlar 197 sayfalık
bir defterde, 4 bin 137 kalemde kayıt altında. 1997 yılında eşyalar için,
Cumhurbaşkanlığı, Başbakanlık, Genelkurmay Başkanlığı başta olmak üzere
sekiz devlet kurumuna yazılar gönderildi. Cumhurbaşkanlığı'na
verilenlerden 7 bin 947 parça eşya 2003 şubat ayında saraya iade edildi.
Genelkurmay ise ellerindeki eşyaların iade edilmesi halinde teknik sebeplerle
eşyaların olumsuz etkileneceğini bildirdi. Diğer kurumlardan cevap alınmadı.
Ahşap kazıklar üzerindeki Dolmabahçe'nin zemininde, 1.75 metre derinlikte
deniz suyu bulunuyor. Bundan dolayı özellikle bodrum katında rutubet mevcut.
Yağmur çatı ve duvardan sızıyor.
Sarayın arka tarafından geçen Dolmabahçe Caddesi yapılırken, bugünkü
Swissotel bahçesi olan Bayıldım Bahçesi'ne açılan bütün havalandırma
kanalları kesilmiş ve tıkandı. Bu nemin artmasına neden oldu. Rapora göre
tıkanmanın otelle ilgisi yok. Nemi önlemek için, Avrupa'da uygulanan
izolasyon uygulanmasına geçen yıl başlandı.
Sarayda büyük bir kısmında en son ilaçlama 1988 ile 1990 tarihleri arasında
yapıldı. Birçok eşyada ve ahşap yapı malzemelerinde yoğun böceklenme
var. Bu yüzden tüm saray ve kasırlarda ilaçlama işlemi başlatılacak.
Ve bir iyi haber
Sarayın dolgu kısmının altında sağlam bir kaya zemin olduğu, bu zemine taşıyıcı
özelliği olan kazıkların çakıldığı tespit edildi. Sarayın deprem
sismik ön araştırması yapıldı. Daha detaylı etütler ise halen İstanbul
Teknik Üniversitesi'nden bekleniyor.
Zimmet skandalı
TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı'na bağlı mekânlar arasında Dolmabahçe
Sarayı, Beylerbeyi Sarayı, Yıldız Şale, Küçüksu Kasrı, Ihlamur Kasrı,
Aynalıkavak Kasrı, Maslak Kasrı, Florya Atatürk Köşkü ve Sosyal
Tesisleri, Yalova Atatürk Köşkü, Beykoz Kasrı, Yıldız Porselen ve Çini
Fabrikası, Hereke İpekli Dokuma ve Halı Fabrikası bulunuyor. Bu iki fabrika
2002 yılında toplam 800 milyar lira zarar etti.
Şu anda MSDB'ye bağlı kasır ve köşklerde bulunan toplam 13 bin 761 adet
eşya, bu mekânlardaki amirlere zimmetli. Geri kalan eşyalar ise hukuken,
vefat eden eski müdür Hüseyin Tuzlu üzerinde görünüyor. Bunun sayısı
ise şu an için teknik sorunlar yüzünden tespit edilemiyor.
30 trilyonluk bütçe
MSDB'nin 2003 yılı bütçesi 30 trilyon 806 milyar lira.
2003 yılı yedi aylık dönem için bakım, onarım, restorasyon çalışmaları
ve diğer cari harcamalar için Meclis Vakfı, 848 milyar 512 milyon 902 bin
lira harcandı.
22 Ağustos 2003 tarihi itibarıyla Meclis bütçesinden 17 trilyon 142
milyar 720 milyon lira, personel giderleri ve diğer cari harcamalar için
kullanıldı. Toplamda MSDB, TBMM Vakfı ve kendi bütçesinden 17 trilyon 991
milyar 232 milyon 902 bin lira harcamış bulunuyor.
Radikal
|
