Vakıf arazileri işgal altında
olan devlet her yıl 400 trilyon lira gelirden oluyor
Çoğu Osmanlı döneminden
kalma vakıf arazilerini işgal eden binlerce kişinin hiçbir bedel ödemediği
ve devleti her yıl 400 trilyon lira zarara uğrattığı belirlendi. Vakıflar
Genel Müdürlüğü’ne (VGM) ait 220 milyon metrekarelik araziyi kullanan 25
bin 718 ‘işgalci’nin çoğu kira bedelini ödemiyor.
İşgalcilerle kira sözleşmesi imzalamaya hazırlanan genel müdürlüğün,
kiralarını toplayabilmesi durumunda gelirlerinin 6–7 kat artacağı
belirtiliyor. VGM, bu yıl sadece 44,5 trilyon lira olan bütçesini önümüzdeki
yıl yüzde 642 oranında artırarak 286 trilyon liraya çıkarmayı hedefliyor.
Vakıf arazileriyle ilgili 19 Temmuz 2003’te yürürlüğe giren yasanın
uygulanması sürecinde, arazilerdeki işgalciler veya mahkemelik olanlarla sözleşme
yapılabilmesi için başvuru süresi 19 Kasım 2003’te doluyor. Bu süre içinde
başvuruda bulunmayan ve genel müdürlük ile sözleşme imzalamaya yanaşmayan
vakıf işgalcileri, tebligat yapmaya gerek kalmaksızın ilgili mülkî amirler
tarafından 30 gün içinde taşınmazdan tahliye edilecek.
Aralarında söz konusu kurumla davalık olan İstanbul'daki ünlü Mısır
Çarşısı esnafının da bulunduğu çok sayıda vatandaş VGM'ye başvurarak
yeni haktan yararlanmak istiyor. İşgalci konumunda olduğu için uzun yıllar
hiçbir kira ödemeyen veya kirada anlaşılamadığı için mahkemelik olan
yaklaşık 26 bin dava, halen devam ediyor. Yeni kanunun işgalcilere ve davalık
olanlara getirdiği af sebebiyle, bu davaların büyük bölümünün ortadan
kalkması bekleniyor. Özellikle İstanbul, Antalya, Adana ve Diyarbakır gibi büyük
şehirlerdeki işgalli vakıf taşınmazları sorununun bu şekilde çözümlenmesi
hedefleniyor. Vakıflar Genel Müdürü Yusuf Beyazıt, vakıf arazilerini işgal
eden 25 bin 718 işgalcinin bugüne kadar hiç kira ödemediğini ve vakıfları
yıllardır zarara uğrattığını belirtti. Beyazıt, “Bu zarar yılda
300–400 trilyon liradır. Biz şimdi bunlara, ‘5 yıllık borcunuzu ödeyin,
ihalesiz yasal kiracımız olun’ diyoruz. ‘Gelin sizi vebalden, vakıf işgalcisi
olma günahından kurtaralım.’ diyoruz.” açıklamasını yaptı. Geçmişteki
sorunları bir tarafa bırakarak barış ilan ettiklerini, halen sorunlu olan
vakıf kiracılarıyla da rayiç bedellere göre yeni sözleşme yapmak
istediklerini anlatan Beyazıt, anlaşma sağlanması durumunda süren 25 bin
davanın sona ereceğini kaydetti. Beyazıt, davaların devam etmesi sürecinde
kiranın bankalara yatırıldığını ve halen bankalarda 12 trilyon liralık
paralarının bloke olarak beklediğini vurguladı.
Beyazıt, davaların kalkması ile otomatik olarak bu paranın da genel müdürlük
hesabına geçeceğini belirtti.
Topladıkları kiralarla bütçelerini bu yılın ilk 8 ayında 44,5 trilyon
liradan 76 trilyon liraya çıkardıklarını ifade eden Beyazıt, yıl sonuna
kadar bu rakamın 100 trilyon lirayı bulacağını beyan etti. Kira
gelirlerindeki artışın ‘sıkı takip’ten kaynaklandığını anlatan
Genel Müdür Beyazıt, yeni çıkan kanunun uygulanması ile kira gelirlerinin
6–7 kat artacağını söyledi. Genel müdürlüğün 2004 yılı bütçesini
286 trilyon liraya çıkarmak istediklerini belirten Beyazıt, bu gelirin tamamının
vakıf eserlerinin restorasyonu için kullanılacağının altını çizdi.
Ülke genelindeki vakıf eserlerinin detaylı envanterini çıkaracaklarını,
bunun için önümüzdeki günlerde ihaleye çıkacaklarını açıklayan Beyazıt,
vakıf eserleriyle ilgili tüm bilgilerin bilgisayar ve internet ortamına aktarılacağını,
böylece eserlerin takiplerinin daha sıkı yapılacağını söyledi.
Vakıf eserlerinin restore edilerek işletilmesi ve ardından da devredilmesi
uygulamasında kiralama süresinin 10 yıldan 29 yıla çıkarıldığını hatırlatan
Beyazıt, böylece vakıf eserlerinin özel sektör tarafından restore
edilmesinin de teşvik edileceğini anlattı. Vakıf eserlerinin mülkiyetinin
devlete ait olmadığı için hukuken satılmasının mümkün olmadığını
kaydeden Beyazıt, özellikle İstanbul Okmeydanı, Alibeyköy, Beykoz, Sarıyer,
Antalya Muratpaşa, Varsak, Sütçüler, Adana Karahisarlı, Aydın, Ekinambarı,
Diyarbakır–Merkez, Şanlıurfa–Merkez, Eskişehir gibi büyük yerleşim
birimlerinde bulunan işgalli vakıf taşınmazlarının ise Maliye hazinesine
ait taşınmazlarla takas edileceğini söyledi.
Zaman
|