Kurtarma kazıları bitirilemiyor
Karkamış ve Ilısu barajlarının suları altında kalacak 21 ören yerinde
zamana karşı yapılan kurtarma kazılarına Maliye Bakanlığı'nca 1.3
trilyon lira ayrılmasına karşın Devlet Su İşleri'nin ilgisizliği
nedeniyle bu yıl kazma vurulamadı. DSİ'nin tutumu sonucunda, aralarında
Hasankeyf'in de bulunduğu 21 Türk kazısı yapılamadı.
1998 yılında Kültür Bakanlığı, DSİ Genel Müdürlüğü ile ODTÜ
Tarihsel Çevre Değerlerini Araştırma Merkezi (TAÇDAM) arasında imzalanan
bir protokol ile Fırat ve Dicle nehirleri üzerinde öngörülen barajların su
toplayacağı alanların içinde kalacak önemli ören yerlerinin arkeolojik kazılarla
kurtarılması kabul edilmişti.
Aralık 2002'de yapılan üçlü toplantıda 2003 yazında öngörülen
bilimsel kurtarma çalışmaları için 28 nokta belirlenmişti. Bunların
yedisini yabancı üniversiteler kendi maddi olanakları ile karşılayıp
kurtarma çalışmalarını bu yaz gerçekleştirdiler.Buna karşılık Karkamış'ta
6, Ilısu'da 15 Türk kazısı için önce 500 milyar lira gibi çok yetersiz
bir ödenek sağlanmış, ancak daha sonra Maliye bu ödenek miktarını 1.3
trilyon liraya yükseltmişti. Daha önce de bildirdiğimiz gibi bu aşamada dört
Türk kazısı 2003 çalışmalarının dışında bırakılmak istenmişti.
TAÇDAM Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Numan Tuna gazetemize özetle şu
açıklamayı yaptı: ''2003 yılı ödeneği için gerekli yasal süreç yerine
getirilmiş olmasına rağmen DSİ Genel Müdürü Sayın Profesör Veysel Eroğlu
tarafından onaylanmadığından henüz ODTÜ TAÇDAM Proje Yönetimi'ne DSİ ödeneğinden
tek kuruş aktarılmamıştır. Bu itibarla tüm Türk kazıları yapılmamaktadır
ve kazı başkanları ve ekipleri bu belirsizlik içinde üniversitelerin yeni eğitim
yılı başına kadar perişan edilmiştir. Artık bu yıl Türk üniversiteleri
söz konusu kazı ve araştırma alanlarında çalışmalarını yapamayacaklardır.''
DSİ'nin bu uygulaması şu olumsuz sonuçlara yol açmıştır:
1. Zamana karşı yapılan kurtarma yarışında bir yıl boşa gitmiştir.
2. Kullanılamayan 1.3 trilyon liralık ödenek yanmıştır.
3. Üniversiteler bilimsel çalışmalarını yapamamışlardır.
4. Yörede kazı ekiplerinin kullandıkları depo ve tarla kiraları ödenemediği
için Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın önüne yüklü bir fatura çıkmıştır.
5. Dünya çapında beğeni kazanan bilimsel yayınlar yapılamayacaktır.
6. Proje ile ilgili olarak çalıştırılan uzmanların görevlerine son
verilmiştir.
7. Barajların yapımına tepki gösteren dış odakların dillerine onur kırıcı
kozlar verilmiştir.
Cumhuriyet
|