Sertifika hayat kurtaracak
Standart nedir ki?: Türkiye'de depremlerden ders alınmadığının
resmidir: Denetlenen projelerin yüzde 91'inde tasarım, hesap ve çizim hatası
var. Şantiyelerin yüzde 90'ı standartlara aykırı. Dökülen betonların
mukavemet değeri ise olması gerekenden yüzde 40 daha az.
Yapılara sıkı denetim yolda. İnşaatlar proje aşamasından sigortasına
kadar denetlenecek, sertifika alamayan bina kullanılamayacak. Binasında sorun
çıkan müteahhit, iş alamayacak
Hükümet, Marmara ve Düzce depremlerinin ardından yürürlüğe giren Yapı
Denetim Kanunu'nda köklü değişikliğe gitmeye hazırlanıyor. Değişimin
gerekçesi, denetimlerde ortaya çıkan pes dedirtici eksiklikler.
Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'nca hazırlanıp Başbakanlığa sevk
edilen
'yapı denetim kanun taslağı'nın gerekçe bölümündeki tablo ürkütücü:
Proje denetimi aşamasında dahi projelerin yüzde 91'inde tasarım, hesap ve çizim
hataları var, uygulamaysa hiç denetlenmiyor. Şantiyelerin yüzde 90' ında
standartlara aykırı beton dökülüyor. Beton mukavemet değerleri de
projelerde öngörülenden ortalama yüzde 40 daha az.
Her aşama denetlenecek
Başbakanlığa sevk edilen 'deprem denetim kanun taslağı'ysa yapılaşmadaki
laçkalığa şu aşamalarla son vermeyi hedefliyor:
Yapılar, 'Yapı denetim kuruluşları' kanalıyla denetlenecek. Yapıyı
proje safhasından itibaren denetleyecek olan bu kuruluşlar, malzemelerin
mevzuata uygunluğunu kontrol edecek, laboratuvar deneyleriyle sonucu
belgeleyecek.
Şartlara uyulmazsa, durumu ilgili idareye rapor edecek. Denetim kuruluşu iş
güvenliği ve işçi sağlığı önlemlerini de gözleyecek.
Denetim kuruluşu, yapı müteahhidinin mali sorumluluk ve tam risk sigortasını
da denetleyecek. Her yıl sonu yapının durumunu tespit edecek, yapı bitirildiğinde
de bunu idareye rapor edecek.
Yapı denetim kuruluşlarıyla denetçi mimar ve mühendisleri, yapının
kanun ve kurallara aykırı, eksik, hatalı yapılmasına bağlı her türlü
hasardan hukuki ve cezai açıdan sorumlu olacak.
Müteahhitin görevleri
Yapı müteahhidi, malzemeden sorumlu olacak. Malzemenin standart belgesini yapı
denetim kuruluşuna verecek ve inşaatı mutlaka şantiye şefi gözetiminde
yapacak.
Yapım ve sorumluluk süresinde çıkabilecek kusur ve aksaklıkları
gidermekle mükellef olan yapı müteahhitleri, buna aykırı davranırsa yeni
bir iş alamayacak.
Müteahhidin sorumluluk süresi, yapı kullanma izin belgelerinin alındığı
tarihten itibaren yapının taşıyıcı sistemi için 15 yıl, diğer kısımlar
için üç yıl olacak.
Hasar '30 gün'de giderilecek
Denetimi yapılan yapılar için 'yapı sertifikası' düzenlenecek. Sahibi yapıyı,
'yapı kullanma izin belgesi' düzenlenmeden kullanıma açamayacak.
Yapı denetim kuruluşu, yapı kullanma izni alındıktan sonra yapıda
meydana gelebilecek hasarları 30 günde gidermek ve doğan zararları cari
fiyatlarla yapı sahibine derhal ödemek zorunda olacak.
Yapı sorumlularına, mevzuata aykırı fiil nedeniyle yapı maliyetinin yüzde
0.5'i ile yüzde 3'ü kadar ceza kesilecek.
Düzenlemenin yapı denetimi, hasarların giderilmesi ve yapı sertifikasına
ilişkin hükümleri Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bolu, Bursa, Çanakkale,
Denizli, Düzce, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kocaeli,
Sakarya, Tekirdağ ve Yalova'da kanunun yayımı tarihinden altı ay, diğer
illerde ise bir yıl sonra uygulamaya girecek.
Radikal
|