Yarın da 'Mimarlık Günü'
Mimar Steven Holl (üstte) 'MIT Simmons Hall' adlı öğrenci yurdu
projesiyle AIA 2003 Mimari Tasarım Ödülü'nü kazandı.
Dünya Mimarlık Günü'nü 'kutladığımız' bugün, Türkiye'deki mimarlık
kültürünü internet yoluyla geleceğe taşıyacak 'Arkitera Mimarlık
Veritabanı' açılıyor. Ünlü mimar Steven Holl ise Garanti Galeri'de
Bugün, tüm dünyada 'Dünya Mimarlık ve Konut Yerleşimleri Günü' diye
kutlanıyor. Böylesi bir günde Türkiye ve dünyada mimarlık konusunda yaşanan
son gelişmeleri gündemine taşımaya çalışan Radikal de, kutlamalar kapsamında
açılacak olan 'Türkiye'nin Dijital Mimarlık Arşivi' ile, Mimarlık Vakfı'nın
başını çektiği diğer kültürel etkinlikleri sizlere tanıtmaya çalıştı.
Öte yandan Türkiye'nin ilk mimarlık ve tasarım galerisi Garanti Galeri'de
yapıtları sergilenen ABD'li çağdaş mimar Steven Holl, özel mimarlık
sayfamızda son dönem çalışmaları üzerine Radikal'e verdiği özel röportajla
gündemi 'tazeledi'.
Roma'ya benzettiği İstanbul'un kentsel dokusunun korunması gerektiği uyarısında
bulunan ABD'li mimara göre, kentin doğal kimliğini geleceğe taşıyabilmek için
yatırımcıların alelacele ürettiği projelere engel olunması şart.
Bir günün öyküsü Dünya Mimarlık Günü, Birleşmiş Milletler kararıyla
kentler ve insan yerleşimlerinin iyileştirilmesi konularında hükümetlerin,
yerel yönetimlerin ve STK'ların kamuoyunu bilgilendirilmesi amacıyla, tam 18
yıldır kutlanıyor. Mimarlık dünyasına göre bu yılın mimarlık günü
teması ise 'Kentlerin Kutlanması' şeklinde belirlenmiş bulunuyor.
'Umudun ve geleceğin mimarisi mümkün'
ABD'li ünlü mimar Steven Holl, özgün desen ve maketleriyle Garanti
Galeri'de. Demokrat tavrıyla öne çıkan Holl'e göre mimarlığın değeri,
geleceğe aktardığı umutla anlaşılıyor
Garanti Galeri, Amerikalı ünlü mimar Steven Holl'ün proje çalışmalarını
18 Ekim'e kadar meraklıların ilgisine sunuyor. Viyana Mimarlık Merkezi'nin işbirliğinde
hazırlanan 'Düşünce ve Olgu' adlı bu sergi, Holl'ün imzasını taşıyan
Washington Bellevue Sanat Müzesi, İspanya Burgos'taki İnsanlığın Evrimi Müzesi,
Iowa Üniversitesi Sanat ve Sanat Tarihi Bölümü Binası ve kendisine 2003 yılı
AIA Mimarlık Tasarım Ödülü'nü kazandıran MIT Lisans Öğrenci Yurdu gibi
projelerin suluboya eskiz ve maketlerini içeriyor. Holl, suluboya desenleriyle
ürettiği bu 'fikirlerin', bir mimar olarak 'analog' üretim biçimini yansıttığına
değiniyor. Ona göre, mimarlığın özünde, 'analog' dediği bu süreç, yani
projenin el, göz ve beyin arasında vücuda geldiği an yatıyor. 'Dijital' kısım
ise sonradan geliyor.
Postmodernizmle kavgalı
'Geçmişi umutsuzca tekrar etmeye çalışan birçok saçmalığın',
postmodern mimari adı altında özellikle ABD'de karşısına çıktığından
yakınan Holl, "Mimarlık, doğası gereği geçmişten beslenir ama, yapılmış
ne idüğü belirsiz bir çalışma, o projeye adım atan geleceğin insanlarına,
siz gençlere umut yerine kaos duygusu aktarırsa, o mimarlıktan şüphe duymanın
da zamanı gelmiştir. Bu yüzden yaptığım her yeni projenin, size, yani
sokaktaki insana aşılayabildiği umut duygusu, benim için aslolan tatmin
noktası. Zira mimarlık, değerini geleceğe taşıdığı umut duygusuyla
ortaya koyabilir." diyerek bu tavrını açıklıyor.
Steven Holl, projelerini 'beş yaşında bir çocuğun anlayabileceği ve
sevebileceği' yalınlıkta üretmeye çalıştığını vurguluyor ve niyetini
"Benim için müşteri, sizsiniz. Ya da yanımda oturan şu adamdır. Ona
ulaşamazsam, işte o zaman bir problem var demektir." diye özetliyor.
Holl'e, Türkiye'de yapılacak olası bir modern cami projesini üstlenip üstlenmeyeceğini
sorduğumuzda ise gözleri parlıyor: 'Neden olmasın? Bu çok ilginç bir
deneyim olurdu. Bir Katolik değilim. Bir Pagan'a daha yakınım diyelim. (Gülüyor)
Biliyorsunuz, bir mimar olarak, ABD'nin iç kesimlerinde, Cizvit cemaati için
yapılmış küçük bir şapel projesi üstlenmiştim. 'St. Ignatius Şapeli'.
Orada elimden geldiği kadar, mekânın ruhaniliğini korumaya ve kendi üslubumca
yeniden tarif etmeye gayret gösterdim. Çünkü özel mekânların varlık
duygusuyla ilgileniyorum ve yaşatılması gerektiğini düşünüyorum."
'Gökdelen eşittir rantiye'
Ünlü mimar, 11 Eylül'den sonra gökdelen fikrine nasıl baktığını sorduğumuzda,
bu olgunun mimarlık tarihinde modern bir tutum içinde kamusal ve kentsel birliği
inşa etmek üzere kurulduğunu, ama ancak özellikle çokuluslu şirketlerin
dayatmaları sebebiyle 'gökdelen'lerin giderek kendi içine kapanık hale
geldiklerini anlatıyor.
Öte yandan Holl, 11 Eylül sonrasında Manhattan'da, ikiz kulelerin eskiden
bulunduğu alana Richard Meier, kendisi ve iki diğer usta mimarla birlikte
sundukları yarışma projesinin bölge idaresi tarafından reddedilmesine ise
hiç şaşırmamış.
Çünkü ünlü mimar bu projedebir gökdelen yerine, bir tür 'kamusal mekân'
yaratmaya çalışmış.
Holl'e göre gökdelenler bugün, yatırımcıların rant düzeyleri ve bu
konudaki hırslarını yansıtıyor. Antik kentlerin geleceğin mimarisi adına
olumlu örnek teşkil etmesi gerektiğine inanan ABD'li mimar, İstanbul gibi
tarihi bir kentin de, tıpkı diğer köklü kentler gibi olduğunu söylerken,
övgüler yağdırdığı bu şehri Roma'ya benzetiyor.
Ayasofya ile Roma Coliseum'unu eşdeğerde tutan Holl bir uyarıda da
bulunmadan edemiyor:"Kentsel dokunuzu yerel yatırımcıların, doğrudan işverenlerin
üç günde inşa edeceği projelere emanet ederseniz, bir daha geri dönüş
olmayabilir. İstanbul'un, ne yapmak istediğini bilen, bağımsız ve ahlaklı,
ama en önemlisi eşgüdümlü ve uyumlu çalışmasını bilen mimarlara
ihtiyacı var. Kötü şehirleşmenin örneğini görmek için Şanghay'a gitmek
yeterli.
Bir mimarın altı ayda tasarladığı projeyi, yatırımcı altı günde
kentin ortasına dikebiliyor. Bu yüzden İstanbullu otoritelerin seçici ve
mantıklı davranması, profesyonel mimarlarla kucaklaşması gerek. Yani ille
de isteniyorsa, bir gökdelen dikey değil, ama yatay ve çevresine saygılı
olarak da inşa edilebilir."
Bush gitmeden proje yok
Holl'e, ABD Başkanı Bush'un Irak'ın yeniden yapılandırılması için bir
proje önerisiyle gelmesi halinde ne yapacağını soruyoruz.:
'Eğer böyle bir şey olsaydı, gelecek Demokrat başkanımızın (!) bana
getireceği teklifleri beklerdim. Bush yönetimine başından beri şüpheyle
bakıyorum. Bence Dünya, Bush'tan sonra eskisine oranla daha dengesizleşti.
Artık merkeziyetçi ve zorlama değil, tıpkı Birleşmiş Milletler gibi çok-
uluslu ve çoksesli bir yapılanma biçimine ihtiyacımız var. Ben de birey
olarak, Demokrat senatörler ve başkan adaylarına karşı takındığım
pozitif desteği sonuna kadar gösteriyorum."
İnternet: www.stevenholl.com
/Garanti Galeri Tel: 0212 293 63 71
Bu bir fırsat: Arkitera Mimarlık Veritabanı
Arkitera Mimarlık Veritabanı 'AMV', Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu
tarafından bu akşam yayıma açılıyor. Çağdaş mimarlığı kapsayan pek
çok bilgiyi içinde barındıran projenin ana sponsorluğunu Kale Grubu üstleniyor.
Arkitera Mimarlık Merkezi tarafından 2.5 yıldır çalışmaları sürdürülen
Arkitera Mimarlık Veritabanı, yayıma açıldığında, dileyen herkesin
internet üzerinden kolayca ulaşabileceği mimarlık alanındaki en kapsamlı
dijital arşiv olacak. Arşivin yayıma açılması dolayısıyla, bu akşam
Esma Sultan Yalısı'nda da özel bir buluşma düzenleniyor. AMV; başta Kültür
ve Turizm Bakanlığı olmak üzere, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık
Fakültesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, istanbul
Serbest Mimarlar Derneği, Türk Serbest Mimarlar Derneği gibi önemli sivil
toplum kuruluşlarının desteğini bünyesinde topluyor. AMV'de her mimarın ve
her binanın birer sayfası olmasının yanı sıra, mimarları ve binaları
ilgilendiren tüm bilgilere de sistematik olarak erişilebilecek. Site bir yanıyla,
Türkiye'deki mimarlık kültürünü geleceğe taşıyacak. http://amv.arkitera.com
/
Dikkat! Mimarlar da sanatçı ruhludur
Mimarlık Vakfı'nın bu yıl ikinci kez düzenlediği 'Dünya Mimarlık Günü'
kutlama etkinlikleri, 'sanatçı mimarlar'ın katılımıyla düzenlenen özel
bir sergiyle pekişiyor. İstanbul Teknik Üniversitesi Taşkışla Binası 109
no'lu salonunda açılan sergi, Türkiye'de mimarlık dışında sanatçı
kimlikleriyle tanınan ve fotoğraf, resim, karikatür, edebiyat ve müzik alanında
kendini kanıtlayan 64 mimar-sanatçıyı bir araya getirdi. Türkiye'deki
'mimar-sanatçı'lar arasında yazar Hikmet Temel Akarsu, çizer ve yazar Behiç
Ak, yazar Aydın Boysan, fotoğraf sanatçısı Süha Özkan, sinema eleştirmeni
Atilla Dorsay, fotoğraf sanatçısı Murat Germen, şair Cengiz Bektaş, yazar,
çevirmen, eleştirmen ve şair Samih Rifat, merhum ressam ve yazar Cihat Burak,
yazar Demirtaş Ceyhun, çizer Salih Memecan ve çizer Tan Oral gibi imzalar
dikkat çekiyor.
Radiikal
|