reklam

09 Ekim 2003 Perşembe
Ana Sayfa > Haberler

Kuşadası'nda karar günleri

"Bir beldeyi zaman zalimce eskitmiş,

Uygarlığı görmüş, o güzellik bitmiş.

Bir beton zırhı sararken adayı,

Kuşlar seneler önce çekip gitmiş."

Cumhuriyet muhabiri Latif Sansür'ün "Ada Sanatevi"ndeki fotoğraf sergisi, Ümit Yaşar Oğuzcan'ın bu dizeleriyle düzenlenmişti... Kuşadası Belediyesi, artık aynı şiirlerin yazılmaması için kentin tarihi evlerine yeniden sahip çıkıyor ve Tarihi Kentler'in Güvercinada'ya asılan afişini bu kararın tanığı olarak saklıyor...

Geçenlerde yitirdiğimiz Denizli Valisi Recep Yazıcıoğlu 'nun Aydın Valisi olduğu yıllardı... Bir grup çevre gönüllüsünün; ''Ah Kuşadası; vah Kuşadası... Dememek İçin!..'' başlığıyla düzenledikleri panelde demişti ki: ''Yanlıştan dönmek için ne Ankara'dan, ne Valilikten, ne de Anıtlar Kurulu'ndan çare bekleyin... Yerel demokrasiyi işletin, hep beraber kentinize sahip çıkıp kendi geleceğinizi kendiniz kurtarın...''

Anılarda hep çalışkanlığı ve merkezi hükümetlere olan eleştirileri ile yaşayacak olan Recep Yazıcıoğlu'nun bu tavsiyelerinden yaklaşık 15 yıl sonra, yine Kuşadası'nda ''geleceği'' tartıştık...

Bu kez gerilim yerine ''umut'' ; kargaşa yerine de ''sükûnet'' vardı...

Çünkü, konuşma ve eleştiri özgürlüğünün sadece bazı panellerde biraz yaşanabildiği o ''korkulu'' dönem geride kalmış... Artık Kuşadası'nda bir ''Kent Meclisi'' var ve meclisin ''sivil'' başkanı Ahmet Altunsoy diyor ki: ''Belediyenin her türlü uygulaması, hemen herkesin katılımıyla açıkça tartışılabiliyor..''

Yine o yakın geçmişteki ''inşaat yoğunluklarını arttırma'' amaçlı imar planı oyunları ve proje pazarlıkları da yerini ''kentin eski semtlerini koruma çalışmalarına'' bırakmış...

O kadar ki, aynı yılların arsa ve inşaat sektörüne ait ''iş bitirme yemekleri'' nedeniyle boş masa bulunamayan ünlü balık lokantası ''Kazım Restoran'' da bile in cin top oynuyor... Kilosu 50 milyon liradan levreklerle ''rüşvet ikramı'' yapan imar çeteleri kenti terk ettiği için güzelim balıklar vitrinlerde "müşteri" bekliyor...

İşte bu ''değişimi'' değerlendirmek için Güvercinada 'daki tarihi kalede düzenlenen ''forumun'' başlığı da; ''Kuşadası'nda Karar Günleri'' olarak belirlenmişti...

Tarihi Kentler Birliği 'nin 24-27 Eylül 2003 günlerindeki İzmir Buluşması'nın ardından 28 Eylül 2003 Pazar günü aynı topluluğa ev sahipliği yapan Kuşadası Belediyesi, son yıllarda sürdürdüğü; ''kenti imar rantı tahribatından kurtarma'' çabaları için aldığı ''yeniden yapılanma kararlarına'' katkı ve destek istiyordu...

1980'lerdeki 'imar darbesi'
Başkan Fuat Akdoğan, aynı sabahki sunuşunda kentin nasıl ''bu hale'' geldiğini anlatırken 1950'lerden bir Kuşadası fotoğrafı göstererek dedi ki: ''1980'lere kadar bu güzel görünüm devam etti; fakat ne olduysa 1985'ten sonra oldu ve kentimiz korkunç bir imar baskınına uğradı; Kuşadası'nda kent adına yapılmaması gereken ne varsa yapıldı; devlet de altyapı konusunda desteğini esirgeyince yoğun yapılaşmanın yarattığı bunalım, vaktiyle öncü olduğumuz turizme de büyük darbe vurdu...''

Başkanı dinleyince düşündüm...

Aslında 1985'te olan belliydi... O yıl, yeni İmar Yasası ile imar ve kent planlaması yetkileri belediyelere verilirken iki yaşamsal kural göz ardı edilmişti...

Birincisi, ''şehircilik'' ve ''mimari çevre'' gibi konularda olması gereken ''bilimsel denetim'' getirilmemişti... İkincisi de kentlerin ''tarihsel değerleri'' belediye sorumluluğu dışında tutularak yerel yönetimlerin adeta ''geçmişlerine ilgisiz'' kalmaları körüklenmişti...

Böylece belediyeler, sanıldığı gibi demokrasinin değil, sadece arsa ve arazi rantı yaratmanın ve bu rantları da diledikleri gibi ''üleştirmenin'' çıkar kaleleri yapılmak istenmişti...

Tek umut "rant" olunca...
Nitekim Belediye Başkanı Fuat Akdoğan'ın altyapı konusunda hükümetlerin ilgisizliğine yönelik serzenişini de defterime not ederken yanına şunları ekledim: ''Siyasilerin ilgileri de hep bu imar talanını destekleyen yasalar ve arazi talanına dönük merkezi kararlarla sürmedi mi?..''

Kuşadalılar, işte bu ''işbitirici-kentbitirici'' sürecin Türkiye'deki en ''mağdur'' sakinleri olarak, olana bitene ve gözü kara yerel yöneticilere acaba neden ''seyirci'' kaldılar?..

Bu ''zor'' sorunun yanıtını, Güvercinada'daki forumda baro temsilcisi Av. Nilgün Öğünçlü bir cümleyle şöyle açıklayıverdi: ''Rant avcılarına karşı çıkmak yerine, nasıl pay alabileceğimizin hesabını yaptık...''

Bu ''payların'' yarattığı sonucu da forumu yöneten Prof. Dr. Metin Sözen şöyle özetledi: ''Kentin sırtından kazanılanların şimdi ne olduğu belli değil; ama kaybedilenin ne olduğu belli. Doğa gitti, tarih gitti, kültür ve insan ilişkileri gitti...''

Özverili bir misyoner
İşte bunun farkına varan ve artık ''kalan değerleri kurtararak'' Kuşadası'ndaki yok oluşu durdurmak isteyen belediyenin çalışkan ve özverili kültür emektarı Dr. Ayşe G. Şerifoğlu, aynı zamanda ''kültürel çevre koruma projeleri'' nin de genel koordinatörü...

Kuşadası'ndaki imar cehenneminin ancak ''tarihsel doku'' ya dört elle sarılınarak geriletilebileceğini savunmuş, belediyenin ''TKB üyeliği'' de aynı sürece katkısı olacağı gerekçesiyle kabul edilmişti...

Bu özlemler içinde gerçekleşen Kuşadası Buluşması'nda da TKB üyeleri ve yurdun her yöresinden katılımcılar, özellikle Kaleiçi ve eski kent bölgesindeki koruma, sağlıklaştırma, restorasyon ve tarihsel peyzaj düzenlemesiyle ilgili proje ve uygulamaları izledikten sonra, forumdaki değerlendirmelerinde şu ortak kararı aldılar. ''Kuşadası'ndaki bu yeni süreç kesintiye uğramamalı... Tarih ve çevre kucaklandıkça, sadece kentin kimliği değil, Kuşadalı olmanın gururu da kurtarılmış olacak...''
Cumhuriyet - Oktay Ekinci

 

Ekim 2003 Arşivi

pt sl çr pr cm ct pz
01 02 03 04 05
06 07 08 09 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31
diğer aylar için tıklayın

Platform

"Koruma Sorunu ve Mimarlık" tartışılıyor.

Forum'da başlayan tartışmaya şimdi katılmak için tıklayın.  Tartışma 30 Ekim'de İTÜ Mimarlık Fakültesi 109 No'lu Salon'da davetli konuşmacılar ile son bulacak.

Yönetici: Aykut Köksal
Konuşmacılar: Zeynep Ahunbay, Behruz Çinici, Emre Madran,
Ayşe Orbay

Lamp 83' ün katkılarıyla

Copyright © 2000-2002 Arkitera Bilgi Hizmetleri [email protected]

Reklam vermek için - Danışmanlarımız - Editörlerimiz