Kültür ve turizm ayrılıyor
İlk kez 12 Eylül sonrasının ''kültür yoksunu ortamında'' tek bakanlık
haline getirilen Kültür ve Turizm bakanlıklarının AKP iktidarındaki ikinci
birleşme dönemleri de yakında sona erecek. Çünkü, hükümetin en iddialı
düzenlemesi olan ''Kamu Yönetimi Temel Kanunu'' taslağında yeni bir ''Kültür
ve Tanıtma Bakanlığı'' öngörülüyor.
Taslağın ilk şeklinde yer almayan, ancak son haftalarda ''eklendiği''
anlaşılan bu yeni düzenleme gerçekleşirse, TBMM'de 23 Mayıs 2003 gecesi
kabul edilen ''kültür ve turizm merkezleri'' uygulaması da yeniden ''turizm
merkezleri'' şekline dönüşecek.
Böylece, Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu 'nun bu birleşme için
savunduğu; ''kültür değerlerini koruyan turizm planlaması'' gerekçesi de
yine önceki uygulamalar gibi ''kültürü gözetmeyen turizm yatırımlarının''
etkinliği altında geçersiz kalacak... AKP hükümetinin ''bakanlıkları
azaltma'' adına ilk girişimi olan Kültür ve Turizm bakanlıklarının birleştirilmesinden
bu yana geçen 10 aylık sürede, her iki bakanlığın yıllardır süregelen
''kurumsal tutumları'' beklendiği gibi bir ''uyuma'' kavuşamadı.
Kamuoyuna pek yansımasa bile, yıllardır iki farklı alanda görev yapan
kadroların, ''kültüre bağımlı turizm'' ya da ''turizme öncelik veren kültür''
beklentilerinden doğan çatışma, tek bakanlıktaki ortak çalışma ortamını
da olumsuz etkiledi.
Bu gerilimin arttığı alan ise tarihsel ve kültürel mirasın yoğun olduğu
''SİT bölgelerinde'' hedeflenen turizm planlamaları oldu. Yine yıllardır
''kitle turizmine'' öncelik veren ve buna bağlı ''büyük turizm tesisleri''
ni teşvik eden anlayışın, böylesi yatırımlar için uygun olmayan tarihsel
dokular üzerindeki ''tahribat yaratıcı'' taleplerine direniş gösteren kültür
kadroları, aynı direnişi ''bürokrasi engeli'' sayan turizm yatırımcılarının
da tepkilerini topluyorlar.
Benzer şekilde, kültür ve turizm merkezi olarak ilan edilen bölgelerdeki
imar planlama yetkilerinin de bakanlıkça kullanımında, kültür kesiminin
''korumacı'' geleneği, bu alanlardan yüksek rant tesisleriyle yararlanmak
isteyenler için ''aşılması gereken sorunlar'' arasında bulunuyor.
Mumcu'ya rağmen...
İşte bu uyuşmazlığa çözüm olarak Bakan Erkan Mumcu'nun ''turizmci'' geçmişi
ve turizm yatırımcılarına olan yakınlığı da yeterli olmayınca, AKP
kurmayları çareyi turizmin yeniden ayrılmasında buldular... Yeni oluşan kültür
ve turizm il müdürlükleri ise taslaktaki ''yerelleşme'' ilkesine göre tümüyle
ortadan kalkıyor. Kültür ve Tanıtma Bakanlığı'nın taşra hizmetlerini
belediyeler ve il özel idareleri yürütecekler. Hükümetin, Kamu Yönetimi
Temel Kanunu ile gerçekleştirmeye karar verdiği bu operasyon karşısında,
iki bakanlığın birleşmesindeki belirleyici ve öncü rolü oynayan Kültür
ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu'nun nasıl bir tutum takınacağı ise merak
konusu...
Kanun taslağı Bakanlar Kurulu'ndan geçerken Mumcu'nun da imzasını taşırsa,
AKP iktidarının ilk günlerinde ''en önemli radikal karar'' olarak ilan ettiği
birleşmeden ''en çabuk vazgeçen'' bakan olarak da siyasal tarihe geçecek...
Cumhuriyet - Oktay Ekinci
|