|
Ev almadık komşu aldık
mahalleden çok memnunuz
Amerikan Başkonsolosluğu'nun geçen temmuzda taşındığı,
bir kaleye, kartal yuvasına benzetilen İstinye'deki yeni binasında Başkonsolos
David Arnett ile ilk röportajı yaptık.
Geniş bir vize bölümü var. İçerdeki avlu ve bina girişindeki alan büyük
resepsiyonlara uygun. Binada bugüne kadar, Başkonsolosluğun sponsorları arasında
yer aldığı 8. Uluslararası İstanbul Bianeli sanatçılarına, çekimleri
ABD'de yapılan Asmalı Konak filminin ekibine ve yeni Büyükelçi'nin İstanbul'a
ilk gelişi onuruna resepsiyonlar verilmiş. Binada vize bölümü, ekonomi,
ticaret bölümleri ve randevuyla girilebilen bir bilgi belge merkezi (kütüphane)
bulunuyor. Çalışanlar ve ziyaretçiler x-ray kontrollerinden geçerek kule
gibi bir asansörle binaya giriyorlar. Protokol ziyaretçileri ise ön kapıdan
doğrudan binaya giriyor. Binada kimse yaşamıyor. Başkonsolos'un evi Arnavutköy'de.
Geceleri bina sadece Tepebaşı'ndan getirdikleri konsolosluk kedilerine kalıyor!
Neden İstinye'ye taşındınız?
-Önceki binamız ev olarak yapılmıştı. Vize bölümümüz küçüktü.
İnsanlar dışarda sıra bekliyordu. Burada çok geniş bir vize bölümümüz
var. Tepebaşı'ndaki bahçemiz küçüktü. Şimdi büyük bir alanımız var.
4 Temmuz Şükran Günü'nde 1500 kişi aldı. Eski binada bunu hayal bile
edemezdik.
Güvenlik kaygılarınız da var mıydı?
-Güvenlik de sorundu. Etrafta bizden yüksek birçok bina vardı. Hatta
1999'da karşıdaki bir binadan roketle saldırı planlandığı bile öğrenildi
ve engellendi. 1998'de Kenya ve Tanzanya büyükelçiliklerimize saldırılar
yapıldığından beri güvenlik çok önemli hale geldi. Bomba yüklü araçlar
konusunda endişelenmeye başladık. Eski bina tam sokağın üzerindeydi. Tüm
Amerikan diplomatik misyonları için yapılan bir düzenleme var, sokaktan en
az 100 feet (30 metre) uzakta kurulması zorunluluğu. Eski binada böyle bir
mesafe yoktu. Deprem riski için de bina dışişleri bakanlığımız tarafından
incelendi ve çok büyük bir güçlendirme çalışması gerektiği söylendi.
Binanın özel bir mimari ya da inşaat tarzı var mı?
-İhaleyle tüm güvenlik gerekliliklerini yerine getiren bir proje yapan şirket
seçildi. Ayrıca göze hoş görünen bir bina olmasını istedik.
Burada nasıl bir güvenlik sistemi kullanıyorsunuz?
-En önemlisi sokaktan 30 metre geride olmak. Yüksek bir bina, bu da
muhtemel bir saldırıyı güç hale getiriyor. Ayrıca vize için başvuranlar
asansörle doğrudan vize bölümüne gidiyorlar.
Kaç kişilik güvenlik ekibiniz var?
-Tam rakamı söyleyemem ama geniş bir güvenlik gücü var. Türk polisiyle
de çok yakın çalışıyoruz. Zaten onların yardımı olmadan güvende olamayız.
Avrupa'dan daha tehlikeli değil
Güvenlik kaygılarınız 11 Eylül 2001'den sonra arttı mı?
-Önceden, 1998 Kenya ve Tanzanya'daki saldırılardan sonra zaten artmıştı.
Kenya ve Tanzanya'dan örnekler veriyorsunuz, peki Türkiye'yi Avrupa'da bir
yerle karşılaştırsanız durum farklı mı olurdu?
-Avrupa'da da tamamen aynı durum geçerli. Bu bina Zagreb'teki büyükelçilik
binamızla aynı zamanda açıldı. Orada da sokağın kenarında bir bina vardı.
Şehrin dışına taşınıldı. Berlin'de de Alman yetkililerle yeni bir büyükelçilik
inşaatı konusunda görüşme yapıyoruz. Çünkü büyükelçilik şehrin göbeğinde.
Bir başka nokta, sadece bizim değil içinde yaşadığımız ülkenin insanlarının
da güvenliği. Kenya'da ölenlerin çoğu sokaktaki Kenyalılardı. Bir saldırı
olursa duvarlar sayesinde biz daha fazla koruma sağlayabiliriz ama çevredeki
insanlar daha fazla zarar görüyor.
Yani Türkiye'de Avrupa'daki herhangi bir yerden daha fazla risk görmüyorsunuz?
-Hayır görmüyoruz.
Komşularınızla aranız nasıl? Onlardan memnun musunuz?
-Çok memnunuz. Sizin ‘‘Ev alma komşu al’’ diye diye bir sözünüz
var. Bölgemizdeki iki muhtarı tanıyorum. Bizi ziyarete geldiler, ben de
onlara gittim. Camilerdeki imamlarla da tanıştım. Çok iyi komşularımız
var.
Binada çalışacak Türkleri seçerken standardınız ne?
-İşe alacağımız bölüme göre değişiyor. Bizimle çalışan çok iyi
eğitimli insanlar da var, daha az eğitimli insanlar da.
Örneğin Amerikan yaşam tarzını anlayan insanlar arıyor musunuz?
-Mesela halkla ilişkiler departmanımız için birini alacaksak bunu iseriz.
ABD'de yaşamış ya da çalışmış birini tercih ederiz.
Yemek şirketini yarışmayla seçtik
Yemekleriniz içerde mi pişiriliyor?
-Çok güzel bir kafeteryamız var. Bu da yeni binadaki değişikliklerden
biri ve herkese moral verdi. Mönüde Türk ve Amerikan yemekleri, sandviçler,
yoğurt, Türk ve Amerikan tarzı kahvaltı var. Bir lezzet yarışması yaparak
yemek şirketini seçtik. Çok memnunuz. Yemekleri burada yapıyorlar.
Bahçenin özel bir dizaynı var mı?
-Bahçe değil, daha çok bir açık alan. Tüm bitkilerin Türkiye'nin tipik
bitkileri olmasına dikkat ettik. Tamamen şekillendirilmiş bir bahçe
istemiyoruz. Bazı bölümler çimlendirildi fakat çoğu olduğu gibi bırakıldı
veya Türk bitkileriyle dizayn edildi. Birçok ağaç da diktik.
Binadaki 310 kişi ne tür işler yapıyor?
- Ticaret ofisi, ekonomi bölümü, Bilgi Belge Merkezimiz var. Ayrıca birçok
şeyi de konsolosluk dışında yapıyoruz. Seminer, konferans ve sergilere
sponsor oluyoruz. Eğitim programlarımız var. Bir turizm ofisimiz yok ama Türkiye'ye
gelen Amerikalı grupları buraya çekmeye çalışıyoruz. Amerika'ya bursla öğrenci
gönderen Fulbright komisyonu binada değil ama bizimle çalışıyor.
Bu binaya taşınmadan önce Tepebaşı'nda ciplerle yolu kapatıyordunuz. 11
Eylül'den sonra insanlara daha uzak bir görüntü verdiğiniz düşünmüyor
musunuz?
-11 Eylül kesinlikle önemli bir tarih. Bütün dünya için büyük bir şoktu.
Sadece Amerikalılar değil, 80 ülkeden insan öldü. Ama yeni bir binaya taşınma
konusu 11 Eylül'den çok önce, belki de son 20 yıldır gündemdeydi. Ancak
caddeyi 11 Eylül'e kadar kapatmamıştık. Bu tabii büyük bir değişiklik
oldu.
Eski binayı satamıyoruz çünkü ABD'nin dünyada satın aldığı ikinci
temsilcilik binası
Tepebaşı'ndaki Palazzo Corpi, adını Ignazzio Corpi adlı bir İtalyan işadamından
alıyor. Binayı ev olarak yapmış. 1907'de ABD almış ve büyükelçilik yapmış.
1937'de büyükelçilik Ankara'ya taşınınca, başkonsolosluğa dönüşmüş.
ABD Kongresi bize eski binayla ilgili iki şey söyledi. İlki Palazzo Corpi'yi
satamayacağımızdı. Çünkü bu bina Amerikan hükümetinin yurtdışında
edindiği Avrupa'da ilk, dünyada da ikinci temsilcilik binası. ABD için
tarihi önemi var. İçindeki sanat eserleri de binanın önemini artırıyor.
İkinci gereklilik ise binayı bizden kiralayacak kuruluşun Ortadoğu-Batı
diyaloğunu desteklemesi. Bir kültürel kuruluş olursa, seminer ve
konferanslarla böyle bir diyaloğu desteklemeli. Ek bir binamız daha var. Onu
satabiliyoruz, ancak iki binanın elektrik ve suyu birbirine bağlı. Biz ek
binayı satıp Palazzo'yu da aynı kuruma kiralamayı düşünüyoruz. Aralık
sonuna doğru karar verilmesini bekliyoruz. Çok sayıda kuruluş ilgilendi,
ihaleyle ön teklifleri aldık. Washington değerlendiriyor.
24 Türk ve Amerikalı sanatçının eseri var
İstinye tepelerinden dar bir boğaz manzarası gören bina, 7 bin 474
metrekare, 9.3 hektarlık engebeli bir arazinin ortasında. Binayı ABD'den
Zimmer Gunsul Frasca Architects ile Turgut Alton Mimarlık tasarladı. İnşaatı
Montgomery'den Caddell İnşaat ile ENKA yaptı. İnşaatta 2 bin 200 Türk işçi
çalıştı. 15 bin metreküp beton, 2 bin 100 ton güçlendirici çelik ve dış
yüzeyler için İzmir'den gelen 8 bin metrekare traverten taşı kullanıldı.
Bahçe 1 milyon dolara mal oldu. Tamamına 83 milyon dolar harcandı. 24 Türk
ve ABD'li sanatçının resim, seramik, dijital baskı gibi eserleri var. Alev
Ebuzziya, Gül Ilgaz, Suzan Batu, Candeğer Furtun, Murat Morova, Yıldız Şermet,
Canan Tolon, Haluk Akakçe binada eseri bulunan Türk sanatçılar. Binada
250'si Türk 310 kişi çalışıyor.
Hürriyet - Ayten Serin
|
