4 ‘çarşı köprü’den biri
Bursa’da
Dünyada
yalnızca Floransa, Venedik ve Lofça kentlerinde birer örneği bulunan “çarşı
köprü”lerden biri olan ve 1442’de yaptırılan Irgandı Köprüsü, özgün
yapısına tekrar kavuşturuluyor.
Tarihi misyonuna uygun olarak üzerine 22 adet dükkan inşa edilen ve
restorasyon çalışmaları son aşamasına gelen köprünün, yeni yılın ilk
aylarında hizmete açılması bekleniyor. Köprü, 1855 Depremi’nde ağır
hasar görmüştü.
Merkez Osmangazi Belediyesi’nin verdiği bilgiye göre, Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün,
restore et-işlet-devret modeliyle 10 yıllığına belediyeye tahsis ettiği köprüye
ilişkin proje, 15 Şubat 2002’de Bursa Kültür ve Tabiat Varlıklarını
Koruma Kurulu tarafından onaylandı.
Irgandı Köprüsü Restorasyon ve Rekonstrüksiyon Projesi’nin ihalesi ise
2002 yılı içinde 946 milyar lira keşif bedeli üzerinden ihale edildi. Proje
çerçevesinde yaklaşık 10 metre genişliğindeki köprünün iki tarafına
toplam 22 dükkan yerleştirilecek. Köprünün ortasında 3.60 metre genişliğinde
geçiş yolu kalacak. Yürüme yolunun üzeri ise 6 metre yüksekliğinde bir çatı
ile kapatılacak. Köprünün her iki ayağında yer alan ve daha önce depo
olarak kullanılan iki bölmeden biri kafe-bar, diğeri ise çok amaçlı kültürel
tesis-sergi salonu olarak düzenlenecek. Bu konudaki çalışmalar, bilimsel
kurulun denetiminde devam ediyor.
550 yılı aşkın süre tarihe tanıklık eden Irgandı Köprüsü’ne ilişkin
çalışmalar, yaklaşık iki yıldır sürüyordu.
Rialto Köprüsü - Venedik
|
İtalya'da Venedik Türkiye'de Bursa
Osmangazi Belediye Başkanı Hilmi Şensoy, tarihi mirasın korunmasının,
yerel yönetimlerin asli görevleri olduğunu belirterek, “Bir kent, geçmişindeki
birikimleri yansıtabildiği ölçüde kenttir. Bu, Venedik için ne kadar
böyleyse, Bursa için de o kadar böyledir” dedi. |
Şensoy, Irgandı Köprüsü’nün yeniden hayata geçirilmesinin son derece
önemli olduğunu vurgulayarak, köprünün tarihsel süreçte ticaret ve
ekonomik işleyişin merkezi olan Bursa’nın değerlerinden biri olduğunu anımsattı.
Dönemdaşlarının bugünkü durumuna bakıldığında, Irgandı’nın hak
ettiği ilgiyi gördüğünün söylenemeyeceğini ifade eden Şensoy, köprü
projesinin aksamaması için maddi fedakarlıktan kaçınmadıklarını söyledi.
Vecchio Köprüsü - Floransa
|
Bu arada, köprü üzerinde bulunan işyerlerinin,
hediyelik eşya ve antika dükkanı olarak kullanılacağı, bununla
ilgili ihalenin de önümüzdeki günlerde yapılacağı öğrenildi. |
Irgandı Köprüsü'nün tarihçesi
Orijinali iki depo ve bir mescit ile 31 dükkandan oluşan Irgandı Köprüsü,
1442 yılında Irgandılı Ali’nin oğlu Hoca Muslihiddin tarafından yaptırıldı.
Depremler, savaşlar ve bakımsızlık nedeniyle zamanla hasara uğrayan köprünün
orta bölümü, Bursa’dan çekilmeden önce Yunanlılar tarafından bombalandığı
için tahrip oldu. Köprü, Haşim İşcan’ın valiliği döneminde yeniden
yaptırıldı, ancak özgün mimariye bütünüyle sadık kalınamadı. Ana
tonozu betonarme olan ve her iki yanına taş kemerler yapılarak hayata geçirilen
köprüde, gerek ana taş duvarların, gerekse üst tuğla örtülerin özgünlüğünü
koruduğu, dükkanlar dışında yapının ana trukturunun sağlam olarak ayakta
kaldığı söylenebilir.
Osmangazi ve Yıldırım ilçelerinin sınırında bulunan “Irgandı Köprüsü”,
Floransa’da (İtalya) “Ponte Vecchio”, Venedik’te (İtalya) “Ponte
Rialto” ve Lofça’daki (Bulgaristan) “Osma” ile dünyada 4 ‘çarşı köprüden’
biri konumunda.
NTVMSNBC
|