|
48 trilyon krediyi kaçırdı
Pamukkale'yi koruma kapsamında 11 proje için Dünya Bankası'nca sağlanan
32 milyon dolarlık (48 trilyon lira) hibe kredi, SİT alanında kalan Ören
Mahallesi sakinlerinin inadı yüzünden geri çekildi.
Pamukkale'deki Antik Tiyatro'ya 250 metre uzaklıkta olan Kurtluca Köyü'ne
bağlı Ören Mahallesi, 1980 yılında 1. derecede SİT kapsamına alınmıştı.
Ancak mahalle eline geçen bu büyük fırsatı kaçırdı.
Dünya Bankası, Pamukkale'yi Koruma Amaçlı İmar Planı'nın hayata geçirilmesi
için sağladığı 32 milyon dolarlık hibe krediyi, SİT alanı içerisinde
bulunan Kurtluca Köyüne bağlı Ören Mahallesi sakinlerinin başka bir yere
taşınmayı kabul etmemesi üzerine geri çekti. Dünya Bankası'na karşı
direnen köylülere 79 yaşındaki Meryem Acar örnek oldu. Hibe kredinin geri
gitmesi nedeniyle Pamukkale'de gerçekleştirilecek 11 proje geçici olarak askıya
alındı.
Altında tarih yatıyor
Dünya Bankası, Kültür Bakanlığı'nın 2001 yılında yaptığı başvuru
üzerine Pamukkale'nin korunması için, SİT alanı içerisinde bulunan
Kurtluca Köyü'ne bağlı Ören Mahallesi'nin taşınmasını şart koşarak 32
milyon dolarlık (yaklaşık 48 trilyon lira) hibe kredi sağladı. Geri ödemesiz
kredi ile Pamukkale'yi Koruma Amaçlı İmar Planı'ndaki 11 proje tamamlanacaktı.
Pamukkale'de bulunan Antik Tiyatro'ya 250 metre uzaklıkta bulanan Ören
Mahallesi 1980 yılında 1. derecede SİT kapsamına alınmıştı. Altında büyük
bir antik kent bulunan ören yeri, köyün taşınmasının ardından kazı çalışmalarıyla
gün yüzüne çıkartılacaktı.
Mahalle için arazi
Denizli Valiliği, mahalleyi taşımak için Hazine arazisi arayışına girdi.
Dönemin Valisi Yusuf Ziya Göksu, vali yardımcılarından Musa Uçar başkanlığında
bir komisyon kurdu. Komisyon Ören Mahallesi'nde bulunan 30 hanenin Yeniköy
civarına taşınmasına karar verdi. Buna göre Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü,
evleri yaparak ailelere teslim edecekti.
Dedelerinden kalma toprakları bırakmak istemeyen köy halkı Valiliğin
bulduğu bölgeyi beğenmedi. Köyün en yaşlılarından olan Meryem Acar,
"Ben ölmeden bu topraklardan gitmem" diye ayak diretince diğer köylüler
de kendisine katıldı. Köy heyeti, Kültür Bakanlığı'nda ve Denizli Valiliği'nde
düzenlenen toplantılarda bir türlü ikna edileyemeyince proje ortada kaldı.
Bu arada Vali Yusuf Ziya Göksu İzmir'e, komisyon başkanı olan Vali Yardımcısı
Musa Uçar da Turhal'a kaymakam olarak atandı. Göksu'nun yerine gelen Vali Yazıcıoğlu
proje ile yakından ilgilendi. Göksu döneminde başlatılan çalışmaları sürdürdü.
Ancak o da Meryem Nine'nin inadını kıramadı. Vali Yazıcıoğlu'nun önce
hastalanarak rapor alması daha sonra da trafik kazası sonucu hayatını
kaybetmesi ve iki ay kadar yerine atama yapılmaması çalışmaları yavaşlattı.
Dünya Bankası yetkililerinin verdiği 2 yıllık süre dolunca kaynak da geri
çekildi.
Ören Muhtarı Efesoy, "Kimse atadan kalma yerlerini terketmek
istemedi" dedi.
Öldürseler gitmem
Doğup büyüdüğü toprakları bırakmayacağını söyleyen 79 yaşındaki
Meryem Acar, "Bu mahallede doğup büyüdüm ben. Bu mahalleden sadece
benim cenazemi götürürler. Dünyanın parasını verseler, ölürüm de evimi
vermem o adamlara.. Burası benim dedemden yadigar" diye konuştu. Osman Şahan
ise, bölgenin SİT alanı içine alınmasının hatalı olduğunu söyledi.
Dedelerinden kalma topraklarda hayat süren Ören Mahallesi sakinleri ise taşınmaya
bir türlü yanaşmıyor. Mahallenin 1980 yılında SİT alanı kapsamına alınmasıyla
büyük haksızlık yapıldığını belirten Köy Muhtarı Mehmet Efesoy,
"Yeniköy civarında bize tahsis ettikleri araziler çöplük sınırları
içerisinde. Biz yukarıdan bir bölge istedik. Ancak onu vermeye yanaşmadılar.
Geçen sene Dünya Bankası yetkilileri bölgede inceleme yaptı. Onlar da
arsaları beğenmedi. Çöplükte yaşamaya hiç kimse yanaşmadı" dedi.
Turizm ve Kültür Müdürü Mehmet Korkmaz, Ören Mahallesi'nde birçok
tarihi kalıntıya rastlandığını belirterek, köylülerin Pamukkale'ye büyük
haksızlık ettiğini söyledi.
Denizli Valisi Gazi Şimşek ise, konuyu detaylı inceleme fırsatı olmadığını
belirterek, "Böyle bir konu kesinlikle ortada kalmamalı" dedi.
Göksu: Yaşananlar üzücü
Şu anda İzmir Valisi olan Yusuf Ziya Göksu Pamukkale'de Ören Mahallesinin taşınma
sorununu çözmek ve krediyi kurtarmak için büyük çaba harcadıklarını
belirterek, "Kültür Bakanlığı Pamukkale için gerçekten çok önemli
bir kaynak sağlamıştı. Ancak işin sosyal boyutunun çözümlenmesini
istiyordu. Yani orada yaşayanların zarar görmeden kendi istekleri ile başka
bir yere taşınması gerekiyordu. Pamukkale'ye Ören mahallesine gidip
defalarca görüşme yaptım. Kendilerine çeşitli alternatifler sundum. Ancak
taşınma konusunda bir türlü ikna olmadılar. Yapacağımız turistik bir köye
yerleşmeyi bile kabul etmediler. Sonra İzmir'e tayin oldum. Merhum Recep Yazıcıoğlu
da çok uğraştı ama sonuç alamadan vefat etti. Böyle bir kaynağın kullanılamaması
çok üzücü" dedi.
Pamukkale'yi koruyacak 11 proje
-Tarihi SİT alanları da dahil, planın kapsamlı revizyonu,
-Doğa Yolu Projesi,
-Seyir Terasları Projesi,
-Kocaçukur Termal Havuzları Projesi,
-Kuşaklama ve Yağmur Suyu Drenaj Kanalları Projesi,
-Gezilebilir Yapan Traverten Alanları Oluşturulması Projesi,
-Mevcut Travertenlerde gezi ve seyir noktalarının oluşturulması projesi,
-Beyazlatma Kanalları Projesi ve Uygulamaları Revize projeleri,
-Kapatılan Asfalt Yoldaki Yapan Traverten Çanaklarının Revizesi Projesi,
-Kuzey ve Güney Kapıları'nın tamir edilmesi ve girişlerin yeniden düzenlenmesi
projesi,
-Tüm Pamukkale'nin genel peyzaj düzenlemesinin yapılması.
Yeni Asır
|
