|
Yanan tiyatro binaları yeniden yapılmalı
VENEDİK'teki La Fenice opera binası, yanışından yedi yıl sonra yeniden
açılmış.
Haberi International Herald Tribune'den (Tuesday, December 16, 2003) öğrendim.
Belediye Başkanı Paolo Costa, konserden önce şöyle konuşmuş:
‘‘Büyük Fenice binası yeniden İtalya'ya ve dünyaya geri
verildi.’’
İtalya Cumhurbaşkanı Carlo Azeglio Ciampi de açılış töreninde ve
konserinde, Avrupa aristokrasisi, tanınmış aileleri ve jet sosyetesi ile
birlikte yerini almış.
Türkiye'ye de gelmiş bulunan ünlü orkestra şefi Riccardo Muti de Fenice
Orkestra ve Korosu'nu yöneterek, Beethoven çaldırmış.
Bazı haberler beni ne kadar üzüyor, incitiyor.
Yangınlar; tiyatro ve opera binalarımızı elimizden alıyor, kül oluyor,
ondan sonra da yerine mimarlık tarihine kötü örnek diye gösterilecek
binalar yapılıyor.
Eski Ses Tiyatrosu, bugün Ferhan Şensoy Tiyatrosu'nun etkileyici mekánı
olarak, seyircileri ağırlıyor.
Elhamra Pasajı'nın içindeki metruk salon da yeniden eski haline dönmek için
çaba bekliyor.
ŞAN SİNEMASI ne güzel bir yapıydı, içinde nice konserler dinledim. Yandı
mı, yakıldı mı, kısır tartışmaları ile vakit geçirdik. Sonuç... Ne
zaman alındı ki şimdi alınsın.
Sanırım Surp Agop Vakfı'na ait olan bu bina, azınlık vakıflarına ait
hukuki engellerden ötürü bir türlü yapılamıyor.
Sanki Türkiye'de tiyatro, opera binası, konser salonu çokmuş gibi. Bir
eksik bizi rahatsız etmiyor.
Türk tiyatro tarihinde önemli bir yeri olan Dram Tiyatrosu da yandı ve o
da yapılmadı. Oysa nice iyi oyunlar bu sahnede sergilendi, nice büyük sanatçılar
bu sahnede en iyi icralarını gösterdi.
Localar, kırmızı kadife koltuklar, çocukluğumun tiyatro zevkinin belleğimde
yaşayan simgesidir.
Neden yeniden yapılmadı? Hiçbir açıklamayı kabul edemem. Binalarımıza,
kültürümüze, kültürel mekánlarımıza karşı neden bu kadar barbar, bu
kadar umursamaz, bu kadar duyarsız, bu kadar tarih bilincinden yoksun
davranabiliyoruz?
Leyla Gencer, Puccini'nin Tosca operasında söyleyecek diye kuyruğa girdiğimi
bana o bina hatırlatırdı.
Gene o binanın önünde, Bertold Brecht'in Sezuan'ın İyi İnsanı'nın
yasaklandığı gece, gazetecilerle, tiyatrocularla, edebiyatçılarla buluştuğum
geceyi nasıl unutabilirim.
Binaların tarihi vardır. Geçenlerde Beyoğlu Belediye Başkanı Kadir
Topbaş, orayı ihya etmek istediğinden söz etti. Koskoca TRT binasının çirkinliği
nasıl giderilecek? Hangi mimar bunu gözümüzün önünden silecek?
YANGIN yeri olmuş gibi bir tanımlama vardır. Bizim kültürümüzün yangın
yerleri bunlar.
Ne hazin, 1970'lerde Tepebaşı Dram Tiyatrosu, 1980'lerde Şan Sineması,
1990'larda Elhamra Tiyatrosu yandı.
Tiyatro tarihimizi yangınlardan izleyen tek milletiz.
Beyoğlu güzelleşiyor yargısı, bu binalar yapılmadıkça havada kalır.
Hürriyet - Doğan Hızlan
|
