|
Korumanın başkentinde
Tarihi Kentler Birliği'nin yerel seçimler öncesi son buluşması
Safranbolu'da yapıldı
Tarihi Kentler Birliği 'nin (TKB) 2003 yılı koruma ödüllerini verdiği
ulusal buluşması, ''kentsel korumanın 25. yılı'' nı da değerlendirmek
amacıyla 22-24 Ocak 2004 günlerinde Safranbolu 'da yapıldı...
Belediye Başkanı Nihat Cebeci 'nin; ''korumada sürekliliği sağlamak başarının
da önkoşulu...'' diyerek özetlediği bu deneyimin ''28 Mart 2004 sonrasına''
da ışık tutması gerektiğini ise TKB Başkanı ve Bursa Büyükşehir
Belediye Başkanı Erdoğan Bilenser özetle şöyle vurguladı: ''Belediyelerde
ve TKB'de yeni seçilecek yönetimlerle 4. yıla gireceğiz... Geçen 3 yılda
yaratılan kurumsal varlığımızla birlikte, ülke değerlerine sahip çıkan
bu ulusal coşkunun ve sivil toplum kuruluşlarıyla birliktelik ilkesinin
gelecek dönemde daha da güçleneceğinden eminiz...''
Yurt düzeyinden katılımla 500 kişilik ''Atasaray'' salonunun bile dar
geldiği buluşmada, Kaymakam İzzettin Küçük 'ün özetlediği deneyim; ''yaşatarak
koruma'' ilkesiydi. Aytekin Kuş 'un derlediği 1975-1980 dönemindeki ''ilk adımları''
kitaplaştırmasının yanı sıra tarihi konaklardaki pansiyonculuğu yaygınlaştıran
çalışmalarıyla da ''önceki meslektaşlarını'' izlediğini kanıtlıyordu...
Nitekim, ünlü ''Kaymakamlar Konağı'' nın da kazanılmasında imzası
olan işte o eski kaymakamlardan Muzaffer Ecemiş de ''Bizlerin çabaları da
artık tarih gibi koruma altına alınıyor..'' diyordu...
Karabük Milletvekili ve eski Belediye Başkanı Mehmet Ceylan da ülkemizdeki
temel imar politikasının artık; ''tarihsel mirasla birlikte yaşanılır şehirler
yaratmak'' olması gerektiğini belirtti...
Vali Cemalettin Sevim 'in Karabük ilini tanıtmasının ardından okunan
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer 'in mektubu ise toplantının ''en uzun alkışlanan''
mesajıydı. Türkiye'nin çağdaş dünyada ''uygarca'' yer alabilmesi için
TKB'yi ''örnek'' göstererek kutlayan Sezer; ''tarihsel kent dokusuna ve kültürel
değerlere sahip çıkmanın demokrasi bilincini de güçlendireceğini'' anımsatıyordu.
Buluşmadan 'kucaklaşma'ya
Mimarlar Odası Genel Başkanı Yücel Gürsel , TKB'nin koruma ödüllerine
''karar verici konumlarından'' ötürü 3 yıldır aday olmayan TKB Başkanı
ve encümen üyelerine, mimari mirasın yaşatılmasını kurumsallaştırdıkları
için ''mimarların teşekkür ödülünü'' sunarken dedi ki: ''TKB'nin bu buluşmaları
artık bir kucaklaşma... Tıpkı, Anadolu medeniyetlerinin de hep buluşarak
kucaklaşması gibi...''
Prof. Dr. Metin Sözen 'in ''Belleğini yitirmeyen toplumların yarınları
vardır'' diyerek başlattığı "25. yıl" oturumunda, Safranbolu için
''en birikimli belleklerden'' biri olan, 1970'li yılların ''efsanevi''
Belediye Başkanı Kızıltan Ulukavak şunları vurguladı; ''Doğruların çoğalmasını
engelleyen yanlışlar arasındaki, belediye gibi kamu kurumlarının tarihi
kent merkezini terk etmeleri, korumada söylemle uygulamanın çelişkisini oluşturdu...''
1989-92 yıllarının Safranbolu Kaymakamı ve Zonguldak Valisi Yavuz Erkmen
ise yerel çabalara kamusal desteğin önemine değinerek ''Halk kendi kimliği
için, devlet de ulus adına bir insanlık görevi olarak tarihsel mirası
birlikte korumalılar...'' dedi.
Yazarların anıları
Safranbolu'ya ait yazıları Aytekin Kuş'un kitabında da yer alan Oktay Akbal
'ın 1978'de yönettiği ''gerilimli tartışmayı'' anımsatması ise bugün için
bile çok anlamlıydı. ''Eski yapılar, öncelikle insanı da gözeterek yaşatılmalı...''
diyen Akbal, koruma karşıtlarının ''mağduriyet'' gerekçesini de
''devletin'' ortadan kaldırması gerektiğine dikkat çekti...
Aynı yıllarda ''sayısız'' makale yazan Zeynep Oral da örneğin, 1975'te
''İvedi bir kent müzesi gerek'' demesine rağmen bunun hâlâ gerçekleşmediğine
değinerek şunları söyledi: ''O yıllarda, betonarmenin konforuna
heveslenenlere, eski yapılardaki yaşam güzelliklerini anlatırdık... Aynı
öykünme bugün de varsa, betonun rantına olan tutsaklığın sürmesinden değil
midir?..''
İlk gün etkinlikleri, Prof. Dr. Oktay Belli , Prof. Dr. Coşkun Özdemir ve
Prof. Dr. Refik Duru 'nun da katıldıkları törenle 2003 ödülleri verilen
Yalvaç (aynı zamanda ''Metin Sözen Ödülü'' nü aldı), Mudurnu,
Safranbolu, Altındağ, Kuşadası ve Ürgüp belediyelerinin sunumları ile
TKB'nin yeni üyeleri Kuşadası ve Urla 'nın tanıtımlarının ardından,
Prof. Dr. Ruşen Keleş 'in tarihi mirasa karşı merkezi ve yerel sorumlulukları
irdeleyen genel değerlendirmesiyle tamamlandı.
Ertesi gün Mithat Kırayoğlu 'nun yönettiği, Selda Çelikyay 'ın sunduğu
ve belediye başkanlarının katıldıkları; ''Taraklı'dan Amasra'ya (Göynük-Mudurnu
- Safranbolu - Kdz. Ereğli - Bartın) Kültür Köprüsü'' oturumuyla başladı...
Hemen tüm evleri ''mimarlık mirası'' olarak tescillenen Yörük köyü
ziyaret edilerek, ''Türkmenlerin kent kültürü'' bir kez daha kutlandı...
Son gün ise Kardemir 'in ev sahipliğinde ve Mimarlar Odası Temsilcisi Mehtap
Başaran 'ın açılışını yaptığı ''Cumhuriyetin Kenti Karabük'' etkinliğiyle
gerçekleşen kent gezisi yapıldı...
Buluşmanın en ''disiplinli'' katılımcıları ise tüm oturumları
salondan ayrılmadan izleyen Prof. Dr. Cevat Geray ile Bolu Valisi M. Ali Türker
'di... Aynı günlerde İstanbul 'u alt eden ''kar felaketine'' rağmen Bolu Dağı
'nın ulaşıma ''her koşulda'' açık olduğunu müjdeleyen Vali Türker'in yüreklendirmesi
sayesinde de ''korumanın umutlu başkentinden'' yola çıktık, ''yağmanın
umutsuz metropolüne'' sağ salim ulaştık...
Cumhuriyet - Oktay Ekinci
|
