|
Türkiye Bilimler Akademisi TÜBA Kültür
Varlıklarının Belgelenmesi İçin Girişim Başlattı
Türkiye Bilimler Akademisi, kültür mirası yerel olarak yeterince değerlendirildiğinde,
o bölgeye ekonomik bir gelişme, zenginlik de sağlayabileceği düşüncesi
ile kültür varlıklarının nerede, ne sayıda ve ne durumda olduklarının
bilinmesi, belgelenmesi gerekliliğini öne sürdü. Bu nedenle Türkiye
Bilimler Akademisi, Kültür ve Turizm Bakanlığı işbirliğiyle 2001 yılında
yeni bir girişim başlattı. Bu girişim birbirine bağlı iki aşamalı olarak
öngörüldü.
İlk aşamada Türkiye'deki somut, kısmen de soyut olan kültür varlıklarının
ekolojik ortamları ya da doğal çevreleri kapsamında dökümünün yapılması,
diğer bir deyimle envanterlerinin çıkarılmasına karar verildi.Uzman bilim
insanları tarafından oluşturulan çeşitli ekiplerce arkeoloji, kırsal ve
kentsel mimarlık, tarih (epigrafi), sözlü tarih, etnografya, etnobotanik,
jeolojik miras ve arkeo-jeoloji alanlarındaki kültür varlıklarının
envanterlerinin çıkarılmasına deneysel olarak iki pilot bölgede başlandı.
Bu pilot bölgelerden biri Buldan (Denizli), diğeri ise Birecik-Suruç (Şanlıurfa)
oldu. Buldan'ın seçiminde bir sivil toplum kuruluşu olan "Buldan Doğal
Hayatı Koruma Derneği" son derece önemli bir rol oynadı.
Daha sonra TÜBA-TÜKSEK Türkiye Kültür Envanteri Projesi, alanlarında
uzman yeni ekiplerin katılımıyla Türkiye'nin çeşitli bölgelerine yayılma
sürecine girdi.
Türkiye Kültür Envanteri Projesi kapsamında envanteri çıkarılan bütün
kültür varlıklarının, ayrıca sanal ortamda, coğrafi bilgi sistemi temelli
bir Türkiye haritasına işlenmesine başlandı. Haritaya kültür varlıklarının
işlenmesi "Kültür-Kitap" başlıklı, özgün ve dünyada bu konuda
ilklerden birini oluşturan bir yazılım aracılığı ile yapılıyor.
İkinci aşama ise her yöreye özgü kültür mirasının ekonomik olarak değerlendirilmesi
şeklinde gerçekleşiyor. Buldan'da yukarıda sayılan tüm alanlarda kültür
mirasımıza ait envanterlerin çıkarılması, Türkiye Bilimler Akademisi'nin,
üniversitelerin, kamu ve sivil toplum kuruluşlarının, medyanın işbirliği
içinde, uzman bilim adamlarının son derece özverili çalışmalarıyla
tamamlanması sürüyor.
Bu aşamada Türkiye Bilimler Akademisi ilk kez kültür mirasına dayalı,
Buldan için özel bir ekonomik modelin oluşturulmasının zamanı geldiği kanısına
vardı. Ancak, böyle bir modelin gerçekleşmesi kültür mirasının öneminin
bilincindeki çeşitli birey ve kurumların yeterli kaynaklar yaratmasına bağlı.
Arkitera
|
