4 katrilyonluk fatura
Afetler sonrasında harcanan para ile 202 bin yeni konut yapılabilirdi
* Şantiyelerin yüzde 90'ında standartlara aykırı beton dökülüyor.
* Beton mukavemet değerleri, proje değerlerinden yüzde 40 az.
* İnşaatlarda kullanılan çelik hiç kontrol edilmiyor.
* Denetim faaliyetleri uygulamada hemen hemen hiç yapılmıyor.
İnşaat İşverenleri Sendikası'nın (İNTES) araştırması, kamuoyunda ''çürük''
olarak bilinen binaların Türkiye'ye maliyetinin ağır olduğunu ortaya koydu.
İNTES'in araştırmasına göre, afetler sonrasında yıkılan binalar ve bu
binaların ortaya çıkardığı mal-can kayıpları nedeniyle son 5 yılda 4
katrilyon 44 trilyon lira harcandı. Bu miktarla, 202 bin 200 konutun yapılabileceği
veya son 5 yılda afetler nedeniyle büyük hasar gören 600 bin konutun güçlendirilebileceği
hesaplanıyor.
İNTES tarafından hazırlanan raporda, plansız yerleşme ve yapılaşmaların
ortaya çıkardığı tehlikelere dikkat çekildi. 1999 yılından bu yana
sadece depremlerde 82 bin kişinin öldüğü, 600 bin konutun ise yıkıldığı
belirtilen raporda, afetler nedeniyle yapılan harcamaların 5 yıllık bilançosunun
ise 4 katrilyon lirayı aştığı vurgulandı. Raporda, bina yapımında gözlenen
eksiklikler ise şöyle sıralanıyor:
* Türkiye'de yapılan yerleşme ve yapılaşmalarda, yasal olarak yapılması
gereken denetim faaliyetleri uygulamada hemen hemen hiç yerine getirilmiyor.
* Bir yapı denetim firmasının denetlediği şantiyelerde yapılan
incelemelerde proje denetimi aşamasında dahi tasarım, hesap ve çizim hatalarının
olduğu belirlendi.
* Yapıların, yeni mezun olmuş mühendis ve mimarlar ile deneyimsiz
elemanlarca yapıldığı, uygulamanın ise ehliyetsiz ustalara kaldığı ve
yapıların hiç denetlenmediği görüldü.
* Şantiyelerin yüzde 90'ında yönetmelik ve standartlara aykırı beton dökülüyor,
beton mukavemet değerleri projedeki değerlerden yüzde 40 az oluyor, çelik
ise hiç kontrol edilmiyor.
* Araştırma ve son depremler, 3194 sayılı İmar Yasası ile yapıların
etkili olarak denetlenmesinin mümkün olmadığını, bu yasa gereği yapım işlerinde
rol alan yapım müteahhidi, teknik uygulama sorumlusu, yapı ustaları, inşaat
projelerini ve uygulamalarını denetlemekle sorumlu olan belediyelerle organize
sanayi müdürlüklerinin ve valiliklerin özellikle de uygulamayı hiç kontrol
etmediklerini ve denetleyemediklerini bir kez daha ortaya çıkardı.
Cumhuriyet
|