|
Yapı denetiminde kapsam genişliyor
 Konya’da
bir binanın çökmesiyle binaların sağlamlığı konusu yeniden gündeme
gelirken, Yapı denetim kanununda değişiklik öngören yeni yasa tasarısı
taslağına göre, halen 19 ili kapsayan ‘Yapı Denetim sistemi’, Türkiye
genelinde uygulanacak.
Başbakanlık’taki yasa taslağı uyarınca, daha önce
sadece deprem bölgesi olarak nitelendirilen Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir,
Bolu, Bursa, Çanakkale, Denizli, Düzce, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul,
İzmir Kocaeli, Sakarya, Tekirdağ ve Yalova’ın da aralarında bulunduğu 19
ilde uygulanan “yapı denetim sistemi”, yeni düzenlemeyle tüm illere yaygınlaştırılacak.
Taslak, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından, Türkiye’de
yerleşme ve yapılaşmaların hemen hemen İmar Kanunu ve yönetmeliklere hiç
uygun olmadığı, öngörülen düzenlemelerin de etkisiz ve yetersiz kaldığı
gerekçesiyle hazırlandı.
Gerekçede, şantiyelerin yüzde 90’ında standartlara aykırı beton döküldüğü,
beton mukavemet değerlerinin projede öngörülenden yüzde 40 daha az olduğu,
denetlenen projelerin de yüzde 91’inde tasarım, hesap ve çizim hatası
bulunduğu bildirildi. Bu nedenle hazırlanan “Yapı Denetim Kanun Taslağına
göre, müteahhidin sorumluluk süresi, yapı kullanma izin belgelerinin alındığı
tarihten başlamak üzere, yapının taşıyıcı sistemi için 15 yıl, diğer
kısımlar için de 3 yıl olacak. Yapılara “yapı sertifikası” zorunluluğu
gelecek ve sertifikasız yapılar kullanılamayacak.
Yapı denetim sistemi
Taslağa göre, kanun kapsamına giren her türlü yapı, proje hazırlama
safhasından itibaren “Yapı Denetim Kuruluşları” kanalıyla denetlenecek.
Denetim kuruluşları yapım işlerinde kullanılan yapı malzemelerinin ve
elemanlarının mevzuata uygunluğunu kontrol edecek ve gerekli deneylerle
sonucu belgeleyecek.
Denetimler sırasında kullanılan malzeme ve imalatın ilgili teknik şartnamelere
ve standartlara aykırılığı belirlendiğinde, bunları reddetmek ve durumu
ilgili idareye raporlamakla da görevlendirilen yapı denetim kuruluşları, iş
yerinde iş güvenliği ve işçi sağlığı konusunda gerekli tedbirlerin alınmasını
da gözleyecek.
Zemin, malzeme ve imalata ilişkin deneyleri, mevzuat çerçevesinde faaliyet
gösteren laboratuvarlarda yaptıracak olan kuruluşlar, yapı müteahhidinin
mali sorumluluk ve tam risk sigortasını yaptırmasını da sağlayacak. Mali
sorumluluk sigortası ile yapının taşıyıcı sisteminde meydana gelebilecek
yapı hasarlarından kaynaklanan zararların telafisi amaçlanacak.
Bu kuruluşlar ile denetçi mimar ve mühendisleri, denetimleri altında inşa
edilen yapıların Kanun ve kurallara aykırı, eksik, hatalı ve kusurlu yapılmasından
ve bunlar nedeniyle ortaya çıkan her türlü hasardan dolayı hukuki ve cezai
sorumluluğa haiz olacak.
Müteahhitlerin görev ve sorumlulukları
Yapı müteahhitlerinin görev ve sorumluluklarını da düzenleyen tasarı çerçevesinde,
bir parselde bağımsız bir bölümden ibaret olan, halka açık olmayan ve
konut olarak kullanılacak yapılar hariç, bütün yapıların yapı müteahhitleri
tarafından inşa edilmesi zorunlu olacak.
Kooperatif tüzel kişilikleri adına yapılan her türlü yapının inşasını
da yapı müteahhitleri üstlenecek. Yapı müteahhidi, yapı yerinde her türlü
güvenlik tedbirini alacak ya da aldıracak. İnşaatta kullandığı her türlü
malzemenin güvenli, sağlığa, ilgili standartlara ve mevzuata uygun olmasından
da sorumlu olacak. Kullandığı malzemenin ilgili standart belgesini yapı
denetim kuruluşu ve ilgili idareye verme yükümlülüğü de bulunan yapı müteahhidi,
yapım işini mutlaka şantiye şefi gözetiminde gerçekleştirecek.
Yapı sertifikası
Yeni düzenlemeye göre, denetimi gerçekleştirilerek inşa edilen yapılar için
‘Yapı sertifikası’ düzenlenecek. Yapı kullanma izin belgesi olmayan ve
sertifika verilmeyen yapılar kullanılamayacak. Yapı denetim kuruluşu, yapı
kullanma izni alındıktan sonra sorumluluk süresi içinde yapıda meydana
gelebilecek hasarları 30 gün içinde gidermek ve doğan zararları cari
fiyatlarla yapı sahibine derhal ödemek zorunda olacak.
NTVMSNBC
|
