|
Mimarın Mektubu
''Tarihiyle'' de gururlandığımız kulüplerimizden BJK'yi yönetenler,
kendilerine ''emanet'' edilen İnönü Stadyumu 'na çelik kafeslerden kaçak örtüler
yaptıkları için eleştiriden çok övgü aldılar...
Kimi köşe yazarları, mimarları Vietti Violi, Şinasi Şahingiray ve Fazıl
Aysu olan, Vali Lütfü Kırdar zamanında inşa edilen ve açılışı da 19
Mayıs 1947'de yapılan, Cumhuriyet döneminin İstanbul'a bu ''zarif'' armağanını
''tarihsel'' saymadıkları için, bu ''uygarlık suçunu'' savunabildiler...
Oysa BJK, hem hukuka uyup hem de bu ülkenin binlerce yıllık geçmişine
imza atan ''mimarlık kültürüne'' saygılı davransaydı, ''mühürlenme'' ayıbını
yaşamaz, İnönü Stadı'nın sıradan kullanıcısı değil, ''koruyucusu''
olduğunu da kanıtlayabilirdi...
Nitekim, mimar Fazıl Aysu da ''müelliflik'' hakkında BJK'ye bir mektup gönderdi.
Mimarlar Odası'nca da yayımlanan bu mektup benzer durumlarda ''hangi
olgunlukta davranılması gerektiğini'' öğrettiği için, köşemize sığabildiği
kadarını konuya ilgi duyan herkesin bilgisine sunuyorum:
''Beşiktaş Jimnastik ve Spor Kulübü Derneği'ne,
Kiracısı bulunduğunuz İnönü Stadyumu'nda, binanın görünüşünü ve
estetiğini bozacak bazı tasarruflarda bulunmaktasınız. Tarihi bir bölge
olarak kabul edilen bu yörede yapılacak her türlü imalatın Anıtlar
Kurulu'ndan ve bina ile ilgili tasarrufların da binanın müellifi olmam
nedeniyle benden muvafakat alınmasıyla mümkündür. Bu konu ve hak, geçenlerde
görüştüğümüz bir kısım idare heyeti üyelerinizle de konuşulmuştu.
Hal böyle iken kulüp, stadın Maçka tarafındaki kapalı tribünün üzerini
kapamak için hiçbir makamdan ve mal sahibi olan Hazine'den izin almadan
imalata başlamıştır. Durum, Anıtlar Kurulu'na ve İmar Müdürlüğü'ne
bildirilerek imalatın durdurulması istenmiştir.
Bu binanın projesinin yapılması bizlere verildiği zaman Belediye, yapılacak
binanın yöreyle uygun olmasını ve endüstriyel bir görünüşte olmamasını
şart koşmuştu. Ve bu maksatla binanın şekli ve malzemesi çevreye uydurulmuş
ve bilhassa meydan cephesinde yüksek tribünler yapılmaması tarafımızdan
tasarlanmıştı. Halbuki yapılması istenen imalat, demirden ve çok çirkin
şekilde tasarlanmıştır. Yapılması halinde burasını bir salaş haline
getirecek ve İstanbul'un ve o zamanki mimari üslubunun güzel bir örneği
olan binayı ve yöreyi mahvedecektir.
Bu nedenle yapılan imalatın derhal durdurulmasını ve devamı halinde
hukuki yollara başvurulacağını bildiririm.
Ayrıca gazete ve televizyonlarda baharda binanın seyirci kapasitesini artırmak
maksadıyla ilave tribünler yapılacağı ilan edilmiştir. Bu konuda bilgim dışında
herhangi bir imalata geçilmemesini ve bu konuda tarafımdan gereken önlemin şimdiden
alındığını bildiririm.
Beşiktaş Kulübü binada kiracı olarak bulunmaktadır. Bu, binaya istediği
gibi tasarruf hakkını vermez. Binaya koyduğunuz reklam panoları kaldırtılmıştır.
Fakat bunların konulmasında bilhassa taş kaplamalarda yapılan tahribat
maalesef kalmıştır. Binanın çatısı yapılırken üzerine ancak tamirat için
çıkabilecek kişilerin ağırlığına göre bir hesap yapılmıştır.
Halbuki idare, bu çatıya lüzumsuz yük yüklemektedir. Hesapsız bu yükler
saçağın zedelenmesine ve çatlamasına sebebiyet verebilir. Stat müdürüne
gereken bilginin verilerek muhtemel bir tehlikenin önlenmesini rica ederim.
Yine stat müdürlüğü, bilgisizce stadın mimarisini değiştirecek
tasarruflarda bulunmakta, istediği yerlerin rengini değiştirmekte ve binanın
görünümüne gölge düşüren amblemler koyarak mimari literatüre geçmiş
bir binayı mahalle stadı haline getirmektedir. Bunun önlenmesini bilhassa
rica eder ve binada yapılacak dış görünümü etkileyecek işler için
benden yardım istenmesini ve bunu parasız yerine getireceğimi hatırlatırım.
Memlekete mal olmuş koskoca Beşiktaş camiası önünde kulübün sırf
daha fazla para kazanmak için giriştiği bu teşebbüslerden binanın ve
eserimin güzelliğini sağlayabilmek için giriştiğim bu mücadeleden ancak
sizlerin sağduyu ile hareket etmenizle netice alabilirim. Türkiye'de hâkimler
de olduğu sürece eserimi kurtarmaya çalışacağım...''
Bakalım BJK'den Aysu'ya nasıl yanıt verilecek? Bekliyoruz?
Cumhuriyet - Oktay Ekinci
|
