|
Malzemeden çalan müteahhit para
cezasıyla kurtulamayacak
Konya’da Zümrüt Apartmanı’nın çökmesiyle yeniden gündeme gelen yapı
denetimindeki yetki kargaşası, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nı
harekete geçirdi. 92 kişinin ölümüne yol açan facianın ardından
Bolu-Abant ve Ankara-Kızılcahamam’da bir araya gelen bakanlık yetkilileri,
İmar ve Şehirleşme Yasa Taslağı hazırladı. Taslakta, ruhsatsız ya da
standartlara aykırı inşa edildiği tespit edilen yapıların sorumluları için
50 trilyona kadar para cezasının yanı sıra hapis cezası da öngörülüyor.
Hapis cezaları kesinlikle paraya çevrilemeyecek. Taslağa göre, yapıların
denetim yetkisi belediyelerin elinden alınarak Bayındırlık Bakanlığı ile
valiliklere verilecek. İmar planı onaylama yetkisine sahip olmak isteyen
belediyeler, şehir planlamacısı, inşaat mühendisi, mimar, harita ve
kadastro mühendisi gibi teknik elemanlardan en az birer kişiyi istihdam etmek
zorunda. Aksi halde belediyelerin imar planını onaylama yetkisi valiliklere
devredilecek. İmar planına aykırı inşa edildiği tespit edilen yapılar için
kolektif bir sorumluluk öngörülüyor. Buna göre müteahhit, belediyenin
ruhsat veren birimi, ruhsat veren idareci, şantiye şefi, yapının sahibi
sorumlu tutulacak. Bu sorumlulular için, 50 trilyona kadar para cezasının yanı
sıra hapis cezası da öngörülüyor.
Yürürlükte olan İmar Yasası çerçevesinde sorumlulara ‘görevi
ihmal’ kapsamında hapis cezası öngörülüyor; ancak bu durum para cezasına
çevrilebiliyordu. Taslakta hapis kesin hükme bağlanıyor. Taslakta ayrıca, müteahhit
tarafından mühendis ve mimarın istihdam edilmesi zorunlu hale getirilirken, müteahhitten
iş bitirme ve teminat belgeleri önceden alınacak. Taslakta, İmar
Kanunu’nun 18. maddesinde önemli değişikliğe gidiliyor. Yürürlükteki
kanun maddesine göre, “Belediyeler veya valiliklerce düzenlemeye tabi
tutulan arazi ve arsaların dağıtımı sırasında bunların yüzölçümlerinden
yeteri kadar saha, düzenleme dolayısıyla meydana gelen değer artışları
karşılığında ‘düzenleme ortaklık payı’ olarak düşülebilir. Ancak,
bu maddeye göre alınacak düzenleme ortaklık payları, düzenlemeye tabi
tutulan arazi ve arsaların düzenlenmeden önceki yüzölçümlerinin yüzde
otuz beşini geçemez.” hükmü yer alıyordu. Yeni taslakta ‘geçemez’ hükmü
önce yüzde 40’a daha sonra da yüzde 45’e çıkarıldı. Taslakla
getirilen yeni düzenlemeler şöyle:
Koruma altına alınan tarihî binalarda oturanların yüksek maliyetli olan
bakım ve onarımı sağlayabilmesi için yapı koruma teşvik primi uygulamasına
geçilecek.
Ortaklık payı oranı 45’e çıkarılacak. Büyük kamu binaları ruhsata
bağlanacak.
Köylü nüfusuna ait ve ve köyde sürekli oturacaklar tarafından yapılacak
konut, tarım ve hayvancılık yapılarında mali külfeti azaltıcı tedbirlere
alınırken, bölgeler arasındaki gelişmişlik düzeyi farkı baz alınacak.
Zaman - Selim Kuvel
|
