Yerli de kaçıyor yabancı da
Türkiye'den kaçan sermaye miktarı 5 milyar dolar. Türklerin
yatırım yaptığı yerler arasında Virjin Adaları, Kazakistan, Malta,
Romanya gibi ülkeler de bulunuyor.
Hükümet, yabancı yatırımcıyı Türkiye'ye çekmek için zirveler düzenlerken
yerli yatırımcı ülkeyi terk ediyor. ATO'nun araştırmasına göre, son yıllarda
toplam 1222 firma yurtdışında yatırım yaptı.
Bu firmaların toplam yatırım tutarı 5 milyar doları buldu. Türk yatırımcıların
ilgi gösterdiği yerler arasında, Bulgaristan, Macaristan. Malta, Romanya,
Kazakistan gibi ülkeler de bulunuyor.
ATO'nun yaptığı araştırmada, yerli yatırımcıların girdi
maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle Türkiye'yi terk ettiği belirtiliyor. Araştırmada,
şu rakamlara yer veriliyor:
60 Türk firması Hollanda'da 1 milyar 966 milyon dolarlık, 118 Türk firması
Almanya'da 535 milyon dolarlık, 57 Türk firması İngiltere'de 520 milyon
dolarlık yatırım yaptı. 57 firma ABD'ye, 5 firma Virjin Adaları'na, 96
firma KKTC'ye, 18 firma İrlanda'ya, 10 firma Malta'ya, 17 firma İngiltere'ye,
34 firma İsviçre'ye; 27 firma da Fransa'ya yatırım yapma yolunu seçti.
Türk yatırımcılar, uygun vergi ve yatırım imkânları sağlayan Balkan
ülkelerinde de ciddi yatırımlar yaptı. Şişe-Cam, Işıklar Holding, Süzer
Holding, Hayat Holding, Metro Turizm Bulgaristan'a; Borova Yapı Endüstri ve
THY Bosna Hersek'e; Anadolu Grubu, Fiba Holding, Bayraktar Holding, Aydın İnşaat
da Romanya'ya yatırım yapan şirketler arasında yer aldı.
Türkiye'den 1988-2003 yılları arasında çıkan 5 milyar dolarlık yerli
sermaye; eski Doğu Bloku ülkelerine gitti. Bulgaristan, Romanya, Macaristan,
Çek Cumhuriyeti ve Polonya'da 20 bine yakın Türk şirketi faaliyet gösteriyor.
Türk şirketlerinin, bugüne kadar yatırım yaptığı ülke sayısı 75
olarak belirlendi. Sadece Almanya'daki Türk firmalarının yatırım tutarı
6.8 milyar Euro olarak biliniyor.
Yerli sermayenin Türkiye'den kaçışında sadece yasal yollar da kullanılmıyor.
Buna göre, bazı firmalar düşük faturalandırılmış ihracatla; yurtdışına
satış yapıyor. Böylece, ihracatçı daha az vergi ödüyor ve kârının bir
kısmını yurtdışına bırakıyor.
Yüksek faturalandırılmış girdiler ile ithalat yapan firmalar da
maliyetlerini yüksek gösteriyor. İçeride bu şirketlerin kârları düşerken
kazançlarının bir kısmı yurtdışında kalıyor.
Cumhuriyet - Hacer Boyacıoğlu
|