Turizm yatırımlarında yeni hamle
Ekonomik, sosyal ve kültürel yönleriyle turizm, Dünya'da
ve Türkiye'de, önemli sektörlerin başında geliyor.
'Bacasız fabrika' olarak adlandırılan turizm, Türkiye'nin ihracattan
sonraki ikinci döviz kaynağı. 30 yıl önce 50 milyon dolar olan turizm
gelirimiz, bugün 12 milyar dolar civarında... 1980'de 56 bin olan turizm işletme
belgeli yatak sayısı, bugün 500 bine yaklaşmış durumda...
Turizmle ilgili her yatırımda; istihdam yaratılıyor, devlet gelir ve
kurumlar vergisi, KDV, işçilerden stopaj ve SSK prim geliri elde ediyor. Ayrıca
ülkeye döviz giriyor ve yörede ekonomik anlamda, büyük bir canlılık doğuyor.
Görüldüğü gibi, turizm yatırımları Türkiye için her açıdan son
derece önemli...
Arazi Tahsisi
Turizm yatırımları konusunda, son olarak 2634 sayılı Turizmi Teşvik
Kanunu]'nda bazı değişiklikler yapıldı. Yeni düzenleme ile yabancı yatırımcılar
başta olmak üzere, turizm konusunda uzman yatırımcılar ve kuruluşların, Türkiye'de
yatırım yapmaya özendirildiğini farkediyoruz.
Girişimcilerin nitelikleri bakımından getirilen yeni kriterlere göre; yatırımcının
Bakanlığa vereceği belgelere göre taahhüt edilen yatırımı gerçekleştirebileceği
yönünde oluşacak kanaat, anılan büyüklükte yatırımın gerçekleştirilebilirliği
yönünde kapasitesi, birikimi ve geçmiş performansı gözönüne alınıyor.
Bunun yanısıra uluslararası piyasalardaki konumu ve deneyimi, turizm alanında
küresel marka, zincir işletme ve tur operatörlüğü sistemleri ile ilişkileri,
turizm işletmeciliği ve pazarlaması konularında ulusal ve uluslararası
deneyimleri ile turizm sektöründe başka yatırımlarının olup olmadığı
gibi hususlar da gözönüne alınarak değerlendirme yapılması amaçlanıyor.
Uygulama Sapmasın
Getirilen bu kriterler, son derece anlamlı ve doğru olan kriterler. Ancak,
olayın uygulaması da önemli. Bugüne kadar kamu arazisi tahsisi ile ilgili 23
uygulamada da, çeşitli aksaklıklar oldu. Örneğin, Bakanlıkça arazi
tahsisi yapılan firmalarla, yatırımı gerçekleştiren firmalar genelde farklı
olmuştur. Bu da Bakanlığın arazi tahsisleriyle ilgili firma seçiminde yanlış
yaklaşımlarını ortaya koyuyor. Bugüne kadar ki uygulamalarda, Bakanlıkça
ya hep aynı firmalar tercih edilerek sektörde tekelleşme yaratılmış ya da
sadece siyasi tercihler ön plana çıkartılmıştır.
Bugünlerde, Bakanlığın 24. kez arazi tahsisi duyurusu sözkonusu. Hükümetin
ve özellikle Maliye Bakanlığının uyguladığı ekonomik politikalar gereği,
yeni yapılacak arazi tahsislerinde gerçek anlamda altyapı yatırımlarına
katkıda bulunacak ve tahsisi alıp bitirebilecek mali yapısı güçlü
firmaların seçiminde titizlikle davranılması gerekiyor.
Aksi halde; hem kamu arazisi uzun yıllar atıl kalacak hem de kamu arazisi
üzerinden, çeşitli kişi ve kuruluşların rant sağlamasına neden
olunabilecek.
Firma seçiminde yapılması gereken, şeffaf bir şekilde, altyapıya katkı
sağlayacak firmaların açık artırma ile belirlenmesidir. Bu uygulama hem hükümeti
hem de turizm yatırımcılarını rahatlatacak. Aksi takdirde hem Bakanlık,
hem Hükümet, hem de yatırımcılar güç durumda kalacak. Bizden uyarması...
Hürriyet - Şükrü Kızılot
|