İz değil 'miras' bıraktılar
Önce "Surlarını" Yaşamla Buluşturdular
Görevlerini devreden Büyükşehir Belediye Başkanları'ndan Feridun Çelik,
Diyarbakır surlarını kuşatan 500 kaçak yapıyı yıkarak tarihle kenti
yeniden tanıştırdı (üstte, solda), yeniden aday olmayan Dr. Bekir Kumbul da
benzer şekilde işgal edilen Antalya surlarının önlerini açıp park yaparak
antik peyzajı ortaya çıkardı (üstte, sağda). Mudurnu'da ise Başkan Mehmet
Karakaşoğlu'nun önderliğinde tarihi konaklar turizme açılarak, tavukçuluğun
ekonomik krizi kültürel potansiyelle atlatıldı (solda)...
Yerel seçimlerden sonra göreve gelen kimi yeni başkanlar, geleneksel
''Enkaz devraldık'' söylemini yeğlerken, kimileri ise daha özenliler;
''Eksik hizmetler de tamamlanacak...''
Görevi devredenlerin tek ''huzur'' kaynakları ise çeşitli hizmetleriyle bıraktıkları
''izler''... Özellikle son yıllarda öne çıkan ve Tarihi Kentler Birliği
(TKB) üyeleri arasında hızla yaygınlaşan ''kültürel değerlerin korunmasına''
yönelik çalışmalara ise ''iz'' demek yeterli olmuyor...
Çünkü aynı değerler, aslında yüzlerce ve belki de binlerce yıl zaten
o kentlerde ''var'' lardı... TKB belediyelerinin yaptıkları ise onları
''geleceğe'' de taşıyarak, kentlerini daha uzun yıllar; ''kimlikli ve anılarını
unutmayan insanlarla'' birlikte yaşatmak...
Bu nedenle, tarihsel değerlere de yatırım yapılan kentlerin yeni belediye
başkanları, bir bakıma bu hizmetlerle eşsiz bir ''miras'' devralmış
oluyorlar..
Örneklerden bazıları
TKB üyesi olan 123 belediyedeki değişik ölçeklerde gerçekleştirilen kültürel
projelerin genel dökümü, ancak kapsamlı bir kitapta derlenebilir.
Bununla birlikte, kimi kentlerdeki öne çıkan çalışmaları da burada anımsamak
gerekiyor. İşte, 28 Mart 2004 seçimlerinde, kentlerine ''kimlik kazanımlarını''
armağan ederek görevlerini devreden bazı belediye başkanları ve bu çalışmalarından
özetler:
ANTAKYA: Başkan İris Şentürk, kentin inanç zenginliğini barındıran
dokusunu yaşatma projeleriyle uluslararası övgüler aldı...
ANTALYA: Büyükşehir Belediye Başkanı Bekir Kumbul, surları kente kazandıran
ve sivil mimari örnekleri yaşatan projelerini, ''aile tarihlerinin yazımı''
çalışmasıyla zenginleştirdi.
ALTINDAĞ: Başkan M. Ziya Kahraman 'la birlikte başlayan Samanpazarı ve
Kaleiçi bölgeleri kentsel koruma projeleri, Ankara 'nın başkent kimliğiyle
tarihini buluşturan önemli adımları oluşturdular.
AVANOS: Başkan Seyhan Duru, kentine ''meçhul usta'' anıtını da dikerek,
tarihsel mimariyi kutsayan bir kültürü kentle buluşturdu.
BURSA: Büyükşehir Belediye Başkanı Erdoğan Bilenser 'in kent kimliğine
yönelik en çok övündüğü proje, tarihi Adliye Binası'nın ''Kent Müzesi''
ne dönüştürülmesi oldu.
OSMANGAZİ: Başkan Hilmi Şensoy 'un Bursa 'ya armağanları arasında
''Irgandı Köprüsü'' nün yeniden yaşama karışması, kente bırakılan
mirasın en anlamlılarından biri.
Surlar işgalden 'temizlendi'
DİYARBAKIR: Büyükşehir Belediye Başkanı Feridun Çelik, eski sokakların
kurtarılmasının yanı sıra ünlü Diyarbakır Surları 'nı işgal eden 500
kaçak yapıyı da yıkarak tarihin kentle bütünleşmesine imzasını attı...
EDİRNE: Başkan Cengiz Varnatopu, kültür projeleri arasında ilk kez
tarihi bir belediye binası için ''100. yaş günü'' kutlamasıyla da geçmişe
saygılı kent yönetimi bilincini kalıcı kıldı...
KULA: Başkan Selim Aşkın 'ın başlattığı tarihi dokuyu yaşatma
projeleri, geleceğin ''kurtarılmış'' kenti için en önemli kazanımları
oldular.
MALATYA: Başkan Mehmet Çerçi 'nin kültürel çalışmaları arasında
Sinemalar Caddesi'ndeki ''5 Konaklar'' ın korunarak yaşatılması için de öğrenci
çalışmalarıyla süren önemli birikimler elde edildi.
MUDURNU: Başkan Mehmet Karakaşoğlu 'nun yöresel mimariyle ilgili öncelikleri,
kentin tavukçulukta yaşadığı ağır ekonomik krizini ''kültür
turizmiyle'' aşmasını sağladı...
ÖDEMİŞ: Başkan Mehmet Eriş 'in Kültür Bakanlığı'yla da işbiriliği
içinde başlattığı ''Tarihi Arastayı Yaşatma'' projesi, kent kimliğinin sürdürülmesini
sağlayacak...
TALAS: Başkan Orhan Say 'ın bir ''mimar'' olarak da önem verdiği tarihi
meydan düzenlemeleri ve restorasyonlar sonucunda Talas eski görkemini yeniden
anımsıyor.
VAN: Başkan Şehabettin Özarslaner 'in özellikle ''Urartu'' dönemi araştırmalarına
verdiği destek, bölgenin tarihsel geçmişiyle daha derinlikli buluşmalarına
katkıda bulunacak...
Antik kent artık günışığında
YALVAÇ: Başkan Tekin Bayram 'ın antik ''Pisidia Antiocheia'' yı gün
ışığına çıkarmasıyla birlikte kentin hemen tüm kültürel
zenginliklerinin korunması ve yaşatılması yönündeki proje ve uygulamaları,
Göller Bölgesi'ndeki eski uygarlık merkezini yeniden yaratmış oldu.
KALE-DEMRE: Belediye Başkanı Adnan Genç 'in, kentin hemşerisi St.
Nicholas (Noel Baba) ile de bütünleşen tarihsel kimlik projeleri, geleceğe dönük
en önemli kazanımlardı.
POLATLI: Belediye Başkanı Sami Çay, özelikle ''askeri'' bir bölgede
antik tarihin izlerini sürerek örnek çalışmalar gösterdi.
TİRE: Belediye Başkanı Tayfur Çiçek 'in bıraktığı miras arasında
tarihi dokunun kent yaşamıyla buluştuğu rekreasyon alanları geleceğin
kimlikli kentini hazırladı.
ŞAHİNBEY: Başkan Yaşar Ağyüz 'ün en anlamlı girişimi, Gaziantep 'e
TKB üyesi belediyeyi kazandırarak görevini devretmesi oldu.
KONAK: Başkan Erdal İzgi döneminin İzmir 'e en önemli armağanı, tarihi
Kemeraltı bölgesinin koruma amaçlı planlamasının DEÜ uzmanlarıyla
birlikte gerçekleştirilmesiydi.
GİRESUN: Başkan Hasan Y. Karaibrahim 'le TKB'ye üye olan bu kentin tarihi
dokusuyla ilgili çalışmalar da ilk kez aynı dönemde ivme kazanarak yerel gündemde
önem kazandı...
TKB'de görevlerine devam eden başkanlar, geçen dönem başlattıkları kültürel
projeleri elbette ki sürdürecekler. Yeni başkanların ise bütün bu
''birikimleri'' kucaklayarak ''sürekliliğe'' dönüştürmeleri, herkesin
ortak dileği...
Cumhuriyet - Oktay Ekinci
|