|
Otellerin açtığı kuyular,
Pamukkale’yi tehdit ediyor
Türkiye’nin önde gelen turizm merkezlerinden Pamukkale, travertenleri
besleyen termal kaynakları kaybetmeye başladı.
Bölgedeki otel ve moteller, müşterilerine sıcak su temin etmek için 100
jeotermal sondaj kuyusu açtı. Bu sebeple su kaynaklarının debisinde ani düşüş
yaşandı. Travertenleri besleyen kaynakların debisinin azalması,
Pamukkale’nin beyazlığını tehdit ediyor. Yerli ve yabancı turistlere ev
sahipliği yapan Pamukkale’de doğal denge bozulmaya yüz tuttu. Son 10 yılda
3 kilometrelik bir alanda açılan kuyular, Karahayıt jeotermal alanında su
basıncının düşmesine yol açtı. Plansız sondaj sebebiyle bazı kaynaklar
kurudu. Varlığını sürdüren tek kaynak olan Kızılleğen, sondajlardan alınan
sularla takviye ediliyor. Pamukkale termal kaynaklarının kuruması, kar beyazı
travertenlerin ölümü anlamına geliyor.
Karahayıt bölgesindeki termal kaynakların, uzun yıllar debi ve sıcaklıklarında
değişme olmadan aktığını belirten Pamukkale Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği
Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yahya Özpınar, bilinçsiz sondaj yapılmasının bölgeye
büyük zarar verdiğini kaydetti. 130 metre derine kadar inen kuyuların su
kaynaklarındaki besleme-boşalma dengesini bozduğunu anlatan Özpınar, şöyle
konuştu: “Otel ve motellerin, merkezî ısıtma sistemiyle müşterilerine sıcak
su vermesi gerekir. Karahayıt’taki aşırı su çekimi, Pamukkale sıcak
sularını tehdit etmektedir. Çünkü Pamukkale termal kaynaklarının
debisinin azalması veya kuruması, eşsiz kar beyazı Pamukkale
travertenlerinin sonu demektir. Oteller için merkezî ısıtma sistemi
kurulursa Pamukkale beyazı da korunmuş olur.”
15 Mayıs 1997 tarihinde Pamukkale Travertenlerini Beyazlatma Projesi’ni
uygulamaya koyan Kültür Bakanlığı, travertenlerin civarında bulunan
otellerin yıkılmasını sağlamıştı. Travertenlere giriş de yasaklanmıştı.
Uygulama sayesinde otel ve motellerin fosseptikleri, atıksular ve ziyaretçilerin
kullanımından doğan kirlilik en az seviyeye indi. Ancak bu sefer de kuyu
tehdidi ortaya çıktı. 100 kuyudan 99’unun kapatılmasını isteyen bilim
adamları, bir sondajdan elde edilecek termal suyun bütün otellere dağıtılabileceğini
vurguluyor. Denizli Turistik Otelciler ve İşletmeciler Derneği Başkanı Faik
Pişkin de merkezi ısıtma sistemiyle ilgili projenin tamamlandığını; ancak
bir türlü faaliyete geçirilemediğini söyledi.
Kaçak sondajları “yetki kargaşası”na bağlayan Pamukkale Belediye Başkanı
Osman Akkulak ise şu görüşleri dile getirdi: “Aynı fay hattından alınan
demiroksit mineralli sular Karahayıt’ta, kalsiyum karbonat mineralli sular
Pamukkale’de yüzeye çıkıyor. Termal suyun kuruma tehlikesi var. Acilen kaçak
sondajların kontrol altına alınması gerekir. Sondaj ruhsatı verilmesinde
belediye ile DSİ arasında yetki kargaşası söz konusu.”
Zaman - Mehmet Yatkın
|
