|
İstanbul Turizminde En İyi
/ En Kötü 10
İstanbul Dergisi Nisan sayısında, çevresine duyarlı,
yaşadığı kentle, turizmle ve çevresiyle ilgili kişilerin, İstanbul'daki
turizm uygulamaları, "En İyi 10" ve "En Kötü 10" şeklinde
sıralamasına yer veriyor. Bu kişilerden tamamen subjektif olarak,
izledikleri, algıladıkları doğrultuda kendi listeleri oluşturmaları
isteniyor. Temas kurulan kişilerden kimisi bu türden kalıp-listelere karşı
olduklarını söyleyerek reddederken, çoğunlukta liste oluşturma işini
kendine göre yorumlayarak farklı istatistikler ortaya koyuyor. Listelerin
fazla düzenlenmemiş ve standartlaşmamış düzeni şu şekilde sıralanıyor,
Faruk Pekin
En İyi 10
1. İstanbul Festivali (İstanbul'a tüm dünyayı taşıması nedeniyle.)
2. Fest Travel'ın "Adım Adım İstanbul" kültür gezileri (Kentin
ayrıntılı olarak tanınmasına, kent bilincinin oluşumuna ve İstanbul
sevgisine katkıları nedeniyle.)
3. Rahmi Koç Müzesi (Obje ve mekân değerlendirme.)
4. Osmanlı Bankası Müzesi (Yeni bir yaklaşım.)
5. İstiklal Caddesi (Son temizlikler ve canlanması açısından.)
6. Erguvanlar (İstanbul'da her bahar…)
7. Kanaat Lokantası (Kendi konusunda, yaşayan tarihi bir örneği oluşturmasından.)
8. İstanbul Arkeoloji Müzeleri Eski Şark Eserleri Bölümü son düzenlemeleri
("Demek ki yapılabiliyormuş"a örnek olmasından.)
9. Four Seasons Oteli
10. Çelik Gülersoy Vakfı İstanbul Kitaplığı
En Kötü 10
1. Süleymaniye'nin ahşap evleri (Yıkılıyor.)
2. Miniatürk ("İhya etme"nin Türkiye'ye has kötü örneklerinden.)
3. Binbirdirek Sarnıcı (Bir tarihi eserin berbat edilmesi.)
4. Ritz Carlton Oteli (Malum nedenlerle.)
5. Son Galata Köprüsü (Daha kötü bir şey olamaz.)
6. Amcazade Yalısı (Yıkılıyor.)
7. Piyer Loti (Çevre düzenlemesi açısından.)
8. Silivrikapı Hipojesi (Tahrip edildi.)
9. Polyeuktos Kilisesi'nin Durumu (Onarım bekliyor.)
10. Yedikule Hisarı (Onarım bekliyor.)
Şerif Yenen
En İyi 5
Metro ve metrodaki İznik çinileri (Modern yorumları iyi.)
Ayasofya Pansiyonları (Tüm turistler memnun ayrılıyor.)
Ihlamur Kasrı
Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi (Yaşayan bir müze, özel
sergiler düzenleniyor, çok çeşitli etkinlikler yapılıyor.)
Yıldız Parkı (İçindeki iyi düzenlenmiş iki tarihi köşk ve İstanbul'u
yansıtan bitki örtüsü ile.)
En Kötü 5
Sultanahmet Ramazan Şenlikleri (Her ramazanda görev duygusuyla tekrarlanıyor;
otantik bir şenlik olabilecekken, çok kötü sunuluyor.)
Park Otel ve Süzer Plaza, Ritz Carlton (Kent merkezinin dokusu, görünümü
yara aldı.)
Binbirdirek Sarnıcı (Bu kadar önemli bir tarihi mekân, ancak bu kadar kötü
kullanılabilir.)
Aksaray Meydanı (Güzelim tarihi cami, köprülerin, tuhaf Ülker Kingtop
kulesinin arasında kaybolup gitti.)
Taksiler ve taksicilik hizmeti (Özellikle havaalanı ve Ayasofya'nın arkasında
çalışanlar, turistleri kazıklayabilmenin yollarını arıyor.)
Doğan Kuban
En İyi 10
Boğaziçi topoğrafyası.
Boğaziçi yeşili.
Suriçi'nin Haliç silueti.
Surlar.
Beyoğlu.
Boğaz kıyıları.
İç deniz ulaşımı.
Eminönü'nden Beyazıt'a çarşı bölgesi.
Topkapı Sarayı.
Eski, büyük camiler.
En Kötü 10
1. Boğaz siluetini bozan her şey.
2. Boğaziçi'ni tahrip eden her şey.
3. Suriçi siluetini bozan her şey.
4. Çekirgeler gibi her yeri istila eden otomobiller.
5. Kara çarşaf.
6. Şalvar, sakal, takke.
7. Eski camilerin kötü ve çirkin yeni kopyaları.
8. Anonim büro ve apartman mimarisi.
9. Tarihi değeri olan yapılara çirkin modern ekler.
10. Çöp
Özgen Acar
En İyi 5
1. Çırağan Sarayı (Boğaz'ın geçmişteki yapısal güzelliğini canlandırdı.)
2. Armada Oteli (Restorasyonundaki başarının yanı sıra, geleneksel kültürü
bulunduğu çevre ve ortam içinde koruyup yaşatıyor.)
3. Beyoğlu (İnsanların ayak basmaya çekindikleri ortamdan çıkartılıp
yeniden
canlandırıldı.)
4. Üniversiteler (Üniversite sayısının artışı, kentte genç nüfusun
sanatsal,
kültürel dinamiğini de yaygınlaştırıyor.)
5. Atatürk Havaalanı Dış Hatlar Terminali (25 yıl önce Atina Havaalanı,
İstanbul'un önündeydi. Türkiye daha sonra bugün iç hatlar olarak kullanılan
terminali ile öne geçti. O da yetersiz kalınca, bugünkü başarılı
terminal hizmete girdi.
Yunanlar çeyrek yüzyıldır söyledikleri terminali Olimpiyatlar nedeniyle
yeni
tamamladılar.)
En Kötü 5
1. Bütün olarak İstanbul (Dünyanın üç imparatorluğa başkentlik yapmış
yegâne kentini, bugün
imparatorları bile tanıyamayacak ve bizlere kötü dua edeceklerdir.)
2. İstanbul Arkeoloji Müzesi (Dünyanın sayılı imparatorluk müzelerinden
biri
olan bu görkemli müzenin kapılarına çeşitli Kültür Bakanlarının
himayesinde
kilitler asıldı.)
3. Aya Sofya (Binbeşyüz yıllık, dünyanın sekizinci harikası Bayan Sofya'nın
yalnızca makyajı ile uğraşılıyor, romatizmaları tedavi edilmiyor.)
4. Surlar (Restorasyon uzmanlarınca onarıldığı söylenen bu yapıların son
durumu, Amerikan filmlerindeki dekorların bile gerisinde kalan bir
restorasyon cinayetinin işlendiğini kanıtlıyor.)
5. Taksim (Uygar ülkelerde kent alanları bir vurgulama, bir yönlendirme
yöresidir. Oysa başta Taksim olmak üzere İstanbul'un tüm alanlarında, anarşi
ve
kargaşadan başka bir şey yok.)
Korhan Gümüş
En İyi 10
(Dikkat ederseniz, burada yalnızca yapılması engellenen uygulamalar var. Gönül
isterdi ki, tersi olsun...)
1) 3. Köprü - Arnavutköy Semt Girişimi (Arnavutköylüler sorunu semt ölçeğinden
İstanbul'un bütününe taşıdılar; oluşan tepkiler nedeniyle Bayındırlık
ve İskân Bakanlığı geri adım attı.)
2) Cihangir Parkı'nın yapımı (Kırık dökük beton banklardan ibaret olan
eski parkın bugünkü yemyeşil parka dönüştürülmesi Cihangir Güzelleştirme
Derneği'nin de kuruluşuna vesile oldu.)
3) Cihangir Camii'nin kurtarılması (Cihangir Camii'nin önündeki ahşap köşk
yakılarak yerine iki yüksek apartman bloğu yapılmaya kalkışıldı. Koruma
kurulu tam izin vermişti ki, Cihangir Derneği anıt caminin önünün kapanmasına
itiraz etti. İdare Mahkemesi, yürütmeyi durdurma kararı, Danıştay gibi
zorlu süreçlerden sonra dava kazanıldı.)
4) Tünel Meydanı'nın kurtarılması (2001 yılında İstanbul metrosunun
Taksim-Yenikapı hattı Şişhane çıkışı için bir bağlantı yapılması düşünüldü.
Tam havalandırma yapısı ile birlikte en uygun yer olarak Tünel Meydanı öngörülmüştü
ki, durum fark edildi. Günlerce uğraşıldı, itirazlar dile getirildi, ve
metro girişinin başka bir yere yapılabileceği konusunda belediye yetkilileri
ikna edildi.)
5) Galata yıkımlarının engellenmesi (1987 yılında, zamanın belediye başkanı
Galata'da büyük çaplı bir yıkım yapmayı kafasına koydu. Büyükhendek
Caddesi'nde Kule dışındaki çoğu bina yıkılacak, yerine de turist otobüsleri
için otopark yapılacaktı. Galata şenliklerinin ilki o zaman düzenlendi.
Üç günlük etkinlik basında geniş yer tutunca belediye başkanı yıkımdan
vazgeçti.)
6) Altunizade Korusu'nun kurtarılması (Kıyısı köşesi inşaata açılarak
iyice küçülen, Altunizade'deki tarihi koru da bir "boş alan"
olarak inşaatlardan nasibini alıyordu. Semtte güçlü bir sivil inisiyatif
ortaya çıktı, muhtarlıkla işbirliği yaptı ve korunun bugünlere gelmesini
sağladı.)
7) Kuzguncuk Bostanı'nın kurtarılması (Sahibi öldükten sonra mirasçısı
yok diye Hazine'ye intikal eden Kuzguncuk Bostanı'na birileri göz dikti.
Bostanın bulunduğu yeşil alana kılıfına uydurmak üzere eğitim tesisi
yapma izni aldılar. Kuzguncuklular Derneği sıkı bir direnişle, bostana
girmeye çalışan dozeri püskürttü. Sonunda, yeşil alanın inşaata açılması
için imar izninin bulunmadığı ortaya çıktı.)
8) Susam Bar'ın kurtarılması (Beyoğlu SİT alanı ilan edildikten sonra yürürlükten
kaldırılan "normal" imar planında, manzara terası olarak yapılaşma
dışı tutulan bahçeye Koruma Kurulu 8 katlı inşaat izni verdi. Cihangir
Derneği uzun süre uğraşarak, kararı iptal ettirdi.)
9) Kuledibi Meydanı'nın kurtarılması (Kuledibi Meydanı ithal cilalı granit
taşlarla kaplatılmış, oraya buraya da tarihi çevre dekoru veren tuhaf inşaatlar
yapılmıştı. 1998 yılında akıllının biri bu granitleri kırıp döküp
ortasına asfalt döktürdü. İtirazlar üzerine belediye geri adım attı ve
savaş yerine çevirdiği meydanı tekrar eski haline getirdi.)
10) Taksim Cumhuriyet Anıtı'nın kurtarılması (2002 yılı Eylül ayında İstanbul
Büyükşehir Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü, anıtın ayrılmaz
bir parçası olan, Mongeri tarafından tasarlanmış parmaklıkları, yaptığı
bir ihale ile değiştirme kararı aldı. Tam arabesk tarzda ve insanlar oturmasın
diye uçları sivri döküm demirden yapılmış parmaklıklar yerleştiriliyordu
ki, durum fark edildi; çetin bir mücadele sonucu eski parmaklıklar yerine
konuldu, ancak parmaklıklar hâlâ onarılmadı.)
En Kötü 10
1) Galata Köprüsü (Eski Galata Köprüsü kolaylıkla taşıyıcı sistemi değiştirilerek
kullanılabilecekken, yerine bugünkü tasarım ucubesi geniş beton köprü yapıldı.)
2) Haliç yıkımları (1980'li yıllarda dönemin belediye başkanının giriştiği,
kent temizliği ile çöp temizliğini karıştıran bu uygulama ile İstanbul
birçok tarihi yapısını kaybetti.)
3) Eminönü Meydanı (Tarihi Eminönü Meydanı'na şehirlerarası bir kavşak
çözümünü reva gören belediye ve karayolları, geri dönüşü olmayan bir
tasarımla bu bölgenin bugünkü halini almasını sağladı.)
4) Feshane (Haliç yıkımlarından tesadüfen kurtulan tarihi Feshane binasının
ana dokuma salonu, daha sonra akıl almaz projelere kurban edildi.)
5) Balmumcu ve Levent Sanayi Kavşağı, Kurbağalıdere Katlı Kavşağı
(Kentsel çevre görünümünü tümden değiştiren, gereksiz kazılarla dünyanın
parasını çöpe atan Levent ve Balmumcu katlı kavşaklarından sonra,
belediye Kadıköy Kurbağalıdere'nin ağzına ahtapot gibi bir katlı kavşak
kondurmaya karar verdi. Yasadışı inşaat durdurulmasına rağmen, faaliyet
devam ediyor.)
6) Tarihi Yarımada'da metro vagonları ve peronlar (Metro ulaşımı için
tasarlanmış dev araçlardan zamanında "fazla alınmış olduğu"
fark edildi ve bu katarlar komik peronlara dönüştürülerek Tarihi Yarımada'nın
merkezinde kullanılmaya başlandı.)
7) Sütlüce Mezbahası (Tarihi mezbaha, Koruma Kurulu kararı olmadan bir
gecede yıkıldı, yerine üç misli büyüklükte ve Avrupa'nın en büyük kültür
merkezi olacağı iddia edilen bir inşaat yapılmaya başlandı.)
8) Surların yeniden inşası (Koruma adına dünyanın parası harcanarak,
surların yerine alelade bir duvardan farkı olmayan duvarlar inşa edildi.)
9) Metro kazısı ("Önce inşaat yap, araştırma arkadan gelsin" yöntemiyle
Tarihi Yarımada'nın merkezinde dünyanın parası harcanarak yapılan metro
hattı, ancak kazı işleri bittikten sonra tarihi eserlerin azizliğine takıldı.
Haliç geçişinin nasıl yapılacağı ancak şimdi kara kara düşünülüyor.)
10) Kızkulesi'nin yenilenmesi (Kızkulesi, 2000'li yıllara gelirken olağanüstü
bir turistik inşaat uygulamasına sahne oldu. "Tesis", yerleri
seramik kaplı, platformu büyütülmüş ve beşinci sınıf bir restorasyon
uygulamasına sahne olmuş bir restoran olarak faaliyette.)
Meral Tamer
En İyi 10
1. Boğaziçi (Kıyısıyla, yeşiliyle, tepelerinden bakışıyla, bir
yanının Asya diğerinin Avrupa kıtası oluşuyla, dünyada bir benzerinin
bulunmayışıyla.)
2. İKSV'nin düzenlediği klasik müzik ve film festivalleri
3. Four Seasons Oteli
4. Son haliyle Beyoğlu, İstiklal Caddesi
5. Karaköy'den Eminönü'ne bakıldığında, büyük camilerin damgasını
vurduğu
kent silueti
6. Topkapı Sarayı, Ayasofya
7. Sultanahmet Meydanı ve çevresi
8. Kapalıçarşı
9. Kız Kulesi
10. İstanbul Metrosu
En Kötü 10
1. Taksim'deki Ritz Carlton Oteli, Süzer Plaza
2. Taksim Meydanı düzenlemesi
3. Levent - 4. Levent arasındaki gökdelenler
4. Dış cephesi tümüyle koyu renk cam kaplı modern akıllı binalar
5. Eski camilerin kötü yeni kopyaları
6. Giderek çirkinleşen mimari, gecekondular, hayatımızı tehdit eden
binalar
7. Taksiler, özellikle turistleri kazıklayan taksicilik hizmeti
8. Trafiğin kilitlenmesi
9. Müziğe yatkın kulağı ve saat mefhumu olmayan müezzinlerden, günde 5
vakit, yarım saate yayılan detone ezanlar
10. Standartlaşmamış reklam panolarının yarattığı görüntü kirliliği
Arkitera
|
