'Kahramanlar'
direniyor!
Göztepe'deki Kahramanlar Apartmanı için deprem sonrası, 'Oturulamaz,
yeniden yapılmalı' raporu verildi. İki kat sahibi itiraz edince binaya
dokunulamadı. 12 aile kaderiyle baş başa...
Depremde hasar gören ve güçlendirilmesi veya yıkılıp yeniden yapılması
gereken binaların önündeki en büyük engel Kat Mülkiyeti Yasası. Yasaya göre,
bir binanın depreme karşı dayanıklı hale getirilebilmesi için kat
maliklerinin hepsinin onayı gerekiyor. Bir tanesi bile itiraz ettiği takdirde,
o yapıyla ilgili herhangi bir iyileştirme yapmak olanaksız. Afet İşleri
Genel Müdürlüğü verilerine göre, 1999'da, 17 Ağustos ve 12 Kasım'da
meydana gelen depremlerde İstanbul'da 41 bin 467 bina hasar gördü. Bunlardan
36 bin 45'i konut. Bu konutların 3 bin 73'ü yıkık ve ağır hasarlı, 15 bin
102'si orta hasarlı, 17 bin 870'i de az hasarlı olarak kayıtlara geçti.
Talep, ancak yüzde 2
Depremlerin ardından uzmanların raporları doğrultusunda hasarlı birçok
bina için güçlendirme yapılması istendiği halde, İstanbul'un 32 ilçe
belediyesine bu konuyla ilgili yapılan talep yüzde 2 civarında.
32 ilçe belediyesi, deprem sonrası kaç binanın yıkılması gerektiğinin
ya da kaçı için güçlendirme istendiğinin bilinmemesine karşın,
kendilerine yapılan başvuruların çok düşük olduğunu söyledi. 1999
depremlerinde hasar gören bina sayısıyla karşılaştırıldığında, başvurunun
ortalama yüzde 2 civarında olduğunu belirten belediyeler, bunun nedeninin ise
kent genelindeki binaların yaklaşık yüzde 70'inin iskân sorunu olmasına bağlıyor.
'Yıkılma tehlikesi var'
Göztepe'de, 1999'daki depremlerde hasar gören ve Yıldız Teknik Üniversitesi'nce
oturulamayacağı, yıkılarak yeniden yapılması gerektiği belirtilen dört
katlı bir binada da, iki mülk sahibi itiraz ettiği için, Kat Mülkiyeti
Yasası uyarınca hiçbir şey yapılamıyor. Kat Mülkiyeti Yasası ve iskân
sorunu nedeniyle depremde hasar gören kentteki birçok binada aynı sorunlar yaşanıyor.
Olası İstanbul depremi için hazırlanan Master Planı'nda değiştirilmesi
istenen yasal değişiklikler arasında Kat Mülkiyeti Yasası da bulunuyor.
Ancak henüz bu konuda bir adım atılmış değil.
Göztepe Tanzimat Sokak'taki Kahramanlar Apartmanı, depremlerden hasarlı çıktı.
Bina sakinlerinin başvurusu üzerine YTÜ'den üç uzman, inceleme yaparak 29
Şubat 2000'de bir rapor hazırladı. Raporda, depremleri az hasarla atlatan
binanın 35 yıllık olması ve kuyu üzerine yapılması nedeniyle korozyona
maruz kaldığı ve bodrumdaki kolon kiriş taşıyıcı sistemlerinde ciddi
sorunlar olduğu, olası depremde yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya
bulunduğu belirtilerek, binanın yıkılıp yeniden inşa edilmesi gerektiği
belirtildi. Ancak 12 daireli ve bahçesinde depo olarak kullanılan iki binası
daha bulunan apartman, mülk sahiplerinden ikisinin itirazı nedeniyle yıkılamadı.
Japon müteahhit istedi
Yıkım kararına itiraz eden kat sakinlerinden biri, İstanbul'da benzer
durumda binlerce bina olduğunu belirterek, "Allah hakkımızda hangisini
hayır ettiyse, o olur. Tamam, raporlar bina yıkılır, diyor ama, yeni bina
yapacak müteahhite güvenmem. Bunları da Türk müteahhitler yaptı. Japonlar
bu işin ilmini yapmış. Eğer Japon müteahhit yapacaksa binamı, itiraz
etmem" dedi. Bina sakinlerinden öğretim üyesi Vildan İyigüngör, bina
sakinlerinin tümünün olası bir ölümü beklediğini söyledi. İyigüngör,
"14 kişinin söz sahibi olduğu binada iki kişinin itirazı nedeniyle
sonuç alamıyoruz. Kat Mülkiyeti Yasası elimizi kolumuzu bağlıyor.
Meclis'te bekletilen bu yasa değişikliği, bir an önce yapılmalı" diye
yakındı.
Baş: 33 yasa bir an önce değiştirilmeli
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Zemin ve Deprem İnceleme Müdürü
Mahmut Baş, İstanbul için hazırlanan Deprem Master Planı'nda depreme yönelik
alınacak önlemler konusunda, başta Kat Mülkiyeti Yasası olmak üzere acilen
değiştirilmesi istenen 33 ayrı yasa maddesinin bulunduğunu söyledi.
2000 yılı bina sayım sonuçlarına göre İstanbul'da 900 bin bina bulunduğunu
belirten Baş, bunların yüzde 70'inde iskân sorunu olduğu için, depreme yönelik
hazırlık yapılamadığını söyledi. Beklenen büyük bir depremde İstanbul'da
50-60 bin binanın yıkılacağını dile getiren Baş, şunları söyledi:
'Tablo çok vahim'
"1999'da yaşanan şiddetli iki deprem sonunda İstanbul genelinde 41
bin 467 konut ve işyeri hasar gördü. Bunlardan 21 bin 817'sinin orta ve ağır
hasarlı olduğu saptandı. Ama ilçe belediyelerine bina güçlendirmesi için
yapılan başvurulara bakıldığında, oranı yüzde 2'yi bulmuyor. Bir de olası
depremde yıkılması beklenen bina sayısını da hesaba kattığınızda, karşımızdaki
tablo çok vahim. Bunda Kat Mülkiyeti Yasası'nın getirdiği sınırdan
ziyade, İstanbul'daki binaların yüzde 70'inin iskân sorunu olması etkili.
Biz gerekli çalışmayı yaptık, şimdi sıra Meclis'te. Meclis bir an önce
yasa değişikliklerini yapmalı."
Radikal - Ahmet Işık
|