|
Paolo Verzone
Meslektaşları ve Öğrencileri Tarafından İTÜ'de Anıldı
19 Nisan 2004 Pazartesi günü, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nde,
Türkiye'de mimarlık tarihi ve restorasyon eğitiminde bir öncü olarak kabul
edilen Paolo Verzone, geride bıraktığı eserleriyle ve akıllarda kalan
hikayeleriyle anıldı.
İstanbul İtalyan Kültür Merkezi'nin katkılarıyla gerçekleşen seminer,
İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekanı Ferhan Yürekli'nin
açılış konuşmasıyla başladı. Toplam iki oturumdan oluşan seminerin ilk
konuşmacısı Politecnico di Torino II. Mimarlık Fakültesi Dekanı Vera
Comoli'ydi. Comoli, Paolo Verzone'yi tarih ve restorasyon arakesitinde üniversite
eğitimi ile ele aldı. Çalışmalarının, üniversiteleri adına birçok
konuda ilkleri teşkil ettiğinden ve çizdiği bu başarılı portrenin birçok
kişiye ve alana öncülük ettiğinden bahsetti.
Koordinatörlüğünü Nur Akın'ın üstlendiği birinci oturumun ikinci
konuşmacısı Doğan Kuban oldu. Kuban, Verzone'yi tüm akademik başarılarının
da ötesinde çok iyi bir dost olarak tanımladı. Formal kimliğinin gölgesinde
kalan karakteristik özellikleriden bahsetti. Okumanın ve araştırmanın
kendisi için taşıdığı büyük öneme de değinen Kuban, efsane tasarımcının
kitaplara ve kataloglara olan tutkusunu belirtti. Konuşmacının önemle üzerinde
durduğu konulardan biri de Verzone'nin sürekli çalışmayı bir mutluluk
kaynağı olarak tanımlamasıydı. Kuban, konuşmasını öncü mimar Paolo
Verzone'nin dostluğuyla ve çalışkan kimliğiyle hayatına kattığı geniş
perspektifi şükranla anarak noktaladı.
Seminerin ilk oturumuna Politecnico di Torino Üniversitesi II. Mimarlık Fakültesi
Konut- Kent Bölümü Başkanı Costanza Roggero'nun konuşmasıyla devam
edildi. Roggero, Verzone'nin birçok akademisyence müthiş olarak tanımlanan
yeteneğinden ve Anadolu'nun antik yerleşimlerindeki İtalyan arkeoloji araştırmalarının
en önemli, aynı zamanda da en köklü kurumlarından olan Frigya Hierapolis
misyonuna olan katkılarından bahsetti. Öncü mimarın, mimarlık tarihi araştırmaları
konusundaki nesnel çalışma yönteminin geçerliliği ve güncelliği açısından
bir çalışma disiplini oluşturduğunu sözlerine ekledi.
Verzone'nin tarihi yapılandırma sürecinde izlediği üç bakış açısını,
"değişim", "varolanın korunması" ve "bunlara müdahale
edilmesi" olarak yorumladı. Kendisinin akademi hayatı boyunca yalnız
Avrupa dahilinde değil, uluslararası ölçekte düşündüğü ve sadece
mimari anlamda değil kültürel anlamda da donanımlı olmanın kendisi için
her zaman çok büyük bir anlam taşıdığını aktardı. Roggero, konuşmasına
halen üzerinde çalışmakta oldukları "web" projesinin tanıtımı
ile son verirken Verzone'nin çektiği fotoğraflar, yazdığı yazılar ve küçük
notlarından oluşan zengin arşivin çok yakında internette yayına açılacağı
haberini iletti.
İlk oturumun son konuşmacısı Afife Batur'du. Verzone'nin eski öğrencilerinden
olan Batur, Verzone'nin Teknik Üniversite bünyesindeki çalışmalarından
bahsetti. Kurul arşivinden edindiği belgelerin barkovizyon ekranına yansıtılarak
desteklendiği konuşmasında, Verzone'nin Teknik Üniversite'de temelini oluşturduğu
restorasyon uygulamalarından ve büyük bir özveriyle aşılamaya uğraştığı
çalışma disiplininden bahsetti. Batur, birçok arşiv niteliğindeki belgenin
birbiri ardına sıralandığı ve herkesin büyük bir ilgiyle takip ettiği
konuşmasını, Verzone'nin ilginç ve bir o kadar da özgün öğretilerine
duyduğu hayranlığı belirterek sonlandırdı.
İkinci oturum, koordinatör Afife Batur'un yönetiminde başladı. İstanbul
Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Restorasyon Anabilim Dalı Başkanı
Zeynep Ahunbay ikinci oturumun ilk konuşmacısıydı. Ahunbay, Verzone'yi tanıma
fırsatı bulamadığına ancak asistanlığını yaptığı Doğan Kuban'ın
anlattıkları ve incelediği ders notları ışığında Verzone öğretilerini
elinden geldiğince izlemeye çalıştığına değindi. Verzone'nin Teknik Üniversite'ye
bağışladığı zengin kütüphanenin önemini vurguladı ve gerek geride bıraktığı
kitaplar gerekse de aşıladığı disiplin aracılığıyla aktarmış olduğu
bilimsel ve kültürel mirasın bugün bile hala önemini tüm tazeliğiyle
koruduğunu sözlerine ekledi. Ahunbay, Verzone'nin birnevi temellerini attığı
restorasyon çalışmalarının bugün geldiği aşamaları, Teknik Üniversite
bünyesinde irdeledi ve örnek görsellerle konuşmasını güçlendirdi.
İkinci oturum Politecnico di Torino II. Mimarlık Fakültesi
akademisyenlerinden Donatella Ronchetta'nın konuşmasıyla devam etti.
Ronchetta, Verzone'nin üniversite bünyesinde öncülüğünü ettiği çalışmaları
Verzone konseptinin eskimezliği bakış açısıyla aktardı. 1957'de İtalyan
arkeoloji misyonunun başlaması ve Verzone'nin buna öncülük etmesi konularına
değinen Ronchetto, Hierapolis gibi bir ören yerinde birlikte yürüttükleri rölevelerden
de bahsetti. Birbirini izleyen farklı zamanlarda yürüttükleri arkeolojik
kampanyalardan aşama aşama bahseden Ronchetta, ilk kampanyanın 1957 yılında
gerçekleştiğini ve bu aşamada yerin dokusu ve şehir mobilyaları konularında
araştırmalarının olduğunu aktardı. Daha hassas araştırmaların 60'lı yıllarda
yapılmasıyla dört odalı timülüslerin, beşik tonozlu anastozlarının varlığına
ulaştıklarını sözlerine ekleyerek bulunan bu timülüsün taşıdığı
karakteristik özellikler bakımından diğer tüm timülüs türleri için
ortak varsayımlar taşıdığının da altını çizdi. 2000'li yıllarda , bu
çalışmaların yoğunlaşmasıyla ve detaylandırılmasıyla gelinen noktaları
görsellerle destekleyerek anlattı.
Paolo Verzone'nin eserlerinin ve bazı fotoğraflarının sergilendiği İTÜ
Taşkışla Kampüsü 19-30 Nisan tarihleri arasında katılımcılarla buluşmaya
devam edecek.
Arkitera - Elif Aksüt
|
