|
Kale
Kalıp, 200 milyar dolarlık uçak projesinde
ABD Hava Kuvvetleri Ortak Saldırı Uçağı (Joint Strike Fighter -JSF)
Projesi’nden 65 milyon dolarlık ihale alan Kale Kalıp, 200 milyar dolarlık
Proje’nin lideri Lockheed Martin’in de ABD dışındaki iki Star Suplier’ından
biri olmayı başardı. Kalıp, uçakların açılıp kapanan tüm kapak
sistemlerinin tasarım, üretim ve uygulamasını yapacak.
TÜRK savunma sanayisinin başarılı şirketlerinden Kale Kalıp Makina ve
Kalıp Sanayi A.Ş. (Kale Kalıp), ABD Hava Kuvvetleri Ortak Saldırı Uçağı
(Joint Strike Fighter -JSF) Projesi’nden 65 milyon dolarlık ihale aldı. Şu
anda 200 milyar dolarlık hacmiyle dünyanın en büyük savunma sanayi projesi
olarak bilinen projeye, 9 ABD müttefiki de katılıyor.
Proje’nin lideri Lockheed Martin’in, ABD dışındaki iki Star Suplier’ından
biri olmayı da başaran Kale Kalıp, uçakların açılıp kapanan kapak
sistemlerinin tasarım, üretim ve uygulamasını yapacak. Kale Kalıp, bomba ve
mühimmat kapakları için de 90 milyon dolarlık ihaleye teklif verdi. Ayrıca
uçağın gövde parçalarından bazılarının üretimine de talip olan Kale
Kalıp’ın projedeki iş hacmi 300 milyon dolara kadar çıkabilecek. Kale
Grubu Şirketleri Teknik ve Kimya Grubu Başkanı Osman Okyay dev projede aldıkları
işle ilgili olarak şu bilgileri verdi:
‘Kale Kalıp, Türk olarak bu projede ilk işi almış oldu. İhalesini
kazandığımız iş 65 milyon dolarlık bir iş. Uçağın tüm açılır kapanır
mekanizmalarını ‘Sytem Design and Development’ bazında aldık. Yani
sadece parça üretimi bazında değil, komple çalışan mekanizmayı tasarlayıp
imal etmek ve uygulamak şeklinde bütün bir proje ortağıyız. Bu kapak
sistemi, uçağın en önemli özelliği olan radara yakalanmama özelliği için
çok önemli. Eğer kapak/ zemin farkı oluşursa radara yakalanmama özelliği
kaybolabiliyor. Gövde parçaları işi de aldık. 3 gövde parçasının proje
boyunca imalatını biz üstlendik ama o küçük iş, Sadece referans
olacak.’
Star suplier olduk
Kale Grubu Şirketleri Teknik ve Kimya Grubu Başkanı Osman Okyay, proje ve
proje lideri Lockheed Martin’in diğer projelerinde de 1998’den beri iş aldıklarını
belirterek, ‘Lockheed Martin Corparation’a Star Suplier olduk. Bu dünya
savunma sanayisinin en büyük şirketinin en değerli tedarikçileri arasına
girmek anlamına geliyor. ABD dışında iki şirket Star Suplier. Biri İngiltere’de
diğeri de biziz’ dedi. Lockheed Martin’in cirosunun 30 milyar dolar civarında
olduğunu hatırlatan Osman Okyay şöyle konuştu:
‘Lockheed Martin’in son işi Ortak Saldırı Uçağı Projesi. Bu proje
Amerikan Hava Kuvvetleri’nde F-16 ve A-10, Deniz Kuvvetleri’nde F-14 ve
F-18, Deniz Piyadeleri ve İngiliz Kraliyet Donanması’nda ise dikine inip
kalkabilen Harrier uçaklarının yerini alacak. 2007’den itibaren üretimine
başlanacak, 3.000 uçaklık bir proje. Projede uçak alımının müttefiklerin
katılımıyla 6.000’e çıkması bekleniyor bu gerçekleşirse toplam 400
milyar dolarlık bir projeye dönüşecek.’
Kale Kalıp ne yapıyor
1969’da Türk Sanayiinin ihtiyaç duyduğu çeşitli makina ve kalıp imatını
gerçekleştirmek üzere kurulan Kale Kalıp Makina ve Kalıp Sanayi A.Ş. üç
ana konuda üretim yapıyor.
Savunma Sanayi alanında Türk Silahlı Kuvvetleri ve dost ülkelerin ordularının
ihtiyaç duyduğu çeşitli silah sistemlerinin tasarımı ve imalatı, dünyanın
en büyük sanayi kuruluşlarına da önemli savunma projelerinde alt yapımcılık
üstleniyor.
Gaz ekipmanları alanında domestik ve endüstüriyel sayaçlar, basınç düşürme
istasyonları üretimi yapan şirket, Hollandalı Habo Firması ortaklığında
Kojenerasyon üniteleri de pazarlıyor.
Kalıp apartları bölümünde ise Kale Grubu firmalarının ihtiyaç duyduğu
seramik kalıpları, plastik enjeksiyon ve metal kesme, şekillendirme kalıplarının
yanısıra, yurtiçi ve yurtdışı firmalara yönelik küp şeker kalıpları
ve çeşitli aparat/fixtürlerin üretimini gerçekleştiriyor.
Kale Kalıp’ın 3 fabrikası var ikisi İstanbul’da biri Çanakkale’de.
Harrier’den üstün dikine iniş yapıyor
SERİ üretimine 2007’de başlanacak Ortak Saldırı Uçağı’nın
prototipi üretildi. Uçağın yüzlerce üstün özelliğinin yanında iki önemli
özelliği dikkat çekiyor. Bunlardan bir tanesi, radara yakalanmaması, diğeri
ise dikine kalkıp inmesi. Dikine kalkıp inme özelliği şu anda İngliz
Harrier’larda da bulunuyor ancak bu manevra uçağın çok fazla yakıt
harcamasına neden oluyor ve menzil-yakıt sorunu oluşturuyor. Ortak Saldırı
Uçağı ise bu manevrayı (dikine iniş kalkışı) normal yakıt sarfiyatı
ile yapabiliyor.
16 bin parça yaptık 1 hata çıktı
KALE Grubu Şirketleri Teknik ve Kimya Grubu Başkanı Osman Okyay, Lockheed
Martin için daha önce yürüttükleri projeler nedeniyle büyük bir gelişme
kaydettiklerini ve son ihalede bu sürecin önemli katkısı olduğunu söyledi.
Okyay, ‘Hatasız çalışmak çok önemli. Biz Lockheed Martin’e 16 bin parça
üretmiş teslim etmişiz, tek hata çıkmış’ dedi. Stinger füzelerinin 22
kritik parçasını üreten bir şirket olarak diğer global sanayicilere de üretim
yaptıklarını belirten Osman Okyay, GE’nin de uçak motorları için parçalar
yaptıklarını kaydetti.
Hürriyet - Sadi Özdemir
|
