Lüks
gökdelende lüks market
Time Warner şimdi New York’un en gözde gökdeleni. Burada dev bir gıda
pazarı açmak istediklerinde önce tepkiyle karşılaşmışlar.
Büyük şirketlerin merkezleri, lüks alışveriş mağazaları, beş yıldızlı
Mandarin Oteli, milyon dolardan başlayan dairelerin bulunduğu gökdelenin
zemin katında bir gıda marketi...
Levreğin boyu iki karışa yakın. Buz yatağında yarı kıvrılmış, ağzı
hafifçe açık yatıyor. Ütülü, beyaz gömlekli tezgahtar ilgilendiğimi
fark ediyor: ’Yeni geldi, taptaze. Gözüne bakın anlarsınız.’
Yeşilköy’deki Hasan’ın lokantası olsa tazeliğini düşünmem
gerekmeyecek. Ama New York nehirlerinde levrek yok, kimbilir Manhattan’ın bu
fiyakalı gökdelenine getirilinceye kadar ne kadar yol kat etti.
Levrek yalnız değil. Yanında mercan, sonra somon, ton, bir cins palamut, kılıç
türü yüzlerce balık var buzlara gömülü. Sözünü ettiğim gökdelen uçuk
mavi cam levhaların çelik çubuklarla birleştiği Manhattan’ın en yeni yapısı
Time Warner Merkezi (TWC). Balık tezgahları da çift kuleli gökdelenin zemin
katını tümüyle işgal eden Whole Foods süpermarketinde.
Mimari bir şaheser
1.7 milyar dolarlık Time Warner gökdeleninin mimarı Mustafa Kemal Abadan
kentin göbeğindeki görkemli yapıyı hazırlarken Amerikalıların gıda
tutkusunu da gözardı etmemiş. Lincoln Center’ın köprü noktası Columbus
Circle’da inşa edilen gökdelende açılan süpermarket New York’un en büyük
yiyecek-içecek pazarı.
Lüks Mandarin Oteli, Manhattan’a tepeden bakan daire ve dublekslerin yanısıra
pahalı ürünlerin satıldığı zemindeki market 17 bin metrekareyi kaplıyor.
Şubat başında ünlülerin katıldığı açılış partisinde kalabalık
envanteri hayranlık uyandıran dev bakkal-manavı biz de ziyaret ettik.
Whole Foods süpermarket zincirinin açtığı bu gıda pazarının insan cümbüşü
kıyaslamasında 24 sokak güneyindeki dünyanın en büyük mağazası Macy’s
den aşağı kalır tarafı yok. Deniz ürünleri, et, sebze, meyva, ekmek,
peynir, konserve, tatlı çeşitleri, kuru gıdaları, alkollü içkileri, meşrubat,
mutfak malzemesiyle ev ihtiyaçlarını tümüyle karşılayacak zenginlikte.
Haftada 1.2 Milyon Dolar
Değişik mevsimlerin ürünlerinin tezgahlandığı markette bir bölüm müdürüyle
ayaküstü konuşurken bilgi veriyor: ’Bizim Kuzey Amerika ve İngiltere’de
155 marketimiz var. Gelecek yıl New York’ta iki market daha açacağız. Time
Warner şimdi New York’un en gözde gökdeleni. Burada dev bir gıda pazarı açmak
istediğimizde ilkin tepkiyle karşılaştık. Büyük şirketlerin merkezleri,
lüks alışveriş mağazaları, beş yıldızlı Mandarin Oteli, milyon
dolardan başlayan dairelerin bulunduğu gökdelenin zemin katında gıda
marketine yer verilmesine sıcak bakılmadı gene de ikna etmeyi başardık yönetim
kadrosunu.’
Niye sıcak bakmadılar, nasıl ikna ettiniz? ’Hiçbir gökdelende böylesine
büyük gıda pazarı yok. Böylesine görkemli binanın görünüşünü bozar
dediler. Zemin katında dikkati çekmeyeceğini, mağazalara gelenlere ilaveten,
daire-dubleks sahiplerinin bakkal-manav ihtiyaçlarını sokağa çıkmadan karşılayacağını
vurgulayarak ikna ettik.’
Bölüm müdürü: ’Aslında ticari bir risk almıştık. Zira astronomik
kira ödüyoruz yeni marketimize. Personel sayımız 400. Ama birkaç hafta
sonra kaygılarımız sona erdi. İlk hafta 1.2 milyon dolarlık satış yaptık.’
Özelliği ne Whole Foods ürünlerinin? ’Ürünlerimiz yüzde 50-75 oranında
organik. Yani vücuda zarar verici kimyasal madde yok. Uzun süre bozulmadan
kalmasını sağlamak için katkı malzemesi kullanmadan üretiliyor. Sığır,
koyun, kuzu, kümes hayvanları da doğada yetiştiriliyor. Balıklarımız da
yakalandığı yerde temizlenip aynı anda buzlandığı için taze ve gerçek
lezzetinde kalıyor.
İnsan seli içindeyim
Demir kafesli arabayla ufak bir tura çıkıyorum dev markette. Tezgahlar
arası hayli geniş ama bir insan seli içindeyim. Sağdan soldan birkaç şey
alıyorum. Az ileride birkaç görevli alışverişini bitirenleri kasiyer
kuyruklarına yönlendiriyor. Et, balık almış olsam buradan çıkana kadar
kokar diye düşünüyorum. Fazla bekleyeceğimi anlarsam küçük arabayı bırakıp
dışarı çıkmaya kararlıyım. Ama boşuna kaygılanmışım. 50 kasa var
markette. Kuyruklar üç beş dakika içinde eriyor. Çıkış yerinde taş
masalar, kadın-erkekler tavuk kızartması, sandviç, Japon stili ham balıkları
iştahayla yiyorlar. Kasaya ödeme yaparak yürüyen merdivenler ile giriş katına
çıkıyorum. Karşımda tüm haşmetiyle Columbus Circle, arkasında Central
Park, aşağı inen cadde boyunca sıralı oteller, Fifth Avenue kesişmesinde
ise Trump yazılı bina. Whole Foods marketine de, Türk mimar Abadan’ın
modern eseri Time Warner gökdelenine de ancak böyle manzara yakışır.
Hürriyet - Doğan Uluç
|