Köprü
ve viyadük bakım raporu JBIC'ye sunuldu
İlk kazma mayıs ayında
Ulaştırma sektörünün en büyük projelerinden biri olan Marmaray için ilk
kazma mayıs ayında vurulacak. ''Anahtar teslim'' olarak inşa edilecek
sistemin yaklaşık 2 milyar dolarlık maliyeti için Japonya'dan kredi alınacak.
Sistemin tünellerin kazılmasının 2007'de bitirilip tüm üniteleri ile en geç
2008 yılında tamamlanarak hizmete sokulması planlanıyor. 19 yıllık proje,
Asya-Avrupa demiryolu bağlantısını sağlamayı ve İstanbul'un yıllardır
çözülemeyen ulaşım sorununa çözüm getirmeyi amaçlıyor. Saatte 70 bin
yolcu taşıma kapasitesine sahip 76.3 km'lik Marmaray sayesinde Üsküdar-Sirkeci
arası 4 dakikaya inecek.
Ulaşım süreleri kısalacak
Toplam 76.3 kilometrelik Marmaray projesinin 13.3 kilometrelik ilk kısmı
denizin altından geçiyor. Yedikule'de yeraltına giren geçit, Yenikapı,
Sirkeci, İstanbul Boğazı ve Üsküdar'ı geçerek Söğütlüçeşme'de yüzeye
çıkacak. Proje ile İstanbul'da yüzde 3.6 olan demiryolu taşımacılığı
payı, yüzde 27.7'ye yükselecek. Projeyle Gebze- Halkalı arası 105 dakika,
Bostancı-Bakırköy arası 37 dakika, Söğütlüçeşme- Yenikapı 12 dakikada
kat edilecek. İstanbul Boğazı'nın altından geçen bir demiryolu tüneli ile
Asya ve Avrupa'yı birbirine bağlayacak tüp geçit, diğer ulaşım
sistemleriyle entegre çalışacak.
İstanbul'un dünya mirası olarak nitelenen tarihi yapısını, 3. köprü
gibi projelere oranla daha az etkileyecek demiryolu tüp geçişi ve
Gebze-Haydarpaşa, Sirkeci- Halkalı banliyö hattı projesinin (Marmaray)
hayata geçirilmesi için ilk kazma mayısta vurulacak. 19 yıllık proje,
Asya-Avrupa demiryolu bağlantısını sağlamayı ve İstanbul'un yıllardır
çözülemeyen ulaşım sorununa çözüm getirmeyi amaçlıyor. Saatte 70 bin
yolcu taşıma kapasitesine sahip toplam 76.3 km'lik Marmaray sayesinde Üsküdar-Sirkeci
arası da 4 dakikaya inecek.
Ulaştırma sektörünün en büyük projelerinden biri olan Marmaray'ın inşaatı
için geri sayım başladı. ''Anahtar teslim'' olarak inşa edilecek sistemin
yaklaşık 2 milyar dolarlık maliyeti için Japonya'dan kredi alınacak.
Sistemin tünellerinin kazılmasının 2007 yılında bitirilip tüm üniteleri
ile en geç 2008 yılında tamamlanarak hizmete sokulması planlanıyor. İnşaatın
yapım ihalesinde, DLH İnşaatı Genel Müdürlüğü ile ihalede ilk sırada
yer alan Japon Taisei- Kumagai Gumi-Gama Endüstri firma konsorsiyumu ile
mukavele görüşmelerine başlandı. Taisei konsorsiyumunun toplam 89.7 milyar
Japon Yeni olan anahtar teslim fiyat üzerinden yapılacak görüşmelerin sonuçlandırılması
halinde, ilgili firma ile tüp geçidin yapımına yönelik ana kontratın
imzalanacağı öğrenildi. Teklif, boğaz tüp geçiş, tüneller ve yaklaşım
viyadükleri ile genel giderler olmak üzere üç ana kalemden oluşuyor.
Karayolu yok
İstanbul demiryolu tüp geçişi ve Marmaray Projesi, 3 etaptan oluşuyor: 13.3
km'lik ilk etap, boğazın altındaki batırma tünel ile her iki yakadaki delme
tünelleri. 12 şeritli karayoluna eşit Marmaray, yüksek kamulaştırma
maliyetleri gerekeceğinden araç trafiğini kapsamıyor. Asya-Avrupa bağlantısını
sağlamak amacıyla mevcut demiryolu güzergâhı kullanılacak. Günde 120 bin
araç yükünün şehir trafiğine dağıtılması pek mümkün görünmüyor. Böyle
bir şeyin gerçekleşmesi halinde yüksek basınç nedeniyle depreme dayanıklılığın
azalma olasılığı gündeme geliyor. Boğaz Köprüsü'nden halen saatte 10
bin yolcu geçerken tüp geçitle bu rakam 102 bine çıkacak. Tünel açma işlemi
zeminde sürdürülecek. Toprak üzerinde iş makinesi görülmeyecek. Proje
sonrasında Gebze-Halkalı arası 105 dakika, Bostancı-Bakırköy arası 37
dakika, Söğütlüçeşme-Yenikapı 12 dakika ve Üsküdar- Sirkeci arası 4
dakikada kat edilecek. İstanbul'da yüzde 3.6 olan demiryolu taşımacılığı
payı, yüzde 27.7'ye yükselecek. Bu oran Tokyo ve New York'un ardından İstanbul'u
dünya üçüncülüğüne yükseltecek.
Yeraltında ve üstünde toplam 41 istasyon
İstanbul Boğazı'nın altından geçen bir demiryolu tüneli ile Asya ve
Avrupa'yı birbirine bağlayacak tüp geçit, diğer ulaşım sistemleriyle
entegre çalışacak. Kentin iki yakası arasında akbil sistemiyle yolculuk yapılacak.
Proje yurttaşlara toplam 41 istasyon ile hizmet sunacak. İlk etapta yapılacak
tüp geçidi, Yedikule'de yeraltına girecek. Yenikapı, Sirkeci, İstanbul Boğazı
ve Üsküdar'ı geçerek Söğütlüçeşme'de yüzeye çıkacak. Sirkeci ve Üsküdar'a
2 ara istasyon kurulacak. Yedikule, Yenikapı, Sirkeci ve Üsküdar'da toplam 4
yeni yeraltı istasyonu yapılacak ve 13.3 kilometre uzunluğa sahip olacak. Batırma
tüp tünel, 2 ayrı tüp içerecek ve deniz yatağına minimum 2 metrelik bir
kaya koruması ile tamamen gömülecek.
2. etap banliyö trenleri
Marmaray kapsamında Anadolu yakasında Gebze'den Söğütlüçeşme'ye kadar,
Avrupa yakasında da Yedikule'den Halkalı'ya kadar banliyö hatları iyileştirilecek.
Toplam 63 kilometre uzunluğundaki bu hattın sayısı ikiden üçe çıkarılacak.
Proje ile İstanbul metro sistemine, şehirlerarası trenlere ve Yenikapı-Atatürk
Havalimanı hafif raylı sistemine entegrasyon ve yolcu aktarım seçenekleri sağlanacak.
İstasyonlar, metro sisteminin gerektirdiği standartlarda çağdaş mimaride
tasarlanacak.
9.3 şiddetindeki depreme dayanıklı
Marmaray ile Avrupa yakasındaki Halkalı, Anadolu yakasındaki Gebze'ye
kesintisiz, modern ve yüksek kapasiteli bir banliyö hattı sistemi ile bağlanacak.
Boğaz tüp geçişi ve Marmaray, 2 dakika aralıklarla işletilebilecek
trenlerle saatte iki yönde 150 bin yolcu taşıma kapasitesine sahip olacak.
Projeyle, mevcut köprülerdeki araç trafiği ve yolculuk süresi de kısalıyor.Projenin
üçüncü etabını ise lokomotif ve vagonların temini oluşturuyor. Avrupa
yakasındaki hemzemin hat uzunluğu 19.6 km, Asya yakasındaki hemzemin hat
uzunluğu 43.4 km, yaklaşım tünelleri 12.2 km. ve batırma tüp tünel 1.6
km. uzunluğunda olacak. Sismik olarak aktif Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın batısında
yer alan tüp geçit, 9.3 şiddetindeki depreme dayanıklı olarak tasarlandı.
Projeyle ilgili jeolojik, jeoteknik, jeofizik, hidrografik, meteorolojik
sondaj ve araştırmaların sonunda İstanbul Boğazı'nda yapılacak batırma tünel
benzeri yeraltı yapılarının deprem durumunda çok güvenli oldukları tespit
edildi. İnşaat mühendisliğinin en modern teknolojileri kullanılarak
tasarlanan tüneller, bölgede beklenebilecek şiddetteki depremler dahil doğa
olaylarının tahmin edilen şiddet ve büyüklükteki potansiyel etkilerine
dayanabilecek güce sahip.
Projedeki tüneller, deniz yüzeyinden ortalama 60 metre derine iniyor. Ve bu
da dünyadaki tünellere bakıldığında en yüksek rakam olarak karşımıza
çıkıyor. Tüp tünel ayrıca 100 metrelik çelik konstrüksiyon şeklinde
tersanelerde yapılacak. Deniz dibine batırılacak çelik konstrüksiyonların
etrafı betonla kaplanacak.
Projenin tarihçesi
Demiryolu Boğaz Tüp Geçiş ve Gebze-Halkalı Yüzeysel Metro Projesi 1980'de
gündeme geldi. Ön fizibilite etüdü 1982-ƒ 1983 yıllarında Amerikan ve Türk
firmalar grubu tarafından hazırlandı. 1985 yılında alınan Bakanlar Kurulu
kararı ile 2005 yılındaki İstanbul'un ulaşım gereksinimine yanıt verecek
ve trafik sorununa uzun vadeli çözüm getirmesi amacıyla projenin yapımına
karar verildi. Kaynak sıkıntısı nedeniyle 1994'e kadar durdurulan proje,
1998'de yeniden ele alındı. 1999'da Japonya Uluslararası İşbirliği Bankası
ile kredi anlaşması imzalandı. Müşavirin ön yeterliliği 2000 yılında,
projeye başlanması 2002 yılının mart ayında, yüklenicilerin ön yeterliliği
2002 yılının aralık ayında gerçekleşti.
Cumhuriyet - Özlem Güvemli
|