|
İstanbul'a
çağdaş müze
Bilgi Üniversitesi, terk edilmiş olan Silahtarağa Termik Santralı'nı
devraldı. Çağdaş sanat müzesi olarak düzenlenecek tarihi yapı, İstanbul'da
bir Tate Modern olarak işlev görecek
Kirden, pastan ve özellikle de o dayanılmaz kokudan arındırıldıktan
sonra deyiş yerindeyse 'hayata yeniden dönen' Haliç Körfezi şimdi de dev
bir çağdaş sanat müzesine ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor. Yaklaşık
20 yıl önce faaliyeti durdurulmuş olan Türkiye'nin ilk termik santralı
Silahtarağa, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından müzeye dönüştürülmek
üzere İstanbul Bilgi Üniversitesi'ne tahsis edildi.
Böylece, özellikle son yıllarda dünyanın diğer birçok ülkesinde sık
sık uygulandığı gibi bir endüstri binası, çağdaş sanata ev sahipliği
yapmış olacak.
Çağdaş sanatın hafızası
1913 yılında faaliyete geçen, 1978 yılında ise kapatılan Silahtarağa
Elektrik Santralı, 117 dönüm üzerine kurulu. Bir zamanlar tüm İstanbul'un
elektriğini üretip dağıtmış olan yapı, bugün metruk vaziyette. Yapı,
100 yıl önceki endüstriyel yapı tarzının ve milli mimari akımının tipik
özelliklerini barındırıyor. Santral alanı içinde o döneme ait çarpıcı
makineler dev tribünler, kazanlar, vanalar ve sayaçlar yer alıyor. Silahtarağa,
binalar ve içlerindeki donanım, enerji üretiminin öyküsünü anlatan bir
'enerji ve doğal kaynaklar müzesi' olarak korunacak.
Çağdaş sanat eserleri bu endüstri dokusuyla iç içe sergilenecek. Haliç'e
kurulacak müze, çağdaş sanatın hafızası olmaya teşebbüs ederken pek çok
farklı alana da kucak açacak. Resim, heykel, desen, fotoğraf, video, sinema,
performans sanatları, müzik, mimarlık ve tasarım eserleri sanatseverlerle
buluşacak. Ayrıca, sanatçıların konaklayabileceği alanlar yaratılıp bir
heykel parkı kurulacak.
İstanbul Bilgi Üniversitesi, Silahtarağa Müzesi'nin sadece eski eserlerin
saklanacağı bir mekân olarak görmeyip, buranın bir depo değil bir dinamo
olması için çalışmalarda bulunmayı amaçlıyor. Proje, daimi bir
koleksiyonun sergilendiği 20. yüzyıl anlayışı yerine, çevresiyle ve
uluslararası sanat ortamıyla iletişim içinde olan bir merkez kurma yönünde
tasarlandı. Müze, Türkiye ve dünyanın farklı bölgelerinden sanatçıları
buluştururken büyük metropolleri dolaşacak prestijli sergilere ev sahipliği
yapacak; yediden yetmişe herkesin paylaşacağı bir kültür ve sanat ortamı
olacak.
Öte yandan Silahtarağa'ya yapılacak çağdaş sanat müzesi yalnızca
'ziyaret edilen' bir sanat ortamı olarak kalmayıp 'müze' kavramının sürekli
tartışılacağı ve sorgulanacağı bir platform olmayı hedefliyor.
Tate Modern gibi
Son yıllarda endüstriyel yapının müzeleştirilmesi yolunda başarılı birçok
örnek yaratıldı: Paris'teki tren garından Musee d'Orsay; Newcastle'da un
fabrikasından Baltic Sanat Merkezi; Eyfel Kulesi'nin demir döküm atölyelerinden
Grenoble'daki Le Magazin Müzesi; New York'taki matbaadan Dia Center. Silahtarağa
müze projesine en yakın örnek ise Londra'daki Bankside Elektrik Santralı'ndan
müzeye dönüştürülen Tate Modern. Silahtarağa ile aynı yıllarda hizmete
giren Bankside, yine Silahtarağa ile aynı yıllarda faaliyetine son verdi.
Tate Modern'ı bugün yılda 5 milyon kişi ziyaret ediyor.
Radikal
|
